به گزارش روابط عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران، نشست تخصصی با موضوع بررسی ترجمه مجموعه هشت جلدی یک داستان تخیلی با مفهوم قرآنی به زبان ترکی استانبولی همزمان با ماه مبارک رمضان از سوی بخش بینالملل خانه کتاب و ادبیات ایران با حضور طیفور اسن (مدیر انتشارات نار در ترکیه)، کلر ژوبرت (نویسنده کتاب)، میلاد سلمانی (مترجم) و سید احمد میرزاده (معاون تولید انتشارات به نشر) در اسکای روم برگزار شد.
تصویرگران باید به یاری نویسنده بیایند
در ابتدای این نشست، طیفور اسن ضمن تشکر از ادبیات به عنوان یک علم و موضوعی که منجر به گرد هم آمدن بزرگترها جهت قلم زدن برای کودکان شد، بیان کرد: ما به عنوان نویسندگان ادبیات کودک در انتخاب و نشر کتابهای کودک ملاکهایی داریم؛ آگاهی کامل نسبت به متن، محتوا و آنچه که اقتضای حال کودکان است یکی از ملاکهای آن به شمار میرود و قرار است درباره آن بنویسیم چرا که بدون اطلاع و اشراف به تاریخچه فلسفی و تاریخی موضوعهایی که میخواهیم برای کودکان بنویسیم، نمیتوانیم ارتباط مفیدی با کودکان برقرار کنیم.
وی افزود: آگاهی و اشراف به موضوع و ورود به عمق مطالب برای نویسنده لازم است و جهت تحقق این امر نویسنده باید بهترین اثرهای موجود در حوزه کودک و نوجوان را خوانده باشد تا وقتی قلم به دست میگیرد، بتواند چگونگی و چرایی موضوع را به خوبی برای کودکان بیان کند. توانایی و تبحر نویسنده به تنهایی کافی نیست بلکه باید تصویرگران نیز به یاری نویسنده بیایند تا اثر شایستهای خلق شود.
مدیر انتشارات نار در ترکیه به دلایل انتخاب آثار کلر ژوبرت برای ترجمه اشاره کرد و گفت: کلر ژوبرت را به عنوان فردی شایسته و قابل تقدیر میبینم و افکار و عقایدش را میپسندم چرا که اهل فن و تخصص است و همچنان خود را در مسیر رشد و توسعه قرار میدهد تا تواناییها و تخصصاش گسترش پیدا کند. کلر خود را به عنوان مادر تمام کودکان دنیا تصور میکند و میخواهد وظیفه مادریاش را به نحو احسن به جا آورد. همچنین ایشان معلم و آموزگار تمام کودکان جهان است و میخواهد تمام دانش خود را در اختیار کودکان قرار دهد.
اسن ادامه داد: کلر ژوبرت را یک نقاش و تصویرگر میبینم که خود را در قبال تمام کودکان دنیا موظف و مسئول میداند. او تمام زیباییهایی که خداوند خلق کرده به تصویر میکشد تا همه از آنها بهرهمند شوند. در بسیاری از آثار، کتابها و آثار ادبی به ویژه آثار حوزه کودک و نوجوان، تناسب بین متن و تصویر دیده نمیشود اما این اتفاق در آثار کلر ژوبرت مشاهده نمیشود چرا که او هم نویسنده و هم تصویرگر است.
وی عنوان کرد: کلر ژوبرت آیات نورانی قرآن کریم را آنچنان به زیبایی برای کودکان در قالب یک اثر ادبی تصویر کرده که قابل تقدیر است. ما در سال ۲۰۱۳ کلر ژوبرت را با خوانندگان ترک و ترک زبان آشنا کردیم. در سال ۲۰۱۸ مجموعه هشت جلدی یک داستان تخیلی با مفهوم قرآنی را از انتشارات بهنشر منتشر کردیم اما تاکنون تلاش ما برای چاپ دوم آن به نتیجه نرسیده است.
اسن با اشاره به مشکلات معرفی یک نویسنده در خارج از کشورش اظهار کرد: این کتاب و نویسنده آن به زمان بیشتری برای شناخته شدن نیاز دارند. برای تحقق این هدف، تلاش میکنیم تمام آثار ادبی کلر ژوبرت را به زبان ترکی و در سطح ترکیه ترجمه کنیم تا بتوانیم ایشان را به جامعه مخاطبان معرفی کنیم. اگر کتابی به صورت مجموعه کتاب در خارج از کشور نویسنده منتشر شود توجه بیشتری از سوی مخاطبان به سوی آن جلب میشود چرا که خواننده وقتی یکی از کتابهای نویسنده را میخواند به دنبال سایر آثار او نیز میرود.
مدیر انتشارات نار در ترکیه در پایان سخنان خود گفت: برای شناساندن نام کلر ژوبرت در جامعه کودکان ترکیه از فضای مجازی به ویژه اینستاگرام استفاده کردیم و در صفحه خودمان در این فضا به معرفی آثار ایشان پرداختهایم. پیشنهاد میکنم خانم کلر ژوبرت حتما به این فضا سر بزنند و به یادداشتها و نکات مخاطبان کتابهای خودشان پاسخ دهند. همچنین پیشنهاد میکنم ایشان زبان ترکی را یاد بگیرند تا بتوانند با کودکان ترکی زبان ارتباط بهتری برقرار کنند.
ایران و ترکیه اشتراکات فرهنگی زیادی دارند
در ادامه این نشست، سیداحمد میرزاده معاون تولید انتشارات بهنشر به چاپ مجموعه کتاب یک داستان تخیلی با مفهوم قرآنی اشاره کرد و گفت: این مجموعه برای اولینبار در سال ۱۳۹۵ به صورت هشت جلد مجزا منتشر شد و در سال ۱۳۹۸ نیز هر هشت جلد به صورت جلد سخت راهی بازار نشر شد.
وی با اشاره به فعالیتهای انتشارات بهنشر در حوزه کودک و نوجوان گفت: از آغاز فعالیت واحد کودک و نوجوان این انتشارات با عنوان کتابهای پروانه حدود ۲۳ سال میگذرد. این انتشارات وابسته به دستگاه امام رضا(ع) به عنوان یک دستگاه مذهبی است. بنابراین کتابهای دینی را در اولویت انتشار خود قرار میدهد.
میرزاده نیایش، آشنایی با مفاهیم قرآنی، آشنایی با زندگی پیامبر(ص)، آشنایی با زندگی صحابه، آشنایی با احکام اخلاقی و... را از جمله سرفصلهای عمده واحد کودک و نوجوان انتشارات بهنشر برشمرد و اظهار کرد: در این زمینه دقتنظر زیادی به لحاظ محتوایی و فنی داریم؛ آثار از نظر محتوایی باید در چهارچوب معارفاسلامی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم باشند. همچنین از صحت محتوا برخوردار باشند و از مسائل تفرقهانگیز بین فرقههای اسلامی پرهیز کنند. رعایت ادب و اخلاق اسلامی در صحنهپردازیها و گفتوگوها، تناسب با ویژگیهای سنی مخاطب با توجه به روانشناسی رشد، گرافیک هنری، پیرنگ، ساختار، جذاب بودن و... از دیگر ملاکهای محتوایی این انتشارات است که برای هر کدام از این محورها شورای بررسی وجود دارد.
معاون تولید انتشارات بهنشر مضامین کتاب یک داستان تخیلی با مفهوم قرآنی را الهام گرفته از آیات قرآن دانست و بیان کرد: هنر نویسنده این است که بداند کدام مفاهیم (دوستی، آشتی، بخشش و...) را انتخاب کند تا کودک بتواند آن را درک کند.
وی با تاکید بر اینکه اشتراکات فرهنگی و ادبی ما با ترکیه بسیار زیاد است، تاکید کرد: دو ملت سلیقههای ادبی مشترکی دارند که آشناشدن با سلیقهها و حساسیتهای آن به ما در تولید کتابها کمک میکند تا از همان ابتدا کتابهایی تولید شود که قابلیت ترجمه و عرضه در دو کشور را داشته باشد. حتی میتوانیم کارهای تولیدی مشترکی را با همکاری هم شروع کنیم.
میرزاده در پایان صحبتهای خود گفت: ما در انتشارات بهنشر در بخش تولید آثار به مخاطبان غیرفارسی زبان که به عنوان زائر امام رضا(ع) در مشهد حضور پیدا میکردند، توجه میکردیم اما با توجه به استقبالی که ناشران ترکی از آثار ما داشتند در تلاش هستیم که به صورت جدیتری به مخاطبان غیرفارسی زبان در سایر کشورها نیز توجه کنیم. ظرفیتهای زیادی در ترکیه وجود دارد که میتوانیم در خصوص ترجمه آثارشان به زبان فارسی همکاریهای مناسبی داشته باشیم.
ادبیات کودک و نوجوان ایران غنی است
میلاد سلمانی مترجم مجموعه هشت جلدی «یک داستان تخیلی با مفهوم قرآنی» از دیگر سخنرانان این نشست بود که به ابزارهای لازم برای کار ترجمه اشاره کرد و گفت: مترجمی که تجربه کافی ندارد نیازمند ناشری است که به او اعتماد کند. صرف اینکه بخواهیم مترجم باشیم کافی نیست بلکه نیازمند ابزارهای خاص خود است. کار ترجمه خطاهایی دارد که باید به حداقل برسد و برای تحقق این امر ناشر باید با تصویرگر، مترجم، نویسنده و ویراستار اثر در ارتباط باشد تا بتوانند خطاها را به حداقل برسانند.
این مترجم ادامه داد: ترجمه دو نوع است؛ یا ناشر تماس میگیرد و از مترجم میخواهد کتابی را ترجمه کند یا ترجمه از نوع معرفی کتاب است که در این شرایط مترجم باید به زبان مبدأ و مقصد و فرهنگ هر دو کشور تسلط داشته باشد تا بتواند آثار جدیدی را معرفی کند.
سلمانی با بیان اینکه سالها در حال رصد آثار کلر ژوبرت هستم ، اظهار کرد: یکی از ویژگیهای قلم او این است که میتواند با استفاده از صداها، اسامی خاصی ایجاد کند. هرچند این بخش، قسمت ترجمه ناپذیر کار است. همچنین کتابهای ایشان طولانی نیستند.
وی در پایان گفت: ایران در حوزه ادبیات کودک و نوجوان غنی است و ادبیات معاصر ترکیه نیز در حوزه رمان و کتابهای کودک پیشرفتهای قابل قبولی داشته است.
در پایان این نشست، کلر ژوبرت در سخنانی ضمن معرفی آثار و کتابهای در دست چاپ خود گفت: سعی میکنم زبان ترکی استانبولی را فرا بگیرم تا بتوانم در مقابل اظهار لطف مردم ترکیه نسبت به آثارم، با آنان به زبان خودشان پاسخ دهم.
او در پایان گفت: آخرین مجموعهای که در دست دارم، بازنویسی کودکانه از روایات ائمه (ع) است که مانند آثار دیگرم، موضوع آن آموزش مفاهیم اخلاقی به کودکان است.