" بدون تعارف" با نخستین سفیر ایران در عراق درباره دیپلماسی حاج قاسم

صدا و سیما جمعه 10 اردیبهشت 1400 - 21:06
انتشار یک فایل صوتی که در بخش‌هایی از آن صحبت‌هایی درباره سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی مطرح شده بود واکنش‌های بسیاری در فضای مجازی و فضای حقیقی به دنبال داشت و باعث شد تا در این قسمت از بدون تعارف به این موضوع بپردازیم.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما آقای حسن کاظمی قمی سال‌ها به عنوان دیپلمات در افغانستان و همچنین اولین سفیر ایران در عراق حضور داشت و به همین واسطه ارتباط بسیار نزدیک و مستقیم با حاج قاسم سلیمانی داشت.
آقای کاظمی قمی به نوعی هم در میدان بود و هم در دیپلماسی و برای همین در این قسمت از برنامه درخصوص موضوعات اخیر با ایشان به گفتگو نشستیم که متن آن به شرح زیر است.
مجری: در فایلی که منتشر شده بار‌ها واژه میدان بکار برده شده، اولین سوالم این است که میدان دقیقا کجاست؟
میهمان: میدان یک جغرافیاست، یک سرزمین است که مشخصه این سرزمین و جغرافیا تهدید امنیت ملی و منافع ملی جمهوری اسلامی را در آن داشت و اگر ما پاسداری نکنیم، می‌تواند این تهدید برگردد و میدان در حقیقت جغرافیایی بود که آمریکایی‌ها نقشه راهی را طراحی کرده بودند که درون آن یک خاورمیانه جدید با مشخصاتی که آمریکایی‌ها می‌خواستند شکل بدهند.
 
مجری: یعنی در اصل میدان خیلی به ما مربوط می‌شد؟
میهمان: همه میدان به ما مربوط می‌شد و میدان در یک جمله یعنی راهبرد انقلاب و دیپلماسی یعنی تریبونی برای اعلام دست آورد‌های میدان.
 
مجری: فرمانده این میدانی که اشاره کردید بزرگمردی بود به نام حاج قاسم سلیمانی
میهمان: بلاشک 
 
مجری: چه کرد حاج قاسم در میدان، در سوریه، لبنان، عراق، یمن؟
میهمان: با حداقل هزینه، حداکثر دستاورد را برای ملت، امنیت ملی و منافع ملی کشور ما آورد. عزت را به جهان و جامعه اسلامی و خدمت بزرگ را به جهان بشریت کرد. 
داعش دست صهیونیست و استکبار بود برای این که بیاید نظام‌های مستقلی مثل جمهوری اسلامی ایران را از بین ببرد، اگر ملت ایران در کنار مقاومت دولت و ملت و نظام سیاسی سوریه و عراق مقاومت نمی‌کرد، ما باید در تهران می‌جنگیدیم.
 
مجری: واقعا و دقیقا اگر ما آن طرف مرز نمی‌جنگیدیم، ما به آنجا می‌رسیدیم؟
میهمان: بلاشک و این در رفتار، نیات، طراحی و عملکرد دشمن به خوبی دیده می‌شود.
 
مجری: نمی‌شد حاج قاسم در میدان نایستند و داعش را با دیپلماسی حلش کنیم؟
میهمان: اگر داعش می‌آمد در خیابان‌های تهران با ما می‌جنگید و اگر قدرت دفاعی شما قدرت بازدارندگی نداشت، اصلا چه قدرتی می‌آمد با شما وارد مذاکره شود؟ 
اصلا اساس این که دشمن با شما وارد مذاکره می‌شود این زمانی است که شما دارای یک اقتدار هستید، حاج قاسم یکی از بزرگترین شاهکارهایش این است و این درست است که به عنوان یک نابغه نظامی است، اما به عنوان یک کارشناس قدرتمند سیاسی است و کسی است که سیاست خارجی را خوب می‌فهمد.
یکی از کار‌های بزرگی که حاج قاسم کرد این رفع تهدید را تبدیل به یک فرصت کرد و این به دیپلماسی ما قدرت داد و اگر این نبود دشمن با شما وارد مذاکره نمی‌شد، من در عراق بودم و دیدم آمریکایی‌ها تمامی تلاششان را کردند که ما حتی حضور فیزیکی نداشته باشیم، حالا کل سفارتخانه ما به عدد چند نفر بود.
 
مجری: حاج قاسم ریز و دقیق دنبال می‌کردند؟
میهمان: ایشان فرمانده میدان و مسئول پرونده بود و مجری سیاست‌های مصوب نظام بود. در دیپلماسی حاج قاسم نگاه نکردن به نامه وزیر خارجه آمریکا پرپیام بود، وزیر خارجه آمریکا برای حاج قاسم نامه فرستاد، نه این که ایشان پاسخ نداد، نامه را برگرداند.
 
مجری: حاج قاسم نامه را باز نکردند؟ چه سالی؟
میهمان: در همین سال‌های ۹۳ به بعد که داعش را آمریکا به عراق فرستاد.
مجری: نامه درباره چی بوده است؟
میهمان: من محتویاتش هر چه که بود نمی‌دانم، حاج قاسم حتی در حوزه دیپلماسی شکل و شمایل اش را عوض کرد، یعنی دیپلماسی فقط محدود به پشت میز مدون، دایره، بیضی و مستطیل نیست، آن جایی که حاج قاسم روی ارتفاعات حمرین دوربین می‌کشد، او اقتدار نظام را با زبان دیپلماسی نشان می‌دهد.
اینکه گفتم شکل و شمایل دیپلماسی را هم عوض کرد، یعنی مخاطب طرف دیپلماسیش دیگه فقط رجال سیاسی نیستند و این بسیج مردمی، نظامی ها، مرجعیت دینی و نخبگان هستند و همه قاطبه را می‌بیند.
 
مجری: یک جامعیتی دارد
میهمان: این جامعیت است، اگر آمریکا در منطقه و عراق شکست خورد، این ابتکار عمل، خلاقیت و تیزهوشی توام با شجاعت است و این مجموعه قدرت و مانور را به دیپلماسی داد.
 
مجری: واقعا میدان خودش را به همه چیز و حتی دیپلماسی تحمیل می‌کرد؟
این القای به جامعه که دیپلماسی در یک طرف و میدان در طرف دیگر است، دو قطبی سازی جامعه است که الان صورت می‌گیرد، نقدی به صحبت‌های آقای ظریف ندارم و آن بحث دیگری است و باید به آن پرداخت، آنچه ما دیدیم و تجربه کردیم، قدرت میدان بود که به دیپلماسی داده شد نه بالعکس آن.
مجری: مردم حاج قاسم را دوست دارند، ایشان در هر میدانی که بودند ما برنده میدان بودیم و همان شد که به تعبیر رهبر انقلاب روز تشییع ایشان، یوم الله شد.
میهمان: حاج قاسم، چون تکلیف مدار بود و کار برای خدا می‌کرد، خدا او را در دل‌های مردم محبوب کرد. نه نظامی گریش و نه نبوغ سیاسی اش.
میهمان: اولا جایگاهش را گفتیم و اگر این میدان نبود دیپلماسی دیگر معنی نداشت، دوم میدان راهبرد انقلاب است، دیپلماسی ما باید برآمده از این راهبرد باشد، این حرف وزیر محترم که زده شد (من در میدان نمی‌توانستم نگاهم را منعکس کنم، در حالی که در دیپلماسی نگاه میدان را می‌گرفتم)، میدان قدرت می‌داد، دیپلماسی در میدان می‌گفت با اشغالگر نجنگ، آیا سیاست نظام این بود؟ مردم را بسیج نکن؟ یا جلوی تهدید را نگیر؟ اجازه بده این تهدید به داخل کشور بیاید؟ این تجزیه کشور‌های اسلامی در دستور کار صهیونیست و به دست داعش بود. مقاومت در لبنان جلوی این تجزیه را گرفت. حاج قاسم اگر نه نمی‌گفت و مقاومت می‌کرد به خاطر نگاه به این منافع و مصلحت‌ها بود.
مجری: برای حاج قاسم دیپلماسی در خدمت میدان بود و سیاست خارجی را فدای جنگ کردن با دشمن کردند؟
میهمان: دیپلماسی در خدمت منافع ملت و امنیت ملی کشور بود. حاج قاسم تهدید منطقه را برداشت و فرصت ایجاد کرد که شما بتوانید به این اهدافی برسید که در منافع ملی که مجموعه‌ای از این‌ها و نگاه‌های آرمانی و ارزشی است که در جامعه به آن اعتقاد دارید.
 
مجری: سیاست خارجی فدای جنگیدن ما در جبهه مقاومت نشد؟
میهمان: به سیاست خارجی قدرت داد.
مجری: تصمیمات حاج قاسم در میدان و جبهه‌های مقاومت، تصمیمات شخص خودشان بود؟
میهمان: تمام تصمیماتی که در منطقه اجرا شد مصوبات شورای عالی امنیت ملی است که در ارکان شورای عالی امنیت ملی، رئیس جمهور، وزیر خارجه، وزیر دفاع، رئیس کل ستاد نیرو‌های مسلح و بنا به دعوت از سپاه یا مجموعه‌های دیگر هم هستند.
 
مجری: تمامی اقدامات میدان در آن جا تصویب می‌شد؟
میهمان: تمامی اقدامات، اما اگر تصمیم نظام چیز دیگری می‌شد، حاج قاسم اون تصمیم نظام را دنبال می‌کرد، گویی که خودش اصلا هیچ نظری نداشته است و من این را بار‌ها دیده بودم.
مجری: جریان سفر حاج قاسم به مسکو و دیدار ایشان با پوتین چه بوده است؟ گفته می‌شود که حاج قاسم نقشی در قانع کردن پوتین و کشورش برای جنگیدن با داعش نداشته است و برعکس هست و پوتین ایشان را برای وارد کردن نیروی زمینی ما به سوریه برای نبرد با داعش راضی کرده است؟
میهمان: صحت ندارد و روشن است، بحران در سوریه از سال ۲۰۱۱ شروع شد، روس‌ها ۲۰۱۴ وارد شدند، آقای پوتین در اظهاراتش به درستی می‌گوید (ما در دمشق می‌جنگیم که با داعش در مسکو نجنگیم) او هم نگاه به منافع و امنیت ملی خودش دارد، اما روس‌ها کی وارد عمل شدند؟ وقتی بود که حاج قاسم جبهه مقاومت و بسیج مردمی را شکل داده بود، مقاومت سه ساله دمشق را نشان داد و بعد از سه سال است که روس‌ها وارد شدند. این دیپلماسی قدرتمند بود برگرفته از آن دستاورد‌های میدانی که یک قدرت بزرگی مثل روسیه را به این فضا رساند که باید در نقش نیروی هوایی مقاومت ایفای نقش کند در برابر تروریسم.
مجری: گفته می‌شد روسیه می‌توانست از مدیترانه مواضع داعش را مورد هدف قرار دهد، میدان تصمیم گرفته بود که جنگنده‌های روسیه از آسمان ایران بروند و داعش را مورد هدف قرار دهند؟
میهمان: جمهوری اسلامی یکی از بزرگترین شاهکارهایش این بود که عرصه فضا را برای زدن اهداف تروریستی باز گذاشت و جمهوری اسلامی توانست چنین ظرفیت بزرگی را به خدمت جبهه مقاومت و منافع ملی بگیرد جزو هنر‌های دیپلماسی است.
مجری: خلاصه این که میدان یعنی جبهه مقاومت ایران در منطقه اصل و اولویت است حتی به قیمت ضربه خوردن به منافع ملی؟
میهمان: دو نگاه وجود دارد، سازش یا مقاومت. نظام تصمیمش بر مقاومت است و تا امروز اگر ما به دستاوردی رسیده ایم این (مقاومت) به ما داده است.
 
مجری: سازش نمی‌توانست اوضاع را گل و بلبل کند؟
میهمان: یک وقت شما با رقیبی مذاکره می‌کنید و یک وقت با دشمنی که تمام هستی شما را می‌خواهد مذاکره می‌کنید، آمریکا به چیزی کمتر از بازگشت به ایران قانع نیست.
 
مجری: چند سال با حاج قاسم دوست و ارتباط نزدیک بودید؟
میهمان: ۲۵ سال
 
مجری: با توجه شناخت شما از ایشان، اگر این روز‌ها در بین ما بودند و با فضای اخیر چه واکنشی نشان می‌دادند؟
میهمان: ایشان می‌گفت این مسایل حاشیه را به کنار بگذارید، به اصل نگاه کنید و حاضر نمی‌شد خودشان به این مسایل پاسخی بدهد و این‌ها را انحرافی می‌دانست. واقعیت این است که انتشار نوار وزیر امور خارجه، انعکاس آن یک اقدام مجرمانه است و این اقدام مجرمانه امنیت ملی را مخدوش می‌کند و طرح دشمن دو قطبی سازی در فضای انتخاباتی و دو قطبی سازی دیپلماسی را در برابر میدان قرار دهید در حالی که این‌ها دو میدان مرتبط با همدیگر است و سرریز و دستاورد میدان می‌رود در بخش‌های دیگر مانند سیاست خارجی و بالعکس.

منبع خبر "صدا و سیما" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.