خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: از انواع حق در حاکمیت اسلامی، حق انتخاب مردم درباره کارگزاران نظام اسلامی در سطوح مختلف کشوری تا روستای محل زندگی مردم است که ابزار تحقق آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران صندوق رأی محسوب می‌شود در نتیجه از این گزاره که به لطف پیروزی انقلاب اسلامی محقق شده می‌توان این نتیجه را گرفت که مردم حق رأی دادن برای انتخاب کارگزاران را دارند.
انتخابات در واقع یک فرصت یا تمرین دموکراسی مبتنی بر همین حق است اما باید در نظر داشت که سکه حق و مطالبه در صندوق رأی دو وجه دارد، نخست خود امر رأی دادن که یک نوع حق و راهی برای مطالبه محسوب می‌شود و دوم، صحیح رأی دادن که به همان اندازه مشارکت در انتخابات دارای اهمیت است.
تحقق حق، پای صندوق رأی
صندوق ابزار مطالبه‌گری نیز محسوب می‌شود و درست است که در استان سمنان چندان شاهد تحرک و فعالیت احزاب نیستیم و این فقر تحزب سبب شده تا مردم نتوانند به درستی مطالبه‌گری کنند (زیرا تحزب یکی از مهمترین و بهترین راه‌های مطالبه‌گری سیاسی در کنار تشکل‌های مردمی، رسانه‌ها و… است) اما به هر روی مشارکت در انتخابات نوعی مطالبه و تحقق مطالبات مردمی و انتظاراتشان از حاکمیت محسوب می‌شود.
در برخی ادوار انتخابات مجلس شورای اسلامی، ریاست جمهوری و شورای شهر و البته کمتر خبرگان رهبری، شاهد بوده‌ایم که موضوع انتخاب صحیح بیشتر از دیگر ازمنه مطرح است و انتخابات ۱۴۰۰ نیز از این قاعده مستثنی نیست زیرا به وضوح دولت حاکم بعد از هشت سال نتوانسته آنطور که باید و شاید انتظارات را برآورده سازد و در نتیجه مردم در برهه‌ای حساس برای انتخاب جایگزینی هستند تا بتواند کارایی دولت و قوه مجریه را به جایگاه اصلی اش بازگرداند.
در حوزه شوراهای اسلامی استان سمنان اما ماجرا کمی متفاوت است، خوشبختانه شورای پنجم برعکس برخی ادوار دیگر مثل شورای چهارم و یا دوم (که در بسیاری شهرها و روستاهای استان نتوانستند موفقیت‌هایی را کسب کنند و حتی در برخی موارد مانند کلاته خیج حتی شورای اسلامی تا فروپاشی هم رفت) توانسته‌اند علی‌رغم تمام کمبودها عملکرد نسبتاً خوبی را از خود برجای بگذارند و این امر مردم را دلگرم می‌کند که اتفاقاً می‌توان با انتخاب اصلح‌ها شورای شهر و روستا را تقویت هم کرد تا بتوانند کارهای بزرگ‌تری را هم رقم بزنند. با این مقدمه نظر تعدادی از کارشناسان را طی میزگردی به‌صورت مجازی درباره تحقق مطالبه و حق از منظر صندوق رأی را بررسی می‌کنیم.
چرا انتخاب صحیح مهم است؟
یک دانش آموخته علوم سیاسی در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه در این دوره انتخابات ریاست جمهوری دلیل تاکید ما بر حضور آگاهانه مردم یعنی حضوری که منتج به انتخاب اصلح شود این است که است قوه مجریه متأسفانه نتوانسته در بسیاری موارد مانند سیاست‌های اقتصادی به خوبی عمل کند، گفت: بدون تعارف باید گفت مردم در چهار سال اخیر بیش از هر زمانی اهمیت انتخاب درست را دریافتند.
هادی عامری با بیان اینکه انتخاب گروهی از مردم در انتخابات ریاست جمهوری سابق از رئیس فعلی قوه مجریه در حالی حمایت کردند که بعد از عدم انجام وعده‌های اقتصادی وی، به وضوح از این رأی ابراز عدم رضایت کردند در نتیجه این امر نشان می‌دهد که امکان بررسی بیشتر و تعمق بر روی شیوه رأی دادن ما وجود داشت اما از آن استفاده‌ای نکردیم. البته ما نمی‌گوییم که اگر کسی بجز رئیس جمهور حاکم انتخاب می‌شد اوضاع امروز بهتر بود زیرا هیچکس نمی‌تواند پیشگویی کند اما شرایط کنونی نشان می‌دهد که مردم می‌توانستند بهتر به سیاست‌ها نگاهی انداخته و سپس رأی دهند.
وی افزود: در همین استان سمنان بررسی سرانگشتی نشان می‌دهد که ۱۶ سال ریاست جمهوری توسط مردانی از خطه قومس، عایدی خاصی برای مردم این استان نداشت و طرح‌هایی مانند انتقال آب خزر که به نظر می‌رسید فقط در دوران همین دو نفر امکان اجرای آن بود، هم محقق نشد.
اهمیت شورای اسلامی
این دانش آموخته علوم سیاسی همچنین گفت: دومین بخش درباره شورای اسلامی است که باید گفت انتخاب صحیح اعضای آن از شهر سمنان و شاهرود و دامغان تا روستایی که سه عضو شورای اسلامی دارد، دارای اهمیت زیاد است و می‌تواند در تعالی محیط زندگی دارای اهمیت باشد در نتیجه مردم با استفاده از این حق خود یعنی انتخابات در واقع در سرنوشت منطقه خود دخیل خواهند شد.
عامری در بیان اهمیت شورای اسلامی شهر، گفت: پارلمان محلی در واقع مکانی برای ارتقای فرهنگی، اقتصادی، عمرانی و… شهر است و می‌تواند یک شورای اسلامی موفق در واقع پایه گذار شهری مملو از رونق و عمران محسوب شود که در آن تعالی مردم دیده شود. شورای شهر علی رغم محدودیت قانونی در وظایفش، اتفاقاً ظرفیتی عظیم برای جذب ظرفیت‌های اقتصادی است که کارشناسان اقتصادی بهتر درباره آن صحبت می‌کنند اما تنها کافی است بدانیم که شورای اسلامی می‌تواند در جذب سرمایه گذاری حتی خارجی هم ورود کند.
وی با بیان اینکه تجربیات تلخی از شورای اسلامی در اذهان مردم استان سمنان باقی مانده که نمونه آن شورای کلاته خیج بود، افزود: اگر مردمی در این استان باشند که بیش از دیگران قدر یک شورای اسلامی خوب را بدانند مردم کلاته خیج هستند که در شورای پنجم از روز نخست شاهد دعوا بودند و در نهایت شورایشان بعد از سه سال جدل، منحل شد اما با یک حضور و انتخاب مناسب شورای پنجم را چنان روانه میدان کارزار کردند که امروز شهرشان در زمره بهترین توسعه‌های شهری را در تاریخ ۲۰ ساله استان سمنان دارد.
ویژگی‌های منتخب
یک کارشناس مسائل اجتماعی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه مردم امروز آگاه هستند که یکی از بهترین راه‌های تغییر اوضاع در واقع حضور پای صندوق‌ها است و نه قهر با آنان، گفت: مردم باید علی رغم مشارکت در واقع انتخاب اصلح را نیز مد نظر قرار دهند به عبارت دیگر بدانند که باید یک مدیر و مدبر رأی دهند یعنی کسی که در عمل نیز دارای تدبیر باشد از سوی دیگر انقلابی زیست کند و انقلابی بیندیشد و لذا از این منظر است که می‌تواند مردم را درک کند.
سید مرتضی طباطبایی نژاد با بیان اینکه مردم حق دارند که به هر کسی دوست دارند رأی دهند اما از آنجا که رأی هر کدام از ما در تعیین سرنوشت ما دخیل می‌شود، رسالت و وظیفه شرعی و ملی ما این است که به افراد اصلح رأی دهیم، گفت: باید فردی از صندوق‌ها بیرون بیاید که اهل فداکاری و مشورت باشد از سوی دیگر خطوط قرمز را به خوبی بشناسد و به منویات رهبر معظم انقلاب اسلامی توجه کند.
وی افزود: مردم ما ۱۶ سال است که مشاهده می‌کنند رهبر معظم انقلاب اسلامی چند بار درباره اقتصاد و فرهنگ در شعار سال تاکید کرده‌اند و باز سال بعد این تاکید را دارند لذا باید از خودمان بپرسیم اگر در این دو زمینه موفق بودیم چرا ایشان باید هر سال مدام همان موضوعات را تاکید می‌کردند، پس یعنی در واقع کمبودی را احساس می‌کنند که مدام تذکر می‌دهند در نتیجه باید از خودمان بپرسیم آیا در این ۱۶ سال که دولت نزدیک به اصولگرایان و دولت نزدیک به اصلاح طلبان بر سر کار بود آیا منویات رهبری مورد توجه قرار گرفت؟ آیا اگر مد نظر قرار می‌گرفت شرایط ما امروز اینگونه بود؟
انتخاب صحیح چگونه؟
این کنشگر اجتماعی با بیان اینکه مردم در انتخابات شورای اسلامی نیز باید به منش، روش، سیره و زندگی افراد توجه کنند کسی که در اشراف‌زادگی زندگی می‌کند آیا می‌تواند نیازهای یک شهرک نشین ساده دل سمنانی و یا مهدی شهر و شاهرودی و… را درک کند آیا اصلاً درکی از اینکه مردم کمبودهایی دارند، خواهد داشت، تاکید کرد: اهمیت انتخاب به این امر بسیار مهم بازمی گردد که تأثیرش بر زندگی گروه بزرگی از مردم نمایان خواهد شد.
طباطبایی نژاد با بیان اینکه انتخابات یک ابزار انتخاب نیست بلکه یک بهانه برای انتخاب اصلح است، ابراز کرد: مردم از چند راه می‌توانند به افراد اصلح در انتخابات شورای شهر رأی بدهند، نخست برنامه‌ها است که متأسفانه به دلیل قرابت خویشاوندی و هم ولایتی بودن در شهرستان‌های استان سمنان این موضوع کمتر دیده می‌شود و متأسفانه نامزدها هم از این امر سو استفاده کرده و به دنبال رای‌ها قومیتی هستند تا برنامه؛
وی افزود: اما دیگر راه‌های رأی دادن صحیح، شناخت است که هم می‌تواند مستقیم و هم غیر مستقیم باشد، از سوی دیگر بررسی کارنامه افراد، اصالت خانوادگی، تحصیلات، تجربه و ده‌ها فاکتور دیگر موضوعاتی هستند که باید در زمینه انتخابات مورد توجه قرار گیرند تا بهترین افراد به پارلمان محلی راه یابند.
رأی امانت است
امام جمعه آرادان نیز درباره اهمیت انتخابات و با بیان اینکه رأی یک نوع امانت است، گفت: دو توقع از مردم وجود دارد و آن اینکه در روزگار کنونی که چشم تمام جهانیان به انتخابات ایران اسلامی است، مردم در آن حضور پرشور یابند و پوزه دشمنان را اینگونه به خاک بمالند که مدام گرد یاس و ناامیدی در بین مردم می‌پاشند و ثانیاً انتخاب اصلح؛ یعنی فردی که مدیر و مدبر، انقلابی و دور از اشرافی‌گری باشد.
حجت‌الاسلام جلیل شریفی نیا با بیان اینکه وقتی فردی در انتخابات شورای اسلامی حضور یافته و گروه پنج‌نفره را انتخاب می‌کند می‌بایست هر پنج نفر را بنویسد زیرا خیانت کرده است حتی اگر دو، یا سه یا چهار مورد را بنویسد، در نتیجه باید شناخت وارد شد و افراد اصلح را انتخاب کرد که راه تشخیص آن هم اصالت خانوادگی، تحصیلات، شخصیت، تجربه و تدین و… است لذا مردم امروز حماسه‌ای بزرگ و حساس را پیش رو دارند که باید به آن توجه ویژه داشت.
وی افزود: همه چیز به دست خودمان است و ما هستیم که می‌توانیم آینده روشن و سرنوشت ساز همراه با پیشرفت و ترقی را رقم بزنیم و ما هستیم که می‌توانیم با انتخاب نادرست می‌توانیم جلوی پیشرفت کشور و ورود نفوذی‌ها را باز بگذاریم لذا باید درست تصمیم گرفت و از تصمیمات اشتباهی که بعضاً داشتیم درس بگیریم.
قدر حق را بدانیم
دیگر دانش آموخته علوم سیاسی نیز با بیان اینکه درست است که انتخابات حقی برای مردم در زمینه انتخاب است اما حقی است که می‌بایست آن را پاس داشت و قدر آن را دانست زیرا می‌تواند در ترقی شهر و کشور مؤثر باشد، بیان کرد: مردم در طول انتخابات بارها تأثیر انتخاب درست و غلط را دریافته و به نظر می‌رسد در دهه پنجم انقلاب اسلامی از یک نوع پختگی سیاسی و اجتماعی خاصی برخوردار هستند و در انتخابات پیش رو شاهد یک تصمیم درست خواهیم بود.
لیلا لطفی با اشاره به اینکه متأسفانه در انتخابات شورای شهر کمتر به برنامه‌ها توجه می‌شود و این موضوع در سطح کلان نیز در انتخابات ریاست جمهوری رخنه کرده است، بیان کرد: حضور در انتخابات در واقع یک نوع دوران گذار از شرایط فعلی به شرایطی است که معلوم نمی‌شود که موفقیت‌آمیز خواهد بود یا خیر، در نتیجه اینجا است که موضوع اهمیت مشارکت مردمی مشخص می‌شود از سوی دیگر اگر مردم بین یک انتخاب نادرست و عدم مشارکت در دوراهی باقی مانده‌اند به نظر می‌رسد می‌بایست سریع‌تر به یک شناخت نسبی از نامزدی که دارای صلاحیت بیشتر است برسد زیرا عدم مشارکت خواست دشمنان و رأی نادرست، دوری کشور و شهرمان از توسعه خواهد بود که هر دویشان مطلوب نیست.
در نهایت باید گفت مردم استان سمنان خرداد ماه حساسی را پیش رو دارند که می‌بایست یک بار دیگر با مشارکتشان نشان دهند که چه چیزی می‌خواهند. از سوی دیگر باید گفت رأی اول ریاست جمهوری دوره گذشته با اینکه روحانی اهل این استان سود، آیت الله رئیسی شد و این نشان می‌دهد که مردم این استان کمتر به مسائل قومی و قبیله‌ای و جغرافیایی تاکید دارند و این موضوع همگان را امیدوار می‌سازد که بتوانند شاهد حضوری پرشور و البته مؤثر در انتخابات پیش رو از سوی مردم دیار قومس باشند.
