به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، آشنایی با فضایل، کمالات شخصیتی و سبک زندگی ائمه اطهار علیهم السلام نه‌تنها موجب تأسی به آن بزرگان می‌شود بلکه زمینه محبت ناب و بی غل و غشی را فراهم می‌کند که عامل نجات در دنیا و آخرت ما خواهد بود. محبتی که رنگ و عطر مودت به خود گرفته و پیروی و اطاعت از آموزه‌های آنان و جلب رضای الهی را به همراه دارد. در این میان، آشنایی با سیره و سبک زندگی امام حسن مجتبی علیه‌السلام درس‌هایی از کرامت و بزرگواری آن حضرت دارد که می‌توان در دوران بحران اقتصادی که جامعه ما و بلکه کل دنیا را فراگرفته، راهی برای کمک به نیازمندان و مظلومان باشد.
خبرگزاری تسنیم در گفت‌وگویی که با حجت‌الاسلام علی دوستی، استاد حوزه و کارشناس دینی انجام داده، بخش‌های کمتر مطرح شده زندگی پر خیر و برکت امام حسن علیه‌السلام را مرور کرده است. آن طور که این کارشناس دینی توضیح می‌دهد، در بعضی از مطالب عنوان می‌شود که امام حسن مجتبی علیه السلام دو بار کل اموال خود را در راه خدا انفاق کردند و به فقرا و نیازمندان بخشیدند. در حالی که باید بدانیم درست آن است که آن حضرت سه بار اموال خود را به دو نیم تقسیم کردند و نصف دارایی خود را که اتفاقاً بسیار قابل توجه بود، در راه خدا به فقرا و مسکینان بخشیدند. این موضوع ریشه در کریم بودن آن حضرت دارد، هرچند که کریم بودن امام حسن مجتبی علیه السلام به همین جا ختم نمی‌شود. در آموزه‌ها و ماجراهای مربوط به سبک زندگی این امام بزرگوار نمونه‌های بسیار فراوانی از انفاق و بخشندگی و کریم بودن آن حضرت عنوان شده است. همچنین بعد از شهادت ایشان و حالا که حدود 14 قرن از شهادت جان‌سوز آن امام بزرگوار می‌گذرد، هنوز هم شاهد دست‌های کریمانه آن حضرت در زندگی فردی و اجتماعی خود هستیم.
کریم اهل بیت علیهم السلام
می‌دانیم که کریم بودن و بخشندگی در خاندان ائمه اطهار علیهم السلام رایج است؛ اما به طور ویژه امام حسن مجتبی علیه السلام را با عنوان «کریم اهل بیت علیهم السلام» می‌شناسیم. دلیل این موضوع چیست؟
همان‌طور که در سؤال اشاره کردید، همه ائمه معصومین علیهم السلام اهل کرم و بخشندگی هستند اما در میان آنها، امام حسن مجتبی علیه‌السلام به طور خاص با این صفت یاد می‌شوند. همان‌طور که همه ایشان عالم آل محمد علیهم‌السلام هستند ولی امام رضا علیه‌السلام به طور ویژه این عنوان را دارند و وقتی این عنوان به کار می‌رود، به یاد آن حضرت می‌افتیم.
دلیل این موضوع آن است که گویا صفت کریم بودن و بخشندگی در وجود مبارک امام حسن مجتبی علیه السلام بارزتر از سایر صفات ایشان بوده و یا در میان همه ائمه اطهار علیهم‌السلام آن حضرت در این باره اهتمام و ظهور و بروز بیشتری داشته‌اند.
از طرف دیگر در منابع تاریخ و روایت‌ها این لقب به طور مشخص عنوان نشده است، هرچند که نمونه‌های زیادی از کریم بودن آن حضرت ثبت شده است. به طوری که ایشان دارای بخشندگی وسیع و بی‌دریغی بودند که خیر و احسان و نیکوکاری ایشان شامل حال همه مردم می‌شد. حتی دشمنان آن حضرت و کسانی که قصد کینه‌ورزی نسبت به آن وجود مقدس داشتند، از بخشندگی و لطف بی‌نهایت ایشان بهره‌مند می‌شدند. همه این موارد موجب شد که از آن حضرت به عنوان کریم اهل بیت علیهم السلام یاد شود.
امامی که سه بار نیمی از اموال خود را انفاق کرد
اینکه گفته می‌شود امام حسن مجتبی علیه السلام در طول عمر شریف خود دو یا سه بار اموال خود را در راه خدا انفاق کردند، به این موضوع مربوط است؟
بله. البته باید دقت شود که در بعضی از مطالب عنوان می‌شود که امام حسن مجتبی علیه‌السلام دو بار کل اموال خود را در راه خدا انفاق کردند و به فقرا و نیازمندان بخشیدند. در حالی که باید بدانیم درست آن است که آن حضرت سه بار اموال خود را به دو نیم تقسیم کردند و نصف دارایی خود را که اتفاقاً بسیار قابل توجه بود، در راه خدا به فقرا و مسکینان بخشیدند.
این موضوع ریشه در کریم بودن آن حضرت دارد، هرچند که کریم بودن امام حسن مجتبی علیه السلام به همین جا ختم نمی‌شود. در آموزه‌ها و ماجراهای مربوط به سبک زندگی این امام بزرگوار نمونه‌های بسیار فراوانی از انفاق و بخشندگی و کریم بودن آن حضرت عنوان شده است.
همچنین بعد از شهادت ایشان و حالا که حدود 14 قرن از شهادت جان‌سوز آن امام بزرگوار می‌گذرد، هنوز هم شاهد دست‌های کریمانه آن حضرت در زندگی فردی و اجتماعی خود هستیم.
ضرورت ایجاد محبت امام حسن علیه السلام در قلوب مردم
نکته قابل توجه این است که بررسی صفات و ویژگی‌های شخصیتی امام حسن مجتبی علیه السلام، باعث ایجاد محبت در دل‌های مؤمنین و اهل حق می‌شود. آیا درباره ایجاد محبت آن حضرت در میان مردم به شیوه‌های گوناگون، دستور ویژه‌ای از سوی بزرگان دینی وجود دارد؟
بله. در تاریخ اسلام چندین نمونه از ضرورت ایجاد محبت نسبت به ائمه اطهار علیهم السلام در قلوب مردم عنوان و بر آن تأکید شده است. یکی از نمونه‌ها به کلامی ارزشمند از سوی پیامبر اسلام صلی‌الله علیه و آله مربوط است که به طور خاص درباره وجود مقدس امام حسن مجتبی علیه السلام فرموده‌اند.
در منابع معتبر نقل شده است که رسول خدا صلی‌الله علیه و آله در میان مردم بارها تأکید فرمودند که دوستی و پیروی از حضرت امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام و پس از آن حضرت دوستی و اطاعت از امام حسن و امام حسین علیهماالسلام و نسل پیشوا و امام ایشان را از دست ندهند که موجب هلاکت و گمراهی آنها خواهد شد.
به عنوان مثال وقتی بعد از شهادت حضرت امیرالمؤمنین امام علی علیه‌السلام، امام حسن مجتبی علیه‌السلام در مسجد خطبه می‌خواندند، یکی از صحابه رسول خدا صلوات الله علیه از جا بلند شد و حدیثی مستند به آن حضرت را بیان کرد و گفت: «من پیغمبر خدا صلی‌الله علیه و آله را دیدم که درباره محبت حسن بن علی علیه‌السلام به من فرمود: هر کسی که من را دوست دارد، حسن را دوست بدارد و این مطلب را باید حاضران به غایبان برسانند.» اهل تحقیق و پژوهشگران سند این حدیث را معتبر و مستند می‌دانند و بر آن تأکید کرده‌اند.
نسل امام حسن مجتبی علیه السلام
به حضور چهره‌هایی مانند حضرت قاسم در میان فرزندان امام حسن علیه السلام اشاره کردید. می‌دانیم که در واقعه کربلا دو فرزند امام حسن علیه السلام به نام‌های قاسم و عبدالله به شهادت رسیدند. عده‌ای باور کردند که طی این واقعه و شهادت آن دو فرزند، نسل پسران امام حسن علیه السلام قطع شد. آیا چنین مطلبی می‌تواند صحت داشته باشد؟
خیر. این موضوع صحت ندارد.
که اگر صحت داشته باشد، سادات از نسل امام حسن علیه السلام نخواهیم داشت!
درست است. هرچند که عبدالله و قاسم به عنوان دو فرزند امام حسن علیه السلام در واقعه کربلای سال 61 هجری حضور داشته و در کنار امام حسین علیه السلام به شهادت رسیدند، اما نسل امام حسن علیه السلام با شهادت ایشان منقطع نشد و به لطف خدا، نسل ایشان تا به امروز تداوم داشته است.
با این توضیح، سادات حسنی از نسل کدام فرزند امام حسن علیه السلام هستند؟
سادات حسنی از دو فرزند امام حسن به نام‌های زید و حسن مثنی هستند. البته همان‌طور که اشاره شد، حضرت عبدالعظیم نیز از نسل امام حسن علیه السلام هستند و بخشی از سادات حسنی از طریق ایشان تداوم داشته‌اند.
زید، پسر بزرگ امام حسن علیه السلام بود و حسن مثنی نیز فرزند دیگر آن حضرت بود که اتفاقاً طبق برخی از نقل‌های تاریخی، او هم در واقعه کربلا حضور داشت و حتی به همراه خانواده خود به کربلا رفته بود، البته او با یکی از دختران امام حسین علیه السلام ازدواج کرده بود و به این ترتیب داماد امام حسین علیه السلام محسوب می‌شد.
اما حسن مثنی در واقعه کربلا مجروح شد و فردی به نام اسماء بن خارجه فزاری که از اقوام مادری او بود و در لشکر عمر سعد می‌جنگید، بدن مجروح حسن مثنی را به کنار خود برد و به این ترتیب مانع از کشته شدن او شد.
انتهای پیام/
