مهدی ولیپور روز دوشنبه در گفت وگو با خبرنگار اجتماعی ایرنا با تعریفی علمی و آکادمیک از سیلاب افزود: سیل علت اصلی تلفات و خسارات ناشی از مخاطرات آبی محسوب می شود و به علت توزیع جغرافیایی رودخانه ها و نواحی ساحلی و نیز گرایش عمومی مردم به ساخت و سازهای غیر مهندسی در این نواحی، یکی از شایع ترین مخاطرات طبیعی و از بلایای خاموش در ایران است.
وی توضیح داد: سیل به طور کلی حاصل بارش های سنگین، طوفان متعاقب رعد و برق و سایر باران های سیل آسا و نیز طوفان های دریایی رخ می دهد و علاوه بر این، شکستن سدها و دیوارهای ساحلی رودخانه ها نیز موجب وقوع سیل می شود، همچنین شرایط آب و هوایی، نزدیکی مناطق شهری و روستایی به رودخانه ها و سدها، عوامل فیزیکی مختلف، دخالت های انسان در طبیعت و عوامل غیرطبیعی از جمله دلایل وقوع سیل در کشور هستند.
رئیس سازمان امداد ونجات جمعیت هلالاحمر ادامه داد: اما می توان برای کاهش مرگ و میر و عوارض ناشی از حوادث غیر مترقبه از جمله سیل و نظایر آن طوری برنامه ریزی کرد که در هر خانواده ایرانی یک امدادگر مجرب و آموزش دیده حضور داشته باشد تا در مواقع بروز شرایط اضطراری عمومی و پیچیده انواع حوادث و سوانح طبیعی، غیر طبیعی و انسان ساخت احتمالی در کنار خانواده خود به ارائه خدمات خود امدادی بپردازد تا دیگر شاهد اعلام تلفات و خسارات جانی و مالی از سوی رسانه های جمعی پس از وقوع چنین حوادثی نباشیم.
ولی پور اجرا و راه اندازی سامانه های هشدار سیل در حوزه های دارای اولویت و تخلیه اضطراری ساکنین رودخانه ها، بازنگری و ابلاغ و اجرای شرح خدمات دستگاه ها در مدیریت خطر سیل در تمامی استانها در قالب برنامه ها و دستورالعمل های عملیاتی استاندارد شده و تجهیز و تقویت دستگاه های مسئول در امر امدادرسانی در سیل را از مهمترین اقدامات موثر برای کاهش اثرات سیل عنوان کرد.
وی ادامه داد: اقدام ضروری برای جابجایی و یا مقاوم سازی ساختمان ها و تاسیسات واقع در بستر و حریم رودخانه ها، آزادسازی سریع تصرفات مزاحم در بستر و حریم رودخانه ها، تخلیه کانون های جمعیتی و منازل مسکونی در معرض خطر سیل و جمع آوری و هدایت آب های سطحی معابر شهری دارای اولویت خصوصا شهری های جنوبی کشور از دیگر اقداماتی است که می توان برای کاهش اثرات سیل در کشور انجام داد.
رئیس سازمان امداد ونجات جمعیت هلالاحمر در پاسخ به این سوال که آیا باید ساختار های سازمانی جلوگیری از وقوع سیل و مدیریت بحران در هنگام سیل در کشور جدا باشد، اظهار داشت: ساختار مدیریت بحران، رویکرد ها و برنامه ها و اقداماتی است با هدف پیش بینی، پیشگیری و کاهش خطر، آمادگی و پاسخ کارآمد و بازتوانی و بازسازی است که به صورت چرخه ای پیوسته و منسجم است و غفلت در پیوستگی مدیریت بحران در هنگام وقوع حوادث و سوانح باعث ایجاد خسارات جبران ناپذیری می شود.
وی گفت: پیش بینی، پیشگیری و کاهش خطر در سیل بسیار موثرتر و مقرون به صرفه می باشد که این امر با تهیه ضوابط و مقررات ساخت و ساز در حریم رودخانه ها و همچنین آموزش و اطلاع رسانی همگانی و لایروبی رودخانه ها و مسیل ها دارای اولویت بسیار است.
ولی پور افزود: بنابراین، مدیریت هرگونه بحرانی از جمله سیل، نیازمند طراحی و پیاده سازی ساختاری با ویژگی های مناسب برای پاسخ در شرایط اضطراری، چند بخشی و با مشارکت تمامی نهادها و دستگاهها و ذینفعان موثر و متاثر مدیریت یکپارچه منابع و ظرفیت ها در چارچوب برنامه ها و دستورالعمل های عملیاتی استاندارد شده قابل ارزیابی و بازنگری به منظور ارتقاء است که تاکید می شود که اگر چه دستگاهها و نهادهای متنوعی در مراحل پیشگیری، کاهش خسارات، آمادگی، پاسخ و بازیابی در ارتباط با سیل دارای وظایف و مسئولیت می باشند(مسئول، همکار و پشتیبان) اما ضرورت دارد که این اجزاء با محوریت دستگاه مسئول(وزارت نیرو) سامانه و ساز و کار یکپارچه و منسجمی را مهیا کنند که سازمان مدیریت بحران کشور نیز نقش نظارت و هماهنگی خود را مطابق قانون ایفا خواهد کرد.