به گزارش روز سهشنبه گروه فرهنگی ایرنا از دانشگاه سوره، به همت معاونت پژوهشی دانشگاه و با همکاری دانشکده هنر سوره نهمین جلسه نقد و بررسی کتاب، نقد کتاب تحولات تصویری هنر ایران، نوشته سیامک زنده دل به میزبانی مهران هوشیار و با حضور امیر نصری منتقد کتاب و جمعی از استادان و دانشجویان علاقه مند به صورت آنلاین برگزار شد.
در ابتدای جلسه، سیامک دل زنده در رابطه با نحوه نگارش کتاب گفت: نگارش و پژوهش کتاب ۴ سال طول کشید و در اواخر کار با نشر نظر آشنا شدم. حضور یک ناشر قوی برای انتشار این اثر کمک بزرگی بود و در تابستان سال ۱۳۹۵ چاپ نخست کتاب منتشر شد که مخاطبان به ویژه دانشجویان نیز به عنوان کتاب مرجع از این اثر استقبال کردند.
وی افزود: برای محتوای این کتاب سعی داشتم چارچوب نظری را در تاریخ هنر ایران پیدا کنم و از نگره تزئینی استفاده کردم. به نوعی تحولاتی که از دهه ۴۰ تا ۵۰ در نقاشی ایران اتفاق می افتد در قالب نگره تزئینی در کتاب عنوان شده و در نهایت روایتی ساختم که دستگاه مفهومی را در خودش داراست و با مفاهیم مرکزی و کمکی متوجه موضوعات کتاب شده و چارچوب نظری شکل می گیرد.
امیر نصری نیز در ادامه در رابطه با مفهوم و پیوسته های کتاب تحولات تصویری هنر ایران، گفت: در ابتدا احساس می کردم پیوست هایی که در کتاب وجود دارد مغفول واقع شده اند ولیکن در حال حاضر پیشنهادم این است برای درک بهتر کتاب ابتدا پیوست نخست خوانده شود و سپس به بدنه کتاب رجوع کنید زیرا این پیوست ها مباحث مهمی را شامل می شود.
وی افزود: در کتاب تحولات تصویری هنر ایران به بحث مدرنیته دور از بیان کلیشه ها پرداخته شده است و ما با روایت های متکثر درباره مدرنیسم روبه رو هستیم.
نصری با بیان اینکه کتاب نگاهی متفاوت دارد، گفت: نگاه این کتاب نگاهی بومی نیست و با دید متفاوت قضیه تازه ای را دنبال می کند و ما از یکسو با تاریخ نگاری روبه رو می شویم که رویکردی پسااستعماری دارد.
نویسنده این اثر با بیان اینکه پیوست های کتاب شامل مفاهیم تئوریک است، افزود: مسئله ای که ضمن نگارش کتاب مد نظر داشتم این بود که مخاطبان ابتدا مقدمه کتاب را مطالعه کنند چرا که اگر پیوست هارا بخوانند ممکن است خسته شوند چرا که مطالب پیوست ها تئوریک است.
وی به پیوست سوم کتاب اشاره کرد و گفت: پیوست سوم کتاب رویکردی پسا استعماری و مفاهیم راه گشایی دارد؛ البته در متن اصلی کتاب نیز به بحث پسا استعماری اشاره شده است و من از دل مفهوم پسا استعماری مفهوم نظم ساختاری را دریافت و در ایران ساختارمند کردم.
دل زنده نظم نمایشگاهی را تعریف کرد و افزود: نظم نمایشگاهی آنچنان عاملیتی دارد که برهمه مفاهیم سایه می اندازد و بحث هویت ایرانی در نظم نمایشگاهی نیز اهمیت می یابد.
کتاب تحولات تصویری هنر ایران ، در یک مقدمه، سه فصل اصلی و سه پیوست، کوشش میکند با جستوجوی چارچوبی نظری، تاریخ هنر ایران را از دوره قاجار تا پایان دوره پهلوی با تکیه بر مفاهیم خاص خود روایت کند. فصل اول با طرح دوقطبی تخت/صندلی نظام نمادین نقاشیهای سلطنتی قاجار مسیر تحول آنها از عصر فتحعلیشاهی به عصر ناصری را بررسی میکند. فصل دوم به تأثیر اورینتالیسم و نظم نمایشگاهی در ایجاد و تثبیت برخی باورها نسبت به هنر ایران میپردازد. فصل سوم تحولات هنر نوگرای ایران را از شکلگیری انجمن خروسجنگی تا گشایش موزه هنرهای معاصر تهران در طول سه دهه به بحث میگذارد. پیوستهای کتاب مکمل برخی سرفصلهای متن اصلی هستند و به معضل تعریف مدرنیسم، رابطه فرمالیسم با تئوسوفی، و جایگاه نقد پسااستعماری میپردازند.