به طور معمول افراد صبحانه کامل میل نمیکنند، برخی تنها به نوشیدن یک فنجان چای و یا یک فنجای قهوه اکتفا میکنند که البته این عادتی است که همه ما داریم.
برخی هم به نوشیدن چای یا قهوه تنها در وعده صبحانه رضایت نمیدهند و حتی آن را در وعدههای ناهار و یا شام نیز مصرف میکنند. وقت آن رسیده است تا با خواندن این مطلب، این عادت را تغییر دهیم.
آیا تا به حال فکر کرده اید نوشیدنی که انتخاب میکنید، بر شیوه جذب مواد مغذی مهم غذایتان تأثیر میگذارد؟
به عوامل تغذیهای که میتوانند جذب مواد مغذی را افزایش دهند، «تقویت کننده» و به عواملی که جذب سایر عناصر غذایی را کاهش میدهند، «بازدارنده ها» یا ضد مواد مغذی گویند.
آهن یکی از رایجترین انواغ کمبود مواد مغذی در سراسر جهان به شمار میرود که میتواند به «کم خونی ناشی از فقر آهن» منجر شود.
اگر به دنبال افزایش سطح آهن بدن خود هستید، باید به آنچه میخوریدو مینوشید توجه کنید.
بر اساس گزارش وب سایت استرالیایی (The Conversation)، کمبود آهن میتواند زمانی اتفاق بیفتد که بدن ما این ماده معدنی را به طور کافی دریافت نکرده و یا آهن را به اندازه جذب نکند. کمبود آهن بیماری است که بیشتر در خانمها دیده میشود و میتواند باعث ضعف و خستگی شود.
در رژیمهای غذایی ما به دو شکل آهن وجود دارد: ۱- «آهن هم» (heme iron) * ۲- «آهن غیر هم»
«Heme» پروتئین حاوی آهن است که بخشی از هموگلوبین را تشکیل میدهد. Heme پروتئیتی است که در گلبولهای قرمز خون است که اکسیژن را به تمامی بخشهای بدن منتقل میکند.
«آهن هم» در منابع غذایی حیوانی مانند گوشت یافت میشود و با سهولت بیشتری در بدن جذب میشود؛ اما «آهن غیر هم» در غذاهای گیاهی مانند غلات، لوبیا و آجیلها یافت میشوند و به راحتی جذب بدن میشوند.
خوردن یک نوشیدنی حاوی ویتامین C مانند آب پرتقال، آب گوجه فرنگی و یا گریپ فروت در زمانی نزدیک به وعده غذایی، میزان «آهن غیر همی» را که بدم میتواند جذب کند، افزایش میدهد.
بر اساس یک پژوهش، ۱۰۰ میلی گرم ویتامین C تا چهار برابر جذب آهن را افزایش میدهد. این تقریباً معادل میزانی است که شما از یک فنجان آب پرتقال دریافت میکنید.
در نظر داشتن این نکته، به ویژه برای افرادی که گوشت نمیخورند، بسیار مهم است؛ زیرا تمام آهن موجود در رژیم غذایی آنها آهن غیر همی است.
چای به ویژه همراه با صبحانه، حاوی یک ترکیب فعال به نام تانن (Tannin) است که این ترکیب، یک بازدارنده جذب آهن به شمار میرود.
تانن به عنوان یک ترکیب آلی به نام پلی فنل طبقه بندی میشود. همچنین این ماده در بسیاری از غذاها از جمله کاکائو، بادام، انگور، توت، انار و ادویه جات (مانند وانیل و دارچین) یافت میشود که ممکن است به نوشیدنیهایی مانند آب میوه راه پیدا کند.
قهوه نیز حاوی تانن است. کلروژنیک اسید موجود در قهوه نیز از بازدارندههای قوی در جذب آهن به شمار میرود.
چای و قهوه از قویترین بازدارندههای آهن هستند. یک فنجان چای میتواند جذب آهن را بین ۷۵ تا ۸۰ درصد و یک فنجان قهوه تا حدود ۶۰ درصد جذب آهن را کاهش دهد. هرچه غلظت آنها بیشتر باشد، تأثیر آن بیشتر خواهد بود؛ بنابراین بهتر است از مصرف چای و قهوه هنگام غذا خوردن و دو ساعت قبل و بعد از غذا به ویژه صبحانه خودداری کنید. این تقریباً مدت زمانی است که غذا و نوشیدنی، قبل از جذب کامل در معده شما باقی میماند.
در پایان باید گفت اگر کمبود آهن دارید، وقت آن رسیده است که یک فنجان کوچک آب پرتقال را برای صبحانه انتخاب کنید و چای یا قهوه را برای مدت کوتاهی بگذارید.