« کریس مورفی » سناتور دموکرات آمریکا روز پنجشنبه ابراز امیدواری کرد تهران و واشنگتن بعد از احیای برجام با یکدیگر به صورت مستقیم گفتوگو کنند.
مورفی در نشستی مجازی گفت: «میخواهم به چند نکته اشاره کنم. اول اینکه، توافق هستهای با ایران در اواخر ریاست جمهوری «باراک اوباما» منعقد شد و او قصد داشت با ایجاد اجماع میان چین، روسیه، اروپا و آمریکا به اهداف دیگری همچون فعالیتهای منطقهای ایران نیز رسیدگی کند».
این سناتور دموکرات افزود: «فکر میکنم منطقی بود که تحریمهای اضافی علیه ایران بلافاصله بعد از توافق، موقتاً متوقف شوند، اما ایده بعدی این بود که در سال ۲۰۱۷ یا ۲۰۱۸ از ائتلاف ایجاد شده برای رسیدگی به برنامه موشکهای بالستیک [ایران] استفاده شود اما [دونالد] ترامپ آن را دور انداخت و موجب شد چین و روسیه و اروپا به طور موثری همچنان با ایران همکاری کنند تا تحریمها را دور بزنند».
مورفی افزود: «دوم اینکه، از آنجا که آمریکا و متحدانش توانستهاند ایران را پای میز مذاکره بیاورند تا درباره برنامه هستهای و سیاستهای تحریمی مذاکره شود، فکر میکنم ایران حمایت از گروههای نیابتی خود را رها خواهد کرد و برنامه موشکهای بالستیک خود را تغییر خواهد داد. اما این اتفاق باید از طریق گفتوگو با عربستان سعودی، امارات و بهصورت بالقوه ترکیه صورت گیرد».
رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا در ادامه گفت: «نشانههایی از وقوع این گفتوگوها دیده میشود. اینکه به مخالفت با فروش تسلیحات به سعودیها و اماراتی ادامه میدهم این است که احتمالاً طبق توافقات، آمریکا باید سطح فروش تسلیحات به کشورهای حاشیه خلیج [فارس] را کاهش دهد تا بتوانیم موافقت ایرانیها درخصوص کاهش سرعت برنامه تسلیحاتی خودشان را جلب کنیم. تاکنون این را به آزمایش نگذاشتیم. در سالهای ۲۰۱۶ یا ۲۰۱۷ در شرایطی نبودیم که ایرانیها و سعودیها مذاکرهای داشته باشند اما امروز این احتمالات بیشتر شده و امروز که بحث مذاکره درباره یمن مطرح است فکر میکنم ایرانیها بیشترین تأثیر را بر "حوثیها" دارند اما این رابطه به شکل فرماندهی و کنترل نیست. بنابراین گنجاندن این مسائل در مذاکرات هستهای بسیار دشوار است».
مورفی در پاسخ به این سوال که در سفرهای اخیر به کشورهای غرب آسیا چه درخواستهایی از سوی کشورهای منطقه درباره ایران دریافت کرده استف توضیح داد: «نمیخواهم از طرف اماراتیها یا سعودیها صحبت کنم اما موضع این کشورها در سال ۲۰۲۱ با سالها قبل متفاوت است. شاید به این دلیل که اجرایی شدن توافق هستهای با ایران را دیدهاند و دیدند که ایران تا قبل از خروج ترامپ از این توافق، به آن پایبند بود. بسیاری از رهبران منطقه در سال ۲۰۱۵ با این توافق مخالف بودند، گرچه موضع اسرائیل فرقی نکرده است».
او در ادامه گفت: «ما از مشکل عدم پایداری سیاست خارجی آمریکا در قبال خاورمیانه و حتی جهان رنج میبریم. سیاستهای دولتهای دموکرات و جمهوریخواه هنگام ورود به کاخ سفید صد و هشتاد درجه متفاوت است و این مسئله متقاعد کردن اروپاییها برای داشتن برنامههای بلند مدت با آمریکا ومتقاعد کردن ایرانیها که بنشینند و با ما صحبت کنند را دشوار میکند زیرا فکر میکنند توافقی که با ما داشته باشند دو سه سال دوام دارد».
مورفی درباره مسئله یمن گفت: «بارقههای از امید را برای حل آن میبینم. شکی نیست که سعودیها موضع خود را تغییر دادهاند و بر اساس سیاستهای دولت [جو] بایدن مایل به مذاکره هستند. تصمیم ما برای خاتمه دادن به حمایت تهاجمی از سعودیها تأثیراتی عملی را بهدنبال داشته است. آنچه سعودیها روی میز مذاکره گذاشتهاند فرقی با سال قبل ندارد اما فکر میکنم جدیتر هستند. ما معتقدیم آنها باید دسترسی به فرودگاه صنعا را فراهم کنند که شرط حوثیها برای خاتمه دادن به حملات علیه مأرب است. ما اهرمی علیه حوثیها نداریم و آنها اکنون در موضعی قرار دارند که سعودیها چند سال قبل داشتند و میگفتند بگذارید کمی بیشتر پیشروی کنیم و بعد صلح کنیم».
او در ادامه گفت: «این امید را دارم که پس از بازگشت به برجام بتوانیم با ایرانیها درباره نقشی که میتوانند در یمن داشته باشند وارد گفتوگوی مستقیم با ایرانیها شویم. باید با عمانیها، ایرانیها یا شاید حتی قطریها وارد مذاکره شویم».