نکات حقوقی بسیار مهم قبل از ازدواج

به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سیما؛ اکثر خانم‌ها در حین ازدواج و قبل از تنظیم سند ازدواج به دلیل درگیری‌های فکری مربوط به ازدواج و همچنین به جهت داشتن شور و شوق ازدواج و مهمتر از همه قابل تصور نبودن مشکلات و اختلافات خانوادگی برای خود و همچنین عدم اگاهی، به موارد مندرج در سند ازدواج توجهی نداشته و حتی در اکثر مواقع مفاد آن را بدون مطالعه امضاء می‌نمایند.

اغلب خانواده‌ها قبل از ازدواج بیشتر میزان مهریه را مورد توجه قرار داده و به دلیل نداشتن اطلاعات حقوقی از ذکر حقوق و شروطی دیگر که شاید بسته به نوع شرایط زوجین از مهریه نیز مهمتر باشد و توانایی جلوگیری از وقوع بسیاری از مشکلات در آینده را دارد، چشم پوشی می‌نمایند.

در زیر به نکاتی بسیار مهم که هر بانوی ایرانی قبل از ازدواج باید آن‌ها را مورد توجه قرار دهد اشاره می‌شود:

۱) میزان و نحوه تعیین مهریه:
از زمان جاری شدن صیغه نکاح مهریه مندرج در سند ازدواج بر ذمه زوج (مرد) استوار می‌گردد که پس از مطالبه زوجه (زن) در صورت دوشیزه بودن نصف و در صورت عدم دوشیزگی کل مهریه را می‌تواند از همسرش مطالبه نماید. لازم به ذکر است که زوجه تا زمانی که دوشیزه است می‌تواند تمکین (عام و خاص) خود را منوط به دریافت مهریه نماید و در این زمان مستحق دریافت نفقه نیز می‌باشد.

 

مهریه را در سند ازدواج به ۲ صورت عندالمطالبه و عندالاستطاعه می‌توان ذکر نمود که همانطور که از نام آن مشخص است زن می‌تواند هر زمان که بخواهد مهریه عندالمطالبه را از همسر خود مطالبه و در صورت استنکاف از پرداخت از اموال وی وصول نماید، ولی وصول مهریه عند الاستطاعه منوط بر استطاعت مالی مرد می‌باشد و اگر مرد هیچ گاه استطاعت مالی پیدا ننمود و یا اموال خود را از دید همسرش یا دادگاه پنهان نمود، زوجه هیچ حقی در وصول مهریه ندارد و اکثریت شعبات دادگاه خانواده نسبت به مهریه عندالاستطاعه دستور جلب صادر نمی‌نمایند. پس بهتر است که به جهت جلوگیری از وقوع مشکلات آتی مهریه حتماً بصورت عندالمطالبه ذکر گردد.

در خصوص میزان مهریه لازم به توضیح است که مهریه به هر میزان و مقدار که باشد از اموال مرد قابل مطالبه است و میزان ۱۱۰ عدد سکه در خصوص ضمانت اجرای عدم پرداخت مهریه می‌باشد که نسبت مازاد بر آن دستور جلب مرد توسط دادگاه صادر نمی‌گردد. یعنی مرد موظف است که تا ۱۱۰ عدد سکه از مهریه را پرداخت نماید و وصول مازاد بر آن منوط است به مال دار بودن و استطاعت مالی و معرفی اموال مرد و به عبارتی مازاد بر ۱۱۰ عدد سکه در حکم مهریه عندالاستطاعه می‌باشد.

۲) حق طلاق:
آیا میدانستید در سند ازدواج می‌توانید وکالت در انجام طلاق یا همان حق طلاق را از همسرتان اخذ نمائید. در صورت بروز مشکلات در زندگی مشترک در بسیاری از مواقع لزوم داشتن این حق از مهریه بیشر احساس می‌گردد و بسیاری از خانم‌ها حاضر هستند مهریه خود را بصورت کامل بذل نموده، ولی در انجام طلاق موفق گردند. همانطور که می‌دانید در قوانین ما حق طلاق با مرد است و زن در صورت وقوع و اثبات و احراز برخی از شرایط می‌تواند پس از اجازه دادگاه برای طلاق اقدام نماید که تحقق این موضوع بسیار دشوار و زمان بر می‌باشد. مرد می‌تواند در صورت عدم تمکن مالی و احراز اعسار وی برای دادگاه و به راحتی مهریه را بصورت اقساط پرداخت نماید و با توجه به قانون اخیر نحوه اجرای محکومیت مالی، اهرم فشار بذل کل یا بخشی از مهریه جهت مبادله با طلاق بسیار تضعیف گشته است.
جهت اخذ حق طلاق موارد مربوط به وکالت در طلاق در قسمت توضیحات سند ازدواج که سندی رسمی می‌باشد قید می‌گردد و ذیل آن توسط زوجین به امضاء می‌رسد.
بسیار مهم: توجه داشته باشید که اکثر دفاتر ازدواج به دلیل عدم آگاهی از رویه قضائی موارد وکالت جهت انجام طلاق را بصورت ناقص در سند ازدواج وارد می‌نمایند که در نتیجه قابل اعمال و انجام نمی‌باشد. جهت کسب اطلاعات در این خصوص حتماً قبل از ازدواج با یک وکیل دادگستری متخصص در امور خانواده مشورت نمایید.

۳) حق تعیین مسکن و منزل مشترک
یکی از مواردی که ممکن است در آینده برای خانم‌ها مشکل ساز گردد و بسیار مبتلا به است، تعیین منزل مشترکی توسط مزد می‌باشد که زن تمایل زندگی در آن منزل، محله، شهر را ندارد، ولی به حکم قانون موظف است در منزلی که مرد تهیه نموده تمکین نماید مگر حق تعیین منزل مشترک به وی اعطا شده باشد. اگر زن مدعی باشد که منزل تهیه شده در شان وی نیست نمی‌باشد، جهت توجیه عدم تمکین باید این امر را برای دادگاه به اثبات برساند که در رویه قضایی به دلیل وجود سلایق مختلف تحقق این امر بسیار دشوار می‌باشد.

۴) حق اشتغال:
مرد در طول زندگی مشترک همواره می‌تواند منع اشتغال همسر خویش از شغل یا حرفه معین را از دادگاه درخواست نماید، البته تحقق نتیجه در این موضوع نیازمند اثبات و احراز منافات شغل و حرفه زن با شان خانوادگی و شغلی و اجتماعی مرد می‌باشد. ولی در هر صورت اگر تمایل به اشتغال در حرفه معینی دارید و فکر می‌کنید که همسرتان در آینده ممکن است ممانعتی در خصوص اشتغال شما به عمل آورند می‌توانید این حق را نیز در سند ازدواج مکتوب نمائید.

نکات حقوقی که دختران بایستی قبل از ازدواج بدانند بسیار ضروری به نظر می‌رسد و نباید زیر سایه مسائل احساسی محو شود.

۵) حق ادامه تحصیل:
ادامه تحصیل حق طبیعی هر فرد می‌باشد و هیچ دادگاهی اصولاً نباید هیچ شخصی را از ادامه تحصیل منع نماید، ولی اگر می‌خواهید در شهری غیر از محل سکونت خود و یا خارج از کشور تحصیل نمائید حتماً این موضوع را در سند ازدواج وارد نمائید.

۶) حق تنصیف دارایی:
حق تنصیف به این معنی می‌باشد که زوج موظف است نیمی از دارایی خود را که در ایام زناشویی و زندگی مشترک با همسرش به دست آورده و یا معادل آن را طبق نظر دادگاه و بلاعوض به زوجه منتقل نماید. در بند «الف» شرایط ضمن عقد یا عقد خارج لازم سند ازدواج حق تنصیف دارایی مطرح شده، ولی اعمال آن منوط به دو شرط گردیده است ۱- طلاق به درخواست زوج نباشد ۲- تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری و یا سوء اخلاق و رفتار وی نباشد.
درصورت تمایل و توافق می‌توانید در توضیحات سند ازدواج شرط تنصیف دارایی را صرف نظر از دوشرط مذکور ذکر نمائید، یعنی دیگر اعمال این حق منوط به تحقق این شرایط نباشد.

نکته: تمام موارد ذکر شده کاملاً قانونی بوده، ولی بسیاری از دفترخانه‌های ازدواج ممکن است از مکتوب نمودن برخی از این شروط استنکاف نمایند، بنابراین در صورت تمایل به استفاده از این حقوق حتماً قبل از انجام تشریفات عقد این موارد را با سردفتر مورد نظر مطرح و از انجام آن حاصل نمائید.

۷) شروط ۱۲ گانه بند «ب» شرایط ضمن عقد سند ازدواج
در این بند زوج به زوجه زوج به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل به غیر اعطا می‌نماید که در صورت تحقق شرایط ۱۲گانه مکتوب در این بند، با رجوع به دادگاه و اخذ مجوز از دادگاه خود را مطلقه نماید. توجه نمایید که تمامی این شرایط در ظاهر جهت تضمین عدم تضییع حقوق خانم‌ها درنظر گرفته شده است، ولی به نحوی نگارش یافته است که احراز آن با دادگاه می‌باشد و در عمل استفاده از این شرایط و اثبات تحقق این شرایط بسیار دشوار می‌باشد.