کمتر از دو ماه تا پایان ریاستجمهوری «دونالد ترامپ» باقی مانده، اما تغییر و تحولات در دولت او همچنان ادامه دارد. ساعاتی پس از آنکه پیروزی «جو بایدن» دموکرات از سوی کالجهای انتخاباتی تأیید شد، دونالد ترامپ در اقدامی که در هفتههای اخیر انتظار آن میرفت، اعلام کرد که «ویلیام بار»، دادستان کل ایالات متحده، بهزودی از مقام خود کنارهگیری خواهد کرد. به گفته ترامپ، ویلیام باردر نامهای اعلام کرده که قبل از کریسمس این سمت را ترک میکند. به گفته رئیسجمهور آمریکا، «جف روزن»، معاون دادستان کل، بهطور موقت جانشین بار میشود.
به گزارش شرق؛ بار با وجود آنکه از متحدان ترامپ بود، اما در ماههای گذشته تنشهای زیادی با ترامپ و نزدیکانش داشت. نامه استعفای بار در فاصله کوتاهی پس از آن نوشته شد که او نتیجه تحقیقات وزارت دادگستری آمریکا درباره ادعاهای کمپین دونالد ترامپ مبنی بر بروز تقلب گسترده و سازمانیافته در انتخابات ریاستجمهوری را به او اطلاع داد.
بار گفته بود بازرسان، هیچ تقلب سازمانیافتهای که منجر به تغییر نتیجه انتخابات شود مشاهده نکردهاند. این موضعگیری دادستان کل آمریکا با واکنش تند ترامپ و وکلایش از جمله «رودی جولیانی» همراه بود. تیم حقوقی ترامپ او را متهم کرد که در زمینه تحقیقات عملکرد ضعیفی داشته و شکایتها را بررسی نکرده است.
تکذیب تقلب در انتخابات تنها یکی از اختلافهای جدی ترامپ و وزیر دادگستریاش بود. تأخیر در اعلام تحقیق درباره پرونده مالیاتی و معاملات «هانتر بایدن»، پسر جو بایدن، در خارج از آمریکا دیگر موضوعی بود که خشم تیم ترامپ را نسبت به ویلیان بار شدت بخشید.
بهتازگی هانتر بایدن اعلام کرده که وزارت دادگستری مشغول بررسی پرونده مالیاتهای پرداختیاش است. بر اساس گزارشها، از سال ۲۰۱۸ تاکنون مأموران فدرال در حال تحقیق درباره مالیاتهای هانتر بایدن بودند تا ببینند آیا او مالیات درآمدهای حاصل از کارهایش در چین و اوکراین را بهدرستی اعلام کرده یا نه.
ترامپ هم در چند توییت نارضایتی خود را از زمان اعلام این تحقیقات اعلام کرده و نوشته بود که «چرا ویلیام بار زودتر از این حقیقت را به مردم نگفت؟». ترامپ معتقد است اگر اطلاعات مربوط به تحقیقات درباره هانتر بایدن پیش از انتخابات منتشر شده بود، بر رأی مردم تأثیر میگذاشت. تصور ترامپ این است که خودداری بار از علنیکردن تحقیقات نوعی عدم وفاداری بود؛ اما بر اساس دستورالعملهای وزارت دادگستری آمریکا، این وزارتخانه نمیتواند در زمان بررسی پروندههای سیاسی و خبرساز، درباره آن اطلاعرسانی کند.
«ویلیام بار» دومین وزیر دادگستری در دولت ترامپ است. او پس از «جف سشنز» به این سمت انتخاب شده بود. سشنز نیز چالشهایی تقریبا مشابه با ترامپ داشت. سشنز به دلیل اینکه خود را از تحقیقات مربوط به نقش روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ کنار کشیده بود، مورد خشم دونالد ترامپ قرار گرفت و در نهایت او را برکنار کرد.
منتقدان ترامپ و حتی بسیاری از جمهوریخواهان آمریکا معتقدند ترامپ منافع شخصی و وفاداری افراد به خود را مهمتر از وفاداری به قانون میداند و به همین دلیل نتوانسته با هیچکدام از وزرای دادگستری خود که زمانی از حامیانش بهشمار میآمدند، رابطهای بدون تنش داشته باشد.
آب پاکی روی دست ترامپ
اعضای کالج انتخاباتی آخرین امید رئیسجمهور فعلی آمریکا برای تغییر نتیجه انتخابات را بر باد دادند. نشست کالجهای انتخاباتی برای تأیید نتیجه انتخابات ریاستجمهوری آمریکا که نشستی تشریفاتی محسوب میشود، اینبار بیش از هر دوره مورد توجه رسانهها قرار گرفته بود.
عدم پذیرش نتیجه انتخابات از سوی دونالد ترامپ و تکرار ادعای تقلب در رأیگیری بدون ارائه شواهد مستند، این گمانه را مطرح کرده بود که شاید اعضای کالج انتخاباتی شش ایالتی که دونالد ترامپ مدعی تقلب در آنهاست، به جو بایدن پیروز انتخابات ریاستجمهوری رأی ندهند؛ اما اینگونه نشد و خروجی این نشستها که در ۵۰ ایالت و همچنین واشنگتندیسی برگزار شد، دقیقا مشابه نتیجه انتخابات سوم نوامبر بود. جو بایدن دموکرات ۳۰۶ رأی الکترال به دست آورد و دونالد ترامپ رئیسجمهور جمهوریخواه هم ۲۳۲ رأی.
بر اساس قانون اساسی ایالات متحده، رئیسجمهور این کشور باید با رأی اکثریت کالجهای انتخاباتی برگزیده شود. اگر او نتواند اکثریت را به دست آورد، مجلس نمایندگان در این زمینه تصمیمگیری میکند. هر ایالت بر اساس تعداد نمایندگان خود در کنگره، رأی الکترال دارد؛ دو سناتور بهعلاوه هر تعداد نماینده که در مجلس نمایندگان دارند. واشنگتن، پایتخت ایالات متحده هم بر اساس الحاقیه قانون اساسی سه رأی دارد.
در آرای مردمی نیز اختلاف آرای بایدن و ترامپ بیش از هفت میلیون رأی به سود بایدن بود. به این ترتیب عملا شانسی برای برگرداندن نتیجه انتخابات برای ترامپ و تیم حقوقیاش باقی نماند. در مرحله بعد، نتیجه نشست کالجهای انتخاباتی به کنگره ارسال خواهد شد تا در نشست مشترک کنگره در ششم ژانویه که به ریاست مایک پنس، معاون رئیسجمهور آمریکا، برگزار میشود، مورد تأیید نهایی قرار گیرد و روز ۲۰ ژانویه ۲۰۲۱ هم مراسم تحلیف جو بایدن انجام شود.
جو بایدن، رئیسجمهور منتخب آمریکا، پس از اعلام نتیجه، در یک سخنرانی در شهر ویلمینگتن ایالت دلور گفت: «این انتخابات صادقانه، آزاد و منصفانه بود و باز هم دموکراسی پیروز شد».
بایدن با اشاره به اختلافاتی که پس از آغاز شمارش آرا در آمریکا به وجود آمد، گفت: «واقعا امیدوارم دیگر هرگز نبینیم هیچکس دیگری این سطح از تهدید و آزار را که ما در این انتخابات تجربه کردیم، دوباره شاهد باشد. ستاد ترامپ دهها و دهها و دهها شکایت کرد تا نتایج انتخابات را بسنجد. آنها دوباره و دوباره شنیدند که شکایتهایشان مبنا نداشته است. بیش از ۸۰ قاضی در کشور به شکایتهای آنها رسیدگی کردند، اما هیچ دلیل و مدرکی پیدا نشد که نتایج انتخابات را تغییر دهد یا زیر سؤال ببرد. اقدام سریع و یکپارچه دیوان عالی در رد شکایت دادستان کل تگزاس برای لغو آرای بیش از ۲۰ میلیون رأیدهنده در چهار ایالت کلیدی پنسیلوانیا، جورجیا، ویسکانسین و میشیگان، این پیام واضح را به ترامپ داد که هیچکس حتی رئیسجمهور نمیتواند چنین حمله بیسابقهای را علیه دموکراسی ما انجام دهد. من رئیسجمهوری همه مردم آمریکا خواهم بود».
تاکنون هیچکدام از دادگاهها ادعای تیم حقوقی دونالد ترامپ مبنی بر تقلب در انتخابات و نقض قانون اساسی را نپذیرفتند و در آخرین پرونده که پس از رأی منفی دیوان عالی به شکایت دادستان کل ایالت تگزاس رسیدگی شد نیز دادگاه ایالت ویسکانسین استدلالهای تیم حقوقی ترامپ را رد کرد. بااینحال دونالد ترامپ باز هم با تکرار ادعاهای خود در گفتگو با فاکسنیوز گفت: «من نگران کشورم هستم که یک رئیسجمهور غیرقانونی خواهد داشت؛ رئیسجمهوری که بازنده شده، اما ادعای پیروزی میکند».