بخش هایی از این گفتگو را بخوانید؛
*من خود را اصولگرای اصلاح طلب معرفی می کنم و اصلا قبول ندارم که هر کسی باید در یکی از این دو قالب قرار بگیرد. به هر حال من اصول و مبانی فکری دارم که بخشی از آنها با اصولگراها سازگارتر است و بخشی با اصلاح طلبان. در واقع من حرف خودم را می زنم، گاهی از طرف اصولگرا ها استقبال می شود و گاهی از طرف اصلاح طلبان. این را یک اصل نمی دانم که باید در یکی از این دو دسته بود. من در بین هر دو گروه حامیانی دارم و هر کدام از من حمایت کنند استقبال می کنم.
*اصولگرایان که هیچ وقت من را به عنوان کاندیدای خود معرفی نمیکنند ولی از طرف اصلاح طلبان این احتمال وجود دارد. در طول سال های اخیر شرایط کشور به گونه ای بوده که خود به خود من مواضعی را اتخاذ کرده ام که به اصلاح طلبان نزدیکتر بوده است.
*به طور طبیعی در موارد مربوط به آزادی بیان و حقوق شهروندی که در چهار پنج سال اخیر مطرح شده، خود اصلاح طلبان هم به اندازه من ورود نکردهاند. در مورد نقض حقوق بشر که گاهی توسط نهادهای اطلاعاتی و امنیتی انجام می شود و یا در مورد مساله حصر خانگی و بازداشت خبرنگاران و از این قبیل موضوعات و مسائلی که برای محیط زیستی ها پیدا شد من ورود کردم ولی گاهی خود اصلاح طلبان جرات نمی کردند در این بخش ها وارد شوند. لذا خود به خود در این سال های اخیر وضعیت به صورتی بود که من به اصلاح طلبان نزدیکتر شده ام و اگر قرار باشد که یکی از این دو گروه از من حمایت کند، احتمال حمایت اصلاح طلبان بیشتر است. به هر حال هر کدام از اینها حمایت کنند من استقبال می کنم و مشکلی ندارم.
*{در پاسخ به این سوال که دیداری با سران اصلاح طلب و خاتمی داشتید؟}: اخیرا دیداری نداشتهام.
*من رایزنی با اعضای شورای نگهبان نداشتم ولی ملاقاتی با یکی از اعضای شورا داشتم که ایشان هم از این وضعیت ناراحت بود. امید من این است که شورای نگهبان رویه خود را تغییر بدهد و مثل مجلس یازدهم رفتار نکند. من این امید را دارم و این احتمال را می دهم که مقام رهبری تذکری به شورای نگهبان برای تغییر رویه داشته باشند.
*{در پاسخ به این سوال که برخی می گویند شما که با بی حجابی مخالف بودید الان می گویید که حجاب مسئله ما نیست، کدام مورد درست است؟}: مردم به طور طبیعی و از روی اعتقاد، در مجموع رعایت میکنند و نباید در این موضوع سختگیری کرد. در حکومت اسلامی باید نظارتی بر امور فرهنگی باشد ولی چون مسائل فرهنگی با روح و روان انسان ها سر و کار دارد، نباید سخت گیری کنیم بلکه باید کاری کنیم که افراد با اراده خودشان عمل کنند.
*کار درستی نیست که مردم را به انقلابی و غیر انقلابی تقسیم کنیم در حالیکه ما باید برعکس رفتار کنیم و فکر کنیم همه انقلابی هستند و همه طرفدار انقلاب و جمهوری اسلامی هستند. نباید مرتبا دایره انقلاب را محدود کنیم. رفتار امام و نوع رهبری امام را ببینید که جوانان قبل از انقلاب را چطور وارد دایره انقلاب کردند. جوانانی که فرهنگ زمان شاه را داشتند و آزادیهای فردی خاصی داشتند همه وارد تظاهراتها و درگیری ها میشدند و در مواقع خطر، ورود میکردند چون آنها را جزو انقلابیون به حساب آوردند. اگر انقلاب شامل یک دسته خاص می شد به پیروزی نمی رسید.
* این حرفها نوعی فرصت طلبی است. همه مردم نیروی انقلاب هستند و این دسته بندی کار درستی نیست. این شبیه کاری است که گروه فرقان می کرد و خودشان را انقلابی میدانستند و بقیه را غیر انقلابی. این به نهضت اسلامی آسیب می زند. امروز هم عده ای همین کارها را انجام می دهند که کار زشتی است.
*این نگاه درست نیست که بگوییم اگر روابط ما با غرب و دنیا خوب شود روی آرمان های امام پا گذاشته ایم! این نگاه و حرف غلطی است و نگاه شهید مطهری هرگز چنین چیزی نبوده است. نگاه امام ره هم چنین چیزی نبود. اینکه در ابتدای انقلاب اتفاق تسخیر سفارت افتاد و بعد رابطه ما با آمریکا قطع شد آن یک حادثه بود و از ابتدا قرار بر قطع رابطه نبود.
*شخصاً آن حادثه را غلط و اقدامی نادرست می دانم. اقدامی بود که مردم ما هنوز هم هزینه آن را می پردازند و ما تحریم های ناشی از گروگانگیری را تحمل می کنیم. چرا باید این طور باشد؟ انقلاب به این معنی نیست که ایران باید به دور خود دیوار بکشد و با دنیا قطع رابطه کند و فقط باید با گروه های انقلابی رابطه داشته باشد. ما باید با کل دنیای شرق و غرب و همسایگان خود روابط خوبی داشته باشیم. اگر می خواهیم پیام انقلاب را به دنیا برسانیم جز با روابط خوب با دنیا امکان پذیر نیست.
* این افکار بسیار غلط است که برخی ترویج می کنند و فکر می کنند اگر رابطه ما با آمریکا برقرار شود انقلاب تمام می شود. مگر انقلاب آمده است که امریکا را نابود کند؟! انقلاب یک انقلاب اسلامی است. ما هدفی داشتیم که کشور اسلامی نمونه ای درست کنیم تا بقیه کشورهای اسلامی دنیا و بلکه کل عنوان به آن نگاه کنند. این می شود صدور انقلاب. ما امروز در دنیا در حال انزوا هستیم و این روش خوبی نیست. افکار غلطی وارد انقلاب شده که باید آنها را اصلاح کنیم.
*ما باید حتی با کنگره آمریکا لابی داشته باشیم. چرا اسرائیل و عربستان لابی دارند و ما نداریم؟ این همه ایرانی متخصص در آمریکا هستند و برخی پست های مهمی در آن کشور دارند. جز اسرائیل که کشوری جعلی است باید با بقیه کشورهای دنیا رابطه خوب داشته باشیم. باید بین کشورهای دنیا رقابت تجاری ایجاد کنیم و طرف های مختلفی داشته باشیم تا آنچه را که به نفع ملت ایران است انتخاب کنیم.
*{در پاسخ به این سوال که چرا ظریف برای برخی انقدر تلخ است؟}: چون ایشان فردی موثر است. ایشان برجام را پیش برد و راهی را برای کشور باز کرد و راه نجات باز کرد وگرنه ما ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد بودیم و زمینه جنگ با ما فراهم شده بود و مجوز قانونی از سوی سازمان ملل برای جنگیدن با ما داده میشد. آقای ظریف این راه را بست.
*این ها دوست دارند که ما همچنان در انزوا باشیم و این تحریم ها همچنان ادامه پیدا کند. بخشی از نظام نمی خواست برجام ادامه پیدا کند و زمینه خروج ترامپ از برجام را فراهم کردند و ما دچار آن تحریم های کمرشکن شدیم. این فکری غلط در میان برخی افراد است که فکر می کنند ما همچنان نباید ارتباطی با غرب و دنیا داشته باشیم و خودمان باشیم و خودمان و کسانی که مثل ظریف این راه را باز می کنند مورد مخالفت قرار می گیرند. البته مخالفت ها همیشه در مقابل آدم های موثر است. اگر آقای ظریف فردی موثر نبود با او مخالفت نمی شد. البته اکثریت قاطع مردم این ها را درک می کنند و کسانی که این حرف ها را می زنند عده قلیلی هستند.
*اگر کسی انتقادی به نظام دارد و حتی اگر نظری مخالف نظر مقام رهبری دارد به این معنی نیست که او مخالف انقلاب است و باید از قطار انقلاب پیاده شود. ما خیلی ها را به همین بهانه ها از قطار انقلاب پیاده کردیم. آن بلاها را بر سر آقای هاشمی آوردیم و این بلاها را بر سر آقای خاتمی آوردیم. هیچ حکم قانونی و حکمی از دادگاه هم وجود ندارد و به یکباره اعلام می شود ایشان ممنوع التصویر است. یا آقای موسوی و کروبی که به نتیجه انتخابات 88 معترض بودند و روال به صورتی پیش رفت که اعتراض قانونی آنها محلی نداشت، چون از قبل اعلام شد انتخابات به درستی برگزار شده است. شاید ایرادی به آنها وارد باشد ولی مجازات آن ده سال حصر خانگی نیست.
*نباید افراد را از قطار انقلاب پیاده کرد. حملاتی که به آقای روحانی می شود، این همه حمله و این ها را خائن و غربی دانستن کارهای غلطی است. باید خدمات افراد را ببینیم. حتی این مطالب در مورد آقای احمدی نژاد هم صدق میکند. نمی توانیم بگوییم ایشان هم امروز باید از قطار انقلاب پیاده بشود اشتیاق به پیاده کردن همه از قطار انقلاب کار درستی نیست و باید از منتقد و مخالف استقبال کنیم و اجازه بدهیم، همه حرفشان را بزنند باید همان رویه حضرت امیر را داشته باشیم.
*با خود کاندیداها دیداری نداشتم، ولی آقای لاریجانی چون داماد ما هستند من دو هفته پیش ایشان را دیدم؛ ولی ملاقات انتخاباتی و سیاسی نداشتیم. سیاسیون چیزی نمیگویند و ابراز نمی کنند و فضا را ارزیابی می کنند. من اطلاعی ندارم که ایشان می خواهند بیایند یا نه؟
* گفتگوی اخیری که بین ایران و عربستان انجام شده طلیعه خوبی است که نشان می دهد که ما به سمت عقلانیت حرکت میکنیم. باید این ها را گسترش بدهیم و به نتیجه برسانیم.
*ما ستاد گستردهای نداریم. چند مشاور داریم. در این دوره شرایط متفاوت است و به خاطر داستان کرونا امکان سفرهای استانی وجود ندارد و فعالیت ها بیشتر مجازی است. مصاحبه ها و گفتگو هایی که انجام می شود محتاج به هزینه نیست و من هزینه ای برای کارهای تبلیغاتی خودم ندارم و در مرحله بعد از تایید صلاحیت اگر هزینه ای انجام شود ان بحث دیگری است. فعلا همه در فضای مجازی فعالیت می کنند و هزینه خاصی نداریم.
*از بین کاندیداها و افرادی که امروز مطرح هستند افرادی را برای برخی وزارتخانهها و معاون اولی مناسب می دانم ولی نمی خواهم اسم ببرم. به طور کلی عقیده دارم باید از همه نیروهای اصلح استفاده کرد. چه اصلاح طلب و چه اصولگرا، چه خارج از این دو و چه شیعه و چه سنی را باید به کار گرفت.
2727