در کارنامه مرکز آمار ایران از وضعیت تورمی استانهای کشور چند رکورد مهم به چشم می‌خورد.
در مهمترین آن‌ها در ابتدا به استانهایی پرداخته میشود که در سال ۹۹ گرانی بیشتری را درمقایسه با سایر استانها تجربه کرده اند. دسته‌بندی تورمی نشان میدهد که در کدام دسته از کالاهای مصرفی، تورم بیشتری به ثبت رسیده است؟
مقایسه شاخص قیمت مصرف کننده در هر سال نسبت به موقعیت مشابه خود در سال گذشته نشان از تورم نقطه به نقطه کالاها دارد. محاسبه این شکل از تورم در هر منطقه به دلیل داشتن حافظه قیمت‌ها تفسیر بهتری از گرانی و ارزانی را در هر منطقه ارائه میدهد.
بنابر گزارش اخیر مرکز آمار در خصوص وضعیت تورمی در سال ۹۹ مشاهده میشود که در این سال استانهای مازندران، مرکزی و آذر بایجان غربی کمترین تورم را داشته و در مقابل استانهای کرمانشاه، خراسان شمالی و همدان بالاترین سطح تورمی را ثبت کرده اند.
در حالیکه متوسط تورم در کل کشور در سال گذشته، ۳۶.۴ درصد بوده اما بازه تغییرات در این مقطع در کل استانها از ۳۳.۳ درصد تا ۴۰.۱ درصد نوسان داشته است.
استان کرمانشاه با نرخ تورم ۴۰.۱ درصدی گرانترین استان کشور در سال ۹۹ بوده است.
در مقابل قیمت‌ها در استان مازندران کمتر از سایر استانها افزایش یافته در این استان تورم برابر با ۳۳.۳ درصد بوده است.
اگر تغییرات قیمتی در این مدت را به شاخه‌های خوراکی و غیر خوراکی تغییر دهیم دامنه تورمی دستخوش تغییرات محسوس‌تری خواهد شد.
مقایسه آمار گزارش اخیر مرکز آمار نشان میدهد استانهای هرمزگان و کرمانشاه در سال گذشته بیشترین گرانی را در بخش خوراکی‌ها تجربه کرده اند. تورم خوراکی‌ها در استان هرمزگان در سال ۹۹ برابر با ۴۸.۵ درصد و استان کرمانشاه ۴۵.۵ درصد بوده است. از سوی دیگر کمترین تورم خوراکی‌ها نیز به استان گیلان تعلق داشته که برابر با ۳۱.۸ درصد بوده است.
این رتبه‌بندی در رابطه با کالاهای غیر خوراکی نشان دهنده کاهش دامنه تغییرات در میان این استانها نسبت به کالاهای خوراکی بوده است. دراین مقایسه چهارمحال و بختیاری و ایلام بیشترین تورم غیرخوراکی را داشته که برابر با ۳۹.۸ درصد و ۳۸.۹ درصد بوده است. آذربایجان غربی نیز در انتهای این رده‌بندی کمترین تورم را در سال ۹۹ داشته که برابر با ۲۹.۸ درصد بوده است.
همانطور که اشاره شد بازه تورمی در بخش غیرخوراکی‌ها کمتر از خوراکی‌های کشور بوده است. درهمین راستا متوسط تورم کل کشور نیز در بخش خوراکی‌ها برابر با ۳۹ درصد و غیر خوراکی‌ها برابر با ۳۵.۲ درصد بوده است.
بازهم در همین رابطه می‌توان وضع تورمی استانهای کشور را از دو زاویه خوراکی‌ها و غیر خوراکی‌ها مقایسه کرد. این عمل نشان میدهد که تنها در ۷ استان کشور تورم غیر خوراکی‌ها بیشتر از خوراکی‌ها ثبت شده و در مابقی استانها (۲۵ استان) تورم بالاتری در بخش خوراکی به ثبت رسیده است.
ترتیب گرانی‌ها را می‌توان در قاب جغرافیایی نیز مقایسه کرد. این اتفاق نشان از تقسیم‌بندی کالاهای خوراکی و غیر خوراکی در شرق و غرب کشور دارد.
دربررسی تورم استانها مشاهده میشود در استانهای شمالی کشور نظیر گیلان و مازندران به طور کلی تورم کل خانوارهای کشوری (مجموع شهر و روستا) نسبت به کل کشور در حد پایین‌تری قرار داشته است. به عبارت دیگر در مقایسه با بقیه استانهای کشور گرانی کمتری به شمال ایران سرایت کرده است.
اما این مقایسه در دسته‌بندی خوراکی‌ها و غیر خوراکی‌ها نتایج قابل توجه دیگری را نشان میدهد.
در همین رابطه در مقایسه تورم خوراکی استانهای کشور مشاهده میشود دراستانهای شرقی کشور مانند سیستان و بلوچستان، خراسان شمالی و خراسان جنوبی رتبه بالاتری را در تورم غیر خوراکی‌ها داشته اند. یعنی بیشتر گرانی کالاهای غیر خوراکی در شرق کشور اتفاق افتاده است.
این در حالی است که در غرب کشور این اتفاق غالبا وارونه بوده است. در غرب کشور در استانهایی نظیر کرمانشاه آذربایجان غربی، لرستان و کردستان در تورم خوراکی‌های کشور رده‌های بالاتری ثبت شده و نشان میدهد از این حیث سال ۹۹ را در وضعیت گرانتری در مقایسه با کل کشور پشت سر گذاشته اند. یعنی به صورت مشابه قبل، بیشتر گرانی خوراکی‌ها در غرب کشور به وقوع پیوسته است.
در استانهای مرکزی کشور نیز تورم همواره در سطح متوسط کشوری بوده و در سطح میانه تغییرات بوده است.
در نهایت مجموع نکات تورمی استانهای کشور نشان میدهد گرانی استانها در سال ۹۹ بیشتر متوجه کالاهای خوراکی بوده است. این گرانی در غرب کشور بیشتر مشهود بوده و همین امر سبب بالاتر رفتن بیشتر گرانی‌ها دراین مناطق شده است. پایین‌تر بودن وضع گرانی در خوراکی و غیر خوراکی‌ها در شمال کشور نیز موجب کمتر شدن گرانی در این مناطق در سال ۹۹ شده است.
