فردین آقا بزرگی کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با خبرنگار در پاسخ به این پرسش که حداقل ارزش مبنا در حجم مبنا برای تمامی نمادهای معاملاتی سهام بورس اوراق بهادار تهران، بازار اول و دوم فرابورس ایران به ۱۵ میلیارد ریال تغیر پیدا کرد این امر چه اثری بر وضعیت فعلی بازار سرمایه میگذارد؟ بیان کرد: تغییرات مکرر در نظام معاملاتی در شرایطی که متغیرهای اثرگذار بر وضعیت بورس از جمله نرخ بهره، دلار، تغییرات قابل توجهی داشته باشند، یا چشمانداز تحرکات خاصی چه در خصوص کاهش یا افزایش وجود داشته باشد، با وضع نظام و مقررات معاملاتی که درحالحاضر وجود دارد، به نتیجه خوبی نمیرسد.
وی افزود: همه عوامل گفته شده در گروی اظهار نظر ناظر بازار است و یک ضابطه مشخص وجود ندارد، برای مثال گره معاملاتی برای بعضی از نمادها و شرکتها صورت میگیرد و این نمادها حجم مبنا برای آنها اعمال نمیشود، ولی از طرفی این گره معاملاتی شامل بعضی از نمادها نمیشود، پس ضابطه ثابتی در این موارد وجود ندارد.
کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد:، چون ضابطه ثابتی وجود ندارد، پس نمیتوان به این مصوبه اتکا کرد و گفت، چون این چنین اصلاحاتی صورت گرفته است، پس روند شاخص و معاملات سهام ما بهبود پیدا میکند.
آقا بزرگی تصریح کرد: نکته قابل توجه این است که، سازمان بورس وظیفهاش افزایش نقدشوندگی، شفافیت در انتشار اطلاعات و افزایش کارایی بازار است و دخالت در امور هدایت شاخص، شامل شدن گره معاملاتی و حجم مبنا که باید بدون تغییر باقی بماند وظیفه سازمان بورس نیست و ثابت بودن بعضی از عوامل مثل حجم مبنا در تمامی بازارهای مالی صادق است.
وی افزود: نباید به اقتضای تغییرات اقتصادی هدایت شاخص، حجم مبنا را تغییر دهیم و نباید ضوابط معاملاتی را بالا پایین کنیم، به عنوان نمونه میتوانیم دامنه نوسان را مثال بزنیم که بعد از کلی تغییر در ۳ ماه با به وجود آمدن مشکلات به دامنه نوسان متقارن مثبت و منفی ۵ برگشتیم، گره معملاتی و حجم مبنا هم کاملا در گروی ناظر معاملاتی است و یک چیز ثابتی نمیتوان تعریف کرد، همان جور که در شش ماه گذشته هیچ اعداد ثابتی وجود نداشته است.
کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که آیا افزایش حجم مبنا امری مفید برای وضعیت فعلی بازار سرمایه است؟ گفت: حجم مبنا را به هر اندازه که افزایش دهیم، باعث میشود میزان تغییرات نرخ کاهش پیدا کند، یعنی اثرگذاری تغییر نرخ کمتر میشود، برای مثال یک سهم وقتی قرار است با یک میلیون معامله ۵ درصد نوسان بخورد، با تغییر و افزایش حجم مبنا باید دو میلیون سهم معامله شود، تا ۵ درصد نوسان بخورد.
وی گفت: افزایش حجم مبنا در راستای کاهش نقدشوندگی صورت میگیرد، نه افزایش نقد شوندگی که وظیفه بورس است، نظام معاملاتی که موجب بازدارندگی از گردش معاملات شود، روش و ضابطه مناسبی برای بازار سرمایه فعلی کشورمان نیست.