به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، محسن پاک آیین، کارشناس مسائل بینالملل و دیپلمات با سابقه کشور در برنامه «گفتگوی سیاسی» رادیو گفت‌وگو با اشاره به سخنان رهبر معظم انقلاب و تاکید ایشان بر این موضوع که در هیچ نقطه از دنیا وزارت امور خارجه تعیین کننده سیاست های آن نیست، گفت؛ در همه کشورها یک نهاد بالادستی سیاست‌گذاری ها را انجام می دهد و در جمهوری اسلامی ایران نیز طبق قانون اساسی شورای عالی امنیت ملی این وظیفه را بر عهده دارد.
در شورای عالی امنیت ملی همه مقامات ارشد در تمام حوزه ها از جمله دو نماینده از سوی مقام معظم رهبری حضور دارند و مصوبات این شورا نیز به نظر رهبر انقلاب می رسد و مورد تایید ایشان قرار می گیرد.
وی با یادآوری نقش اجرایی وزارت امور خارجه اظهار کرد: البته وزارت خارجه می تواند پیشنهادات خود را در عرصه سیاست گذاری به نهادهای بالادستی ارائه دهد و در واقع در این زمینه نیز اثرگذار باشد.
این کارشناس مسائل بینالملل ضمن اشاره به حوزه های تحت نفوذ دیپلماسی و سیاست خارجی در همه کشورها عنوان کرد: جمهوری اسلامی ایران نیز در راستای مبارزه با تروریسم در حوزه غرب آسیا دارای نفوذ مشروعی است. در حقیقت برخی حاکمان دولت های منطقه، خواهان حضور مستشاری و دفاعی جمهوری اسلامی ایران در خاک آن ها برای مبارزه با تروریسم و ایجاد امنیت هستند. برای حضور غیر مشروع نیز می‌توان به آمریکا اشاره کرد که بدون در خواست و میل کشورهای منطقه از جمله سوریه حضور ناخوشایندی دارد و حتی به گروه‌های تروریستی نیز کمک می کند.
این دیپلمات با سابقه کشورمان با بیان اینکه برخی نهادها در ایران نیز با حضور در کشورهای منطقه، دیپلماسی دفاعی را اعمال و اجرا می کنند، گفت: نقشی که سردار شهید سلیمانی در کنار حضور مستشاری نظامی داشتند، در حوزه دیپلماسی نیز تعریف می شد و در این راستا با مقامات مختلف کشورها از جمله سوریه برای تثبیت قانون و بهبود شرایط حکومت های مردمی گفتگو می کردند.
احمد رحیمی رضایی، پژوهشگر مسائل بینالملل با بیان اینکه باید بین بایدها یعنی همان سیاست ها و دکترین با وضع موجود تفکیک قائل شد، گفت: در همه کشورها اصول و سیاست هایی وجود دارد اما در عرصه عملیاتی خیلی اجرایی نمی شوند.
وی از وجود متغیرهای ثابت و غیر ثابت در عرصه دیپلماسی گفت و بیان کرد: مسائل ژئوپلیتیکی، فرهنگی، اجتماعی و سابقه تاریخی از جمله مسائلی هستند که می توانند در سیاست خارجی کشورها اثرگذار باشند و همه این موارد اصول ثابت هستند که تغییر نمی کنند. اما در مقابل، افراد و نوع حکومت ها جزو متغیر های غیر ثابت محسوب می شوند.
وی با ذکر مثالی ادامه داد: قبل از انقلاب کشورها به دو دسته سلطه‌گر و تحت سلطه تقسیم می شدند اما پس از انقلاب یک اصل به سیاست خارجی کشورمان اضافه شد که همان نفی سلطه است. شعار نه شرقی نه غربی معیار تبیین این اصل بود و در واقع روح حاکم بر انقلاب را مقاومت تشکیل داده است.
وی افزود: بر اساس اصل مقاومت و دیگر اصولی که در قانون اساسی آمده است اهدافی نیز برای سیاست خارجی تعریف کرده‌ایم. البته برای رسیدن به این اهداف راهبردهایی نیز طراحی شده است.
این کارشناس مسائل بین الملل حمایت از مستضعفین، حمایت از جنبش های آزادیبخش و محور مقاومت را از جمله اصول عرصه دیپلماسی کشورمان معرفی و عنوان کرد: در راستای این اصول و سیاست ها و همچنین دیگر اصولی که در قانون اساسی تعریف شده است، حوزه اجرایی برای آن تعریف شده است که متولی اصلی آن وزارت امور خارجه است. البته ممکن است بخش های دیگری هم در حوزه سیاست خارجی فعالیت کنند اما هماهنگ کننده اصلی تمام این حوزه ها وزارت خارجه است تا شاهد موازی‌کاری در این زمینه نباشیم.
رحیمی رضایی در گفتگو با رادیو گفت‌وگو با اشاره به دیگر کشورها گفت: در تمام کشورها از جمله آمریکا و روسیه وزارت امور خارجه هماهنگ کننده در عرصه دیپلماسی بین بخش‌های مختلف است و اینگونه نیست که نیروی اطلاعاتی این کشور در بخشی جداگانه و وزارت خارجه آن ها در حوزه جداگانه دیگری فعالیت کنند بلکه همه بخش ها با هماهنگی وزارت امور خارجه در راستای اهداف تعیین شده و به دور از موازی کاری اقدام می کنند.
وی با تاکید بر ضرورت ایجاد ساختار های متناسب با اصول قانون اساسی تصریح کرد: ساختار وزارت امورخارجه کشش و توانایی لازم را ندارد که بتواند کشور را در راستای رسیدن به اهداف و اصول همراهی کند. متاسفانه وضعیت موجود ادامه همان ساختار پیش از انقلاب است و اگر بخواهیم به همین روند ادامه دهیم بعید است سیاست خارجی را در وزارت امور خارجه به درستی اجرایی کنیم.
انتهای پیام/
