به گزارش ایرنا، آیت الله احمد مبلغی روز سه شنبه در مراسم هفته پژوهش در مدرسه عالی فقه و علوم انسانی با اشاره به اینکه پژوهش‌های دینی را باید به عرصه آموزش بیاوریم، اظهار داشت: نسبت آموزش و پژوهش ما تعریف نشده است در متن آموزش ما نه فراورده‌های پژوهش‌های جدید ما و نه نتیجه‌های روش‌شناسی‌های ما هیچ کدام حضور پیدا نمی‌کند.
وی با اشاره به اینکه پژوهش به‌ویژه در حوزه‌های علمیه از نظر آسیب‌های روشی و اولویت‌بندی، با کاستی‌ها، خلأها و آسیب‌هایی مواجه است، بیان کرد: باید در یک مرحله پیشینی از نظر رتبه‌ای، پژوهش پژوهی دینی داشته باشیم، به این معنا که خود پژوهش دینی را مورد پژوهش قرار دهیم.
نماینده مردم لرستان در مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه اگر این پژوهش صورت گیرد، ریل‌گذاری، اولویت‌بندی پژوهشی و همه شئون متعلق به پژوهش دینی در این پژوهش دینی شناخته می‌شود، افزود: در عرصه پژوهشی در حوزه دین هفت محور اساسی، مهم و جدی دارد و هر کدام از آنها نیازمند مطالعات و بحث‌های ویژه‌ای است که نقش آن به شکل مستوفا ولو نسبی ارائه و عرضه شود.
آیت الله مبلغی با اشاره به اینکه ما باید یک تعریف دقیق با ابعاد و اضلاع پژوهش دینی در اختیار داشته باشیم، گفت: هر چند تعریف‌های نیمه تفصیلی در این زمینه وجود دارد اما هنوز یک تعریف کامل، جامع‌الاطراف، که مبنای سیاست‌گذاری و تعاملات پژوهشی باشد در دست نداریم.
وی با بیان اینکه در تعریف دقیق پژوهش دینی، باید افزون بر ارائه ماهیت پژوهشی دینی، اهداف پژوهش دینی را تعریف و مشخص کنیم که دنبال چه هستیم، ادامه داد: گاهی برخی از فعالیت‌های ما با وجود آنکه عنوان بزرگ و بلند پژوهش دینی را یدک می‌کشند اما اهداف کوچکی دارند، از این‌رو باید دید، پژوهش دینی دنبال تحقق‌بخشی و با چه هدفی است و آیا از اولویت برخوردار است، همچنین لازم است که نسبت پژوهش دینی با منابع دینی، منابع علوم تجربی و انسانی نیز تعیین و تبیین شود.
نماینده مردم لرستان در مجلس خبرگان رهبری، همچنین حوزه‌شناسی پژوهش دینی را مورد تأکید قرار داد و افزود: باید جغرافیایی از حوزه‌ها و موضوعات لازم التحقیق به‌صورت طبقه‌بندی شده در دست داشته باشیم و مشخص شود که پژوهش دینی باید چه حوزه‌هایی را زیر چتر خود جای دهد و چه زمینه‌ها، موضوعات و حوزه‌های کلانی در ذیل پژوهش دینی باید قرار دهیم.
آیت الله مبلغی با اشاره به اینکه علوم در حوزه دین مشتمل بر سه سنخ کلان دانشی است که هر سنخی حوزه‌های متعددی را تحت پوشش خود دارد، گفت: سه سنخ کلان دانشی در حوزه دین عبارت از علوم دینی، فلسفه‌های علوم دینی و تاریخ‌های علوم دینی هستند و نتیجه علمی این دو علم در مطالعات پژوهشی و روش‌پژوهی آن علم مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.
وی با بیان اینکه در فلسفه هر علم یک اصل اساسی مهم و بسیار حیاتی تحت عنوان روش‌شناسی علم وجود دارد که حرکت علمی و مطالعات پژوهشی در آن علم را کاربردی، هوشمندسازی و دچار انسجام و انتظام می‌کند، ادامه داد: اگر حوزه‌شناسی به‌طور دقیق صورت بگیرد جریان ساختن‌های رشته‌های علمی در حوزه دین چارچوبی منظم و منسجم پیدا خواهد کرد.
عضو مجلس خبرگان رهبری، گفت: اگر از حوزه‌شناسی پژوهش دینی غفلت شود، نه تنها شاهد ساختن‌های قارچ‌گونه برخی از رشته‌ها هستیم که ممکن است برخی از این رشته‌ها نصاب لازم را از حیث کیان، ماهیت، هویت همراه با مرزبندی دقیق نداشته باشد و در نتیجه فضا را برای برخی رشته‌های اساسی تنگ کند و یا مسیر مطالعه را به مسیر نامطلوب سوق دهد.
وی اولویت‌شناسی پژوهش دینی را سومین محور اساسی پژوهش پژوهشی دینی ذکر کرد و گفت: برای پژوهش‌های دینی لازم است نظام اولویت تعریف شود تا در نتیجه موضوعات غیر دارای اولویت هزینه‌ها و امکانات را به خود جذب نکند که در این صورت موضوعات اساسی و دارای اولویت بر زمین باقی می‌ماند.
نماینده مردم لرستان در مجلس خبرگان رهبری با تأکید بر اولویت‌بندی پژوهش‌ها و سوق دادن امکانات و هزینه‌ها به سمت موضوعات دارای اولویت، افزود: در تعیین نظام اولویت هر رشته پیرامون هر موضوع را باید بسنجیم که اگر این مطالعه و پژوهش صورت نگیرد، چه ره‌آورد منفی و تالی فاسدی را به بار می‌آورد؟ با توجه به اهمیت آن تالی فاسد اولویت را کشف کنیم.
آیت الله مبلغی با بیان اینکه برخی رشته‌ها که اگر شکل نگیرند انتظام دینی در مناسبات، نهادها، مؤسسات اجتماعی و حتی در حکومت و دولت ایجاد نمی‌شود، اضافه کرد: از سوی دیگر برخی رشته‌ها و موضوعات دیگر وجود دارند که اگر پژوهش نسبت به آنها شکل نگیرد و آنها را در اولویت قرار ندهیم، فقه منفعل یا حتی نگاه بالاتر اصل دین منزوی می‌شود، با توجه به اهمیت این مسئله می‌باید این بخش از پژوهش‌ها را اولویت بدهیم.
وی گفت: بخش دیگر از پژوهش‌های ما پژوهش‌هایی هستند که انجام دقیق و درست آنها باعث می‌شود تا جامعه ما از ناهنجاری فرهنگی دور گردد و بر اساس اهمیت دورسازی جامعه از ناهنجاری‌های فرهنگی اهمیت و اولویت این رشته از مطالعات پژوهشی آشکار می‌شود، اگر پژوهش‌هایی که به فعال شدن فقه و حضور بخشی به آن در جامعه منتهی می‌شود را انجام ندهیم فقه منزوی و یا نیمه فعال می‌شود و در این صورت همه تلاش‌های ما در حوزه فقه صرفاً برای خود ما شکل می‌گیرد.
نماینده مردم لرستان در مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینکه نباید اجازه دهیم پژوهش‌های ما به سمتی برود که دین، فقه و ایمان و اخلاق جامعه تضعیف شود، گفت: اگر اولویت‌های پژوهشی را رعایت نکنیم قادر نخواهیم بود پاسخ‌های لازم را به جامعه در حوزه‌های فرهنگ، اخلاق، ایمان و مناسبات اجتماعی ارائه دهیم.
آیت الله مبلغی با اشاره به آینده‌پژوهشی در مطالعه پیرامون پژوهش‌های حوزوی، گفت: برخی موضوعات اساسی مانند رسانه در حال همینه پیدا کردن بر مناسبات اجتماعی است. لذا، ضرورت دارد این موضوعات مهم را در حوزه‌های علمیه مورد پژوهش قرار دهیم.
وی گفت: رسانه امروزه در جوامع به‌عنوان نقطه اصلی و گاه مرکزی نقش‌آفرینی می‌کند به‌گونه‌ای که گویا مسائل اجتماعی در آنجا انسجام و انتظام معنایی پیدا می‌کنند سپس از آنجا پمپاژ به جامعه می‌شوند؛ اگر این روند که رسانه در پیش گرفته است با سرعت و با شتاب به پیش برود باید رسانه را بر اساس دین باز تعریف کنیم و از اکنون به فکر مطالعه عمیق آن باشیم و مطالعات دقیقی در این زمینه و سایر موضوعات مستحدث داشته باشیم.
نماینده مردم لرستان در مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینکه برخی پژوهش‌ها و فعالیت‌های علمی ما صرفاً تثبیت‌کننده آنچه موجود است هستند و نه بیشتر، بیان کرد: ما در موارد بسیار وقت زیادی را صرف فعالیت‌های علمی تثبیت‌کننده می‌کنیم، در حالی که نباید همه هزینه‌ها و امکانات را مصروف این بخش از فعالیت‌ها کرد بلکه باید تا به اندازه‌ای زمان و امکانات در این راه مصروف شود تا فضا برای موارد دیگر تنگ نشود. زیرا اندیشه‌هایی که قبلاً وجود داشته تثبیت شده است. بنابراین، برای تداوم تثبیت صرفاً لازم است ۱۰ درصد از امکانات را در این زمینه مصرف کنیم.
آیت الله مبلغیدر خصوص پژوهش‌های تأسیسی، اظهار کرد: ما باید متناسب با زمینه‌ها و نیازهای جامعه و زمان، دانش‌های جدیدی را در حوزه تأسیس کنیم، چراکه دانش‌های فعلی کافی نیست و باید در کنار علومی که در قرن‌های اولیه ساخته شده، به‌سمت علوم تأسیسی برویم تا بتوانیم پاسخ‌های دینی و بر اساس دین را به حوزه‌های مختلف سرایت بدهیم.
ویگفت: پژوهش نیاز به مدیریت دارد، اگر پژوهش مدیریت نشود، به‌صورت کور حرکت خواهد کرد و اجزای آن و افراد پژوهشگر دست‌اندرکار پژوهش نمی‌توانند با ارتباط‌گیری با هم، به شکلی هم‌افزا، عمل کنند و در مجموع حرکت واحد هوشمندانه و منسجم و تأثیرگذار را در جهت پیشرفت به جلو و پاسخگویی خلق کنند.
نماینده مردم لرستان در مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینکه وقتی حوزه علمیه یا نهاد حوزوی یا یک محقق، پژوهشی را به ثمر می‌نشاند باید آن‌را به جامعه ارائه کند، گفت: ارائه نتایج پژوهش‌های دینی در مواردی از چنان صعوبتی برخوردار است که نیاز به تحقیق دارد.
