بخشی از گفتگوی مرتضی نبوی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام را در ادامه می خوانید.
* { یکی از موضوعاتی که برخی به آن دامن میزنند، این است که رهبران نظام جمهوری اسلامی از طریق مخالفت با مذاکره در برخی مقاطع، همه راهها را به بنبست میکشانند. شما سالها در این نظام مسئولیت داشتید و سیاستهای این نظام را میدانید و با بزرگان این نظام هم از نزدیک کار کردید، آیا این تحلیل را درست میدانید؟}: در پاسخ به سوالی مبنی بر آنکه واقعاً تاسفآور است که برخی در داخل از طریق این حرفها بهدنبال بهرهبرداری سیاسی خود هستند و میخواهند بگویند یک عده در جمهوری اسلامی با مذاکره مخالفند. اگر کسی طرفدار جمهوری اسلامی است، مواضع رسمی نظام و رهبری معلوم است. ما با همه مذاکره میکنیم و معتقدیم آمریکا هم برای مذاکره باید به همان قالب برگردد، این یک اصل است.
* پس این اتهام را به نظام نزنند و سوء استفاده سیاسی و بیانصافی نکنند که مخالفین خود را مخالف مذاکره، موافق جنگ و کاسب تحریم نشان دهند.
* از طرف دیگر، این را هم که بگویند "ما خواهان مذاکرهایم و حاضریم با دشمنی که در همین جلسات هم بهدنبال نابودی ماست پای میز مذاکره بنشینیم و امتیازاتی را که میخواهد، بدهیم"! این چه منطقی است؟ چرا در این مقطع حساس که قدرت [در آمریکا] در حال انتقال است، از جمهوری اسلامی صداهای متفرق بیرون بیاید؟ این غیر از این است که شما به بیرون یک پالسی بدهید که "من یک نقطه ضعفی دارم و هنوز دل به گاو شاخدار بستهام؟"، بنابراین ما مواضعمان منطقی، شفاف، متکی به تجربیات و متکی به عقلانیت است.
* اما درخصوص رهبران نظام، ببینید مواضع حضرت امام(ره) که روشن است، برای مثال، شما اگر نامه معروف به «منشور برادری» و یا وصیتنامه ایشان را ببینید، موضوع دشمنی با آمریکا و دشمنشناسی مؤکداً آورده شده است.
* حضرت امام در جواب برخی از چهرههایی که به اصلاحطلب معروفند نیز میگویند "ما با ملت [آمریکا] رابطه داریم ولی با دولتهای آنها نباید رابطه داشته باشیم و ضرورتی ندارد."
* در زمان فعلی نیز ما صحبتهای مکرری از رهبری داریم که میفرمایند "ما با همه دنیا مذاکره میکنیم غیر از رژیم صهیونیستی که اصلاً مشروعیت ندارد و آمریکا چون کشوری است که به هیچ پیمانی پایبند نیست."
* شما چطور میتوانید به کسی که نقض پیمان میکند، اعتماد کنید؟ منطق او منطق شاخ است که میگوید "چون من قوی هستیم، هرآنچه میگویم شما باید قبول کنید."، در مذاکرات هم اگر شرکت میکند، منتظر فرصتی است تا جیب شما را بزند. چهره و منطق آمریکا در زمان ترامپ کاملاً شفاف شد و نشان داد او حتی در رابطه با دوستانش نظیر عربستان و حتی اروپا و دیگر کشورها مثل چین و روسیه هم از همین ادبیات استفاده میکند.
* اینجاست که حضرت آقا هم فرمودند "ما با آمریکا رابطه مستقیم نداریم" ولی در عین حال فرمودند "ما با همه کشورها مذاکره میکنیم" حتی در مورد پرونده هستهای که در حقیقت اصل مذاکرات با اجازه خود ایشان انجام شد، منتهی آقا در درس خارج خود در ۲۶ شهریور ۹۸ یک عبارتی دارند که نکته مهمی برای امروز کشورمان است و آن هم تأکید بر نمایش وحدت و همصدایی از درون جمهوری اسلامی در برابر دشمنی است که دشمنی خود را در طول تاریخ بهروشنی نشان داده است و همیشه مترصد فرصت برای ضربه زدن و سوءاستفاده است و در آن جلسه میفرمایند "برای همین است که مشاهده کردید رئیس جمهور محترم، وزیر خارجه و مسئولین کشور یکصدا و یکزبان گفتند که با آمریکا مذاکره نخواهیم کرد؛ نه مذاکره دوجانبه، نه مذاکره چندجانبه. اگر آمریکا حرف خودش را پس گرفت و به آن معاهده هستهای که نقض کرده بود برگشت و توبه کرد و عضو کشورهای معاهدهکننده شد، آن وقت در جمع کشورهای معاهدهکننده که شرکت میکنند و با ایران صحبت میکنند، او هم شرکت کند، بدون آن هیچ مذاکرهای در هیچ سطحی بین مسئولین جمهوری اسلامی و آمریکاییها اتفاق نخواهد افتاد."
* این کاملاً عقلانی و منطقی و متکی به تجربه است؛ نه در سفر نیویورک و نه در غیر سفر نیویورک و این را، هم رئیس جمهور محترم تصریح کرد هم وزیر خارجه گفت و هم سخنگوی وزارت خارجه اخیراً گفت، اینها نشاندهنده این است که جمهوری اسلامی میداند چهکار خواهد کرد.
* { در پاسخ به سوالی مبنی بر آنکه برخی افراد نظیر مرحوم آقای هاشمی رفسنجانی که از شخصیتهای مهم این نظام بودند معتقد بودند که از طریق رابطه با آمریکا باید مشکلات را حل کرد و دولت فعلی هم همان نگاه آقای هاشمی را دارد، این افراد هم حتماً استدلالهایی دارند، شما چقدر استدلالهای این طیف را قابل قبول و منطقی میدانید}: واقعیت این است که این افراد یک مفروضاتی را دارند که صحیح نیست، برای اینکه این استدلال به نتیجه برسد، اول باید بپذیریم که طرف مقابل شما هم اهل مذاکره و منطق است و یک حداقلهایی را قبول دارد. چند بار ما باید تجربه کنیم؟ چند بار باید از یک سوراخ گزیده شد؟
* مرحوم آقای هاشمی رفسنجانی از زمان ریاست جمهوری که رئیس شورایعالی امنیت ملی هم بودند، بحثهایی را با مقام معظم رهبری داشتند و چنین نظری را پیگیری میکردند که مشکلات را با ارتباط با آمریکا حل کنیم.
* من اینجا لازم میبینم به یک خاطرهای اشاره کنم، در سال ۹۱ که دوره جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام بود، همه اعضا خدمت رهبر معظم انقلاب رسیدیم. بعد از آنکه جلسه رسمی تمام شد، از آنجایی که پیش از آن، آقای هاشمی در مصاحبهای با یک فصلنامه مواضعی درباره مذاکره و رابطه با آمریکا گرفته بودند که موجب سوءاستفاده در داخل و خارج شده بود، حضرت آقا در آن جلسه تذکر دادند و خطاب به آقای هاشمی فرمودند "این موضع شما سبب سوءاستفاده دشمن شد."
* آقا در این جلسه با تأکید ضمنی بر ضرورت مواجهه عقلانی و هوشمندانه با آمریکا، فرمودند؛ "این روزها درباره صحبتهای آقای هاشمی بحثهایی پیش آمده که خواستم در این جلسه عرض کنم برای این کار (صحبتهای آقای هاشمی) بدترین وقت ممکن انتخاب شد". آقا گفتند که "البته ما درباره نظریه مذاکره یا عدم مذاکره با آمریکا با آقای هاشمی سالهاست بحث داریم و از زمان ریاستجمهوری ایشان در این زمینه بحث میکردیم اما اظهاراتی که آقای هاشمی اخیراً کردند نبایستی انجام میشد چرا که الآن آمریکاییها در مقابل ما جبهه گرفتهاند، اقدامات و تحریمهایشان را تشدید کردند و امید آنها این است که این تحریمها ما را به عقبنشینی وادار میکند.
* در واقع آقا در ضمن بیاناتشان به آقای هاشمی تذکر دادند که اینطور دم از ضرورت مذاکره و رابطه با آمریکا زدن، سیگنال چندپارچگی و انشقاق در طرف ایرانی و همچنین ضعف و استیصال ایران را به طرف مقابل میفرستد و باعث میشود روحیه دشمن تقویت و به کسب امتیازات زیاد از ایران امیدوارتر شود و نفعی برای ایران در این بین نباشد، لذا این اصولاً خلاف مقتضای تشخیص مصلحت است، بهعبارت روشن تر، در این نحو موضعگیری، مصلحتی برای ملت و کشور نیست.
* البته جالب اینجاست که خود آقای هاشمی در این دیدار اذعان میکرد و البته جای دیگری هم گفته است که "با امام(ره) درباره ــ فکر میکنم ــ ۷ موضوع صحبت کردم و گفتم «این مسائل باید در زمان حیات شما حل شود.»، مثلاً درباره عربستان و جنگ و... بود. خود آقای هاشمی میگوید «امام به بقیه موضوعات اعتنا کردند اما درباره رابطه با آمریکا کاری نکردند یعنی تغییر موضع ندادند."، که البته با ارجاع به بقیه مواضع و فرمایشات امام(ره) کاملاً مشخص است که نظر امام(ره) خلاف نظر آقای هاشمی بوده است.
* رهبر معظم انقلاب در این دیدار به آقای هاشمی گفتند که "نباید این حرفها را میزدید."
* مقام معظم رهبری در ادامه نکته بسیار مهمی گفتند که بهنظرم تعیینکننده است، ایشان اشاره کرد که "درباره مسئله نحوه مواجهه با آمریکا از همان دوران ریاستجمهوری آقای هاشمی مباحثاتی وجود دارد". آقا اشاره کردند که در زمان ریاستجمهوری آقای هاشمی این بحث در شورایعالی امنیت ملی ــ که خود آقای هاشمی ریاستش را بهعهده داشت ــ مطرح شده بود. صورت مذاکرات برای آقا میآید که در آن منافعی در رابطه با آمریکا قید شده بود. آقا گفتند که "با آقای هاشمی در این باره جلسات متعددی صحبت شده و حتی صدای آقای هاشمی هم همانطور که خودش میداند ضبط است که در شورایعالی امنیت ملی گفتهاند «آیتالله خامنهای در رد مواضع ما در زمینه نحوه عمل در برابر آمریکا استدلالهایی دارد که ما جواب آن استدلالها را نداریم.»"
* آقای هاشمی در همین جلسه این نقل قول آقا را تأیید کردند، یعنی گفتند که «بله، من این حرف را زدهام". آقا بر همین اساس ادامه دادند "پس مشخص است که این حرفهای ما بر مبنای استدلال است نه بر مبنای عصبیت و عصبانیت و پایبندی به امور موهوم و این را خود آقای هاشمی هم میدانند."
۲۷۲۱۵