رشیداحمدی فر امرزو سه شنبه(25 آذرماه) در پانل اول همایش ملی مرز، توسعه اجتماعی و مناسبات فرهنگی، در رابطه با هم افزایی مرز و توسعه و برخی پیامدهای آن در مناطق مرزی غرب کشور به ویژه در کردستان اظهار کرد: دلایل و شواهد نشان می دهد که هر دو حق مرز و توسعه در کردستان و مناطق مرزی غرب کشور مغفول مانده است.
به گفته وی تلاقی مرز و توسعه در یک بک گراوند تاریخی نشان می دهد که با وجود سابقه نزدیک به یک سده برنامه ریزی توسعه در ایران،کشور هنوز فاقد یک برنامه ریزی منسجم توسعه ای است.
این استاد دانشگاه اتخاذ سیاست های ناهماهنگ با مقتضیات جامعه ایران و بعضا متناقض نظیر؛ تعدیل ساختاری، بازار آزاد، اقتصاد دولتی و اتکا به نفت و ...در کنار عدم ارتباط ارگانیک امکانات و برنامه های توسعه را دلایل اصلی ناکامی برنامه های توسعه در ایران برشمرد و بیان کرد: غلبه رویکرد مرکز بر پیرامون و فرادستی یک دولت غیرتوسعه گرا موجب آشفتگی و ابهام رویکرد به توسعه در سطح ملی می شود که ترکش های آن بیشتر محیط پیرامون را تحت تاثیر قرار می دهد.
به عقیده وی همواره دو مقوله امنیت و توسعه به ویژه در ارتباط با مناطق مرزی لازم و ملزوم یکدیگر بوده اند و توسعه در مناطق مرزی نقش تعیین کننده ای در فرآیند تحقق امنیت فراگیر در کل جامعه دارد، از سوی دیگر تحقق رابطه منطقی امنیت و توسعه در مناطق مرزی مستلزم توجه خاص و جامع نگر به مولفه های توسعه بر امنیت و مولفه های امنیتی بر توسعه است.مسیر امنیت پایدار از توسعه متوازن منطقه ای و توسعه پایدار مناطق مرزی می گذرد. توسعه از این منظر نوعی امنیت نرم است.
احمدی فر، با بیان اینکه توسعه در مناطق مرزی کشور از پنج مرض مزمن رنج می برد تصریح کرد: مسئله "مرز به مثابه تهدید نه فرصت"، مدیریت سخت افزاری و نه نرم افزاری به توسعه، کلنگی بودن سیاست های توسعه در سطح ملی و کلان، غلبه سیاست گذاری مرکز- پیرامون در سیاست گذاریهای توسعه، غلبه روتین و روزمرگی در برنامه های توسعه و سیاست های مرزی، فقدان به رسمیت شناختن حق به مرز برای مرزنشینان و آلایندگی سیاسی حوزه سیاست های توسعه مناطق مرزی از جمله دلایل عمده توسعه نیافتگی در مناطق مرزی است.
وی عنوان کرد: زمینه بسط و گسترش توسعه متوازن، معقول و پایدار را می توان از طریق تزریق بودجه های جهشی و تبعیض مثبت، تقویت و تعریف قطب های رشدو توسعه منطقه ای، ایجاد و تسهیل مراودات مرزی از طریف ایجاد و گسترش بازارچه های مرزی، ایجاد مناطق آزاد تجاری و به کارگیری نخبگان و شایستگان محلی در حوزه های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی فراهم کرد.
وی به مساله بازنمایی مرز در رسانه ها گریزی زد و عنوان کرد: تصویری که در رسانه ها و از جمله تلویزیون از مناطق مرزی ارایه می شود تصویری غیر واقعی، دراماتیک و دربهترین حالت،مبتنی بر زیبایی های بصری است که بر مبنای اطلاعات محدود و سطحی و فاصله دار با بطن زندگی اجتماعی_اقتصادی مردمان مناطق مرزی کشور جاری و ساری است، نمایش داده می شود؛ تصویری که مناطق مرزی را در قالب مقاصد توریستم تجاری و پاساژهای مملو از کالاهای عمدتا لوکس و ارزان خارجی در بانه، پیرانشهر،جوانرود، مریوان و ... با مردمانی مهمان نواز، دارای لهجه، ساده لوح و گاهی فرصت طلب و ... نشان می دهد.
احمدی فر تصریح کرد: این امر نتیجه همان رویکرد غالب مرکز_ پیرامون است که در تقسیم کاری خود خواسته، مرزنشینان و مراودات رسمی و عمدتا غیر رسمی و قاچاق را در خدمت نوعی شبه طبقه بورژوای تجاری رانتیر به رسمیت می شناسد.
وی اظهار کرد: در این نگرش مرز وضعیت برزخی دارد که به عنوان دالان رونق بازارهای مناطق مرکز و انتقال محدود مازاد اقتصادی عمل می کند.
این استاد دانشگاه انتقال ناشی از مراودات مرزی به مرکز نتیجه چنین رابطه نا متعادل و نا برابری بین مرکز و پیرامون توسعه بیشتر مرکز و انباشت توسعه نیافتگی در حاشیه است.
به گفته این پژوهشگر توسعه و استاد دانشگاه، بدیهی است که از رهگذر تقویت فرآیند چنین توسعه پایداری می توان ضمن بهبود جنبه های زیست شرافتمندانه در مناطق مرزی و استفاده بهینه و معقول از امکانات سخت افزاری موجود در مناطق مرزی، ضمن تبدیل برخی از تهدید های ناشی از توسعه نیافتگی و در حاشیه بودن به فرصت، به تحکیم پایه های همزیستی و همکاری های ملی و محلی در ابعاد مختلف کمک کرد؛ نتیجه چنین نگرش و تعامل پویایی می تواند تحرک بخشی به توسعه کلان ملی باشد.
انتهای پیام
