به گزارش گروه فرهنگی ایرنا، علی اصغر مونسان در پیامی به مناسبت روز ملی خلیج فارس در حساب کاربری خود در اینستاگرام آورده است: دریای پارس امروز تنها یک خلیج در پهنه جغرافیا نیست. بلکه میراث فاخر و ارزشمندی است که از گذشته های دور، رازها و رویدادهای بیشماری از سرزمین کهن ایران را به امانت در میان امواج خود حفظ کرده است. از این حیث خلیج فارس خود میراث منحصر به فردی برای تمام بشریت به شمار می رود.
در بخش دیگر این متن آمده است: در خصوص تاریخ کهن خلیج فارس به مثابه نگین نیلگون سرزمین پارس، اسناد و مدارک بسیاری بر جای مانده است. ترجمه نسخه خطی مسالک و ممالک، نوشته اصطخری یکی از این آثار ارزشمند است که به سال۷۲۶ هجریقمری (قرن ۸ هجری قمری) با نقشه خلیج فارس نگارش شده است. این کتاب نفیس در تاریخ دوم دی ماه ۱۳۷۸ در فهرست کمیته ملی حافظه جهانی یونسکو به شمارۀ ۱۰۰۵ به ثبت رسیده و در موزه باستانشناسی و هنر دوران اسلامی موزه ملی ایران در معرض نمایش است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، دهم اردیبهشت ماه روزی است که پرتغالی ها از تنگه استراتژیک هرمز بیرون رانده شدند و در سالنمای ایران روز ملی خلیج فارس نام گرفته است.
خلیج فارس پیشینه کهنسالی دارد که بارها درباره آن صحبت شده است اما نخستین اسناد این دریای آبی ارزشمند، به چه روزگاری تعلق دارد؟ ایرج افشار سیستانی مورخ و ایران شناس می گوید: آثار باستانی برجای مانده از شهرهای کرانه خلیج فارس بیانگر وجود فرهنگی به قدمت هشت هزار سال در کرانههای این دریا دارد و نام خلیج فارس در دوران امپراتوری پارس شهرت جهانی یافته است. کهنترین نام خلیج فارس، که در کتیبههای آشوری آمده است، نارمرتو (Nar-Merratu) به معنای دریای تلخ است که به شوری بسیار زیاد آب این دریا اشاره دارد.
دریایی که در جنوب ایران جای دارد، از نظر تاریخی، به دوران پیش از حضور آریاییها در ایران تعلق دارد، عیلامیانی که از ۴ تا ۶ هزار سال پیش از میلاد مسیح در جنوب ایران، جای داشتند و تمدن های باستانی و کهن آن روزگار چون تمدنهای میان دو رود و مصر در ارتباط بودند.
در دوران هخامنشی، اولین اسناد رسمی از دریای پارس، به دست آمده است، چهار کتیبه در زمان ساخت اولیه کانال سوئز به دست داریوش هخامنشی، در مسیر آبراه گذاشته شده است.
کتیبههایی که مربوط به حدود ۵۱۲ سال پیش از میلاد است و در موزه قاهره نگهداری میشود.نوشتههای آن به چهار خط میخی، بابِلی، عَیلامی و هیروگلیف است. این سنگنوشتهها اولین اسناد رسمی با آوردن نام دریای پارس است که خبر از ارتباط بین کشورهای امپراتوری هخامنشیان از مسیر آبراه میدهد. اگر بخواهیم تاریخ تولد ثبت شده نام خلیج فارس را در نظر بگیریم، میتوانیم این کتیبه را معیار قرار دهیم. خلیج فارس حدودا ۲۵۲۹ سال دارد.