به گزارش خبرگزاری فارس از سنندج، اهدای عضو، پایان حیات و آغازی مجدد برای شروع یک زندگی جدید است که طی سال‌های اخیر با پیشرفت علم پزشکی و گسترش پیوند اعضا، هزاران انسان زندگی و سلامت دوباره خود را مدیون پیشرفت این شاخه از علم پزشکی هستند به این تعبیر که زندگی جاودان به معنای نیت خیری است که پس از مرگ هم یاری‌گر جان‌ها خواهد شد.
اهدای عضو، ایثار، فداکاری و اقدام زیبای بندگان بخشنده خداوند رحمان و فرصتی دوباره برای زیستن، نوید بخش ضرباهنگ خوش زندگی به بیماران و خانواده‌های آنان است که با تصمیم بهنگام و ارزشمند در سخت‌ترین لحظات زندگی، جانی به یک انسان دیگر، جان می‌بخشد و امید به فردایی بهتر را در وجود تازه نفسان بارور می‌سازد.
اهدای عضو گرچه برای خانواده جانباختگان کار دشواری است و دید نامناسبی به آن در برخی خانواده‌ها وجود دارد، اما همواره حس رضایت در کسانی که اعضای بدن عزیزان خود را اهدا کرده اند در نوع خود بی‌نظیر است چراکه با این تصمیم آگاهانه و ارزشمندشان، بیماری را به زندگی برگردانده ، اشک‌های چشمان منتظر عزیزانی را به لبخند تبدیل و خانواده‌ای را از دلواپسی نجات داده‌اند.
بی‌تردید دل کندن از عزیزترین افراد زندگی، لحظه ای سخت و جانکاه است اینکه با یک امضاء رضایت نامه، می دانی که دستگاه تنفس را از او می‌گیرند و لحظه ای بعد با بدن سرد وی مواجه خواهید شد اما دلت آرام می‌گیرد زمانی که می‌فهمی اعضاء بدن عزیزت در بدن فردی است که تا دقایقی قبل منتظر مرگش بود اما با دریافت نسوج عزیز تو زندگی دوباره ای یافته است.
به بهانه ۳۱ اردیبهشت روز اهدای عضو و آشنایی بیشتر با این اقدام خداپسندانه با دکتر صدیق جدیدالاسلامی معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی کردستان گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه می‌آید...
فارس: مرگ مغزی چیست؟
پیوند عضو، یک عمل حیات‌بخش برای نجات بیمارانی است که سال‌ها با نارسایی یکی از اعضای بدن خود دست و پنجه نرم کرده است که یکی از دستاوردهای بزرگ در علم پزشکی و از نشانه‌های مهم ارتقای سطح دانش این رشته، توانمندی‌های علمی و فنی مراکز مربوط به آن محسوب میشود.
مرگ مغزی، قطع غیرقابل برگشت تمام فعالیت‌های مغزی کورتیکال، ساب کورتیکال و ساقه مغزی به‌طور همزمان منطبق با شرایط و مشخصه‌های بالینی و پاراکلینیک عنوان شده در بندهای مرتبط با رعایت تبصره‌های لحاظ شده است ،بیمارستان‌های مجهز برای پیوند اعضا با هماهنگی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می‌توانند از اعضای سالم بیماران فوت شده و یا بیماران مرگ مغزی مورد تایید پزشکان حاذق به شرط وصیت بیمار یا موافقت ولی میت، برای پیوند به بیمارانی که ادامه حیاتشان به پیوند عضو یا اعضای فوق بستگی دارد، استفاده نمایند.
فارس: مجوز اهدای عضو بعد از تایید مرگ مغزی چگونه و توسط چه ارگانی صادر میشود؟
این مجوز بعد از تایید مرگ مغزی توسط ۴ پزشک بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و متخصص پزشکی قانونی، با رضایت ولی دم در جلسه پزشکی قانونی صادر میشود و با رضایت خانواده به اهدای اعضای عزیزشان، فرد مرگ مغزی می‌تواند ناجی جان یک تا ۸ نفر باشد و همچنین در صورت تمایل فرد و خانواده به اهدای نسوج، پس از مرگ مغزی و یا قلبی می‌توان یک تا ۵۳ نفر را از معلولیت نجات داد و به زندگی فعال بازگرداند.
فارس: آیا پزشکی قانونی تاییدکننده نهایی مرگ مغزی است؟
اکیپ پزشکی که موضوع مرگ مغزی یک فرد را اعلام می‌کنند باید تاییدیه پزشکی قانونی را نیز اخذ نمایند و در واقع پزشکی قانونی تاییدکننده نهایی مرگ مغزی است چراکه مرگ مغزی و نظر پزشکان باید توسط این مرجع تایید و سپس اجازه پیوند اعضا داده شود.
فارس: آیا خانواده اهداکننده و گیرنده عضو بابت این کار هزینه‌هایی باید پرداخت کنند؟
خانواده اهداکننده بابت اهدای عضو هیچ مبلغی دریافت نمی‌کنند و گیرندگان عضو پیوندی نیز بابت عضو دریافت شده هیچ هزینه‌ای پرداخت نخواهند کرد و هزینه انتقال فرد مرگ مغزی به مراکز فراهم‌آوری اعضای پیوندی و مراقبت از ارگان‌های وی در بیمارستان و همچنین هزینه پیوند اعضا به عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است و بدن فرد اهداکننده بعد از عمل برداشت عضو به دقت ترمیم میشود و در هر نقطه‌ای از کشور که مدنظر خانواده باشد برای خاکسپاری تحویل خواهد شد.
فارس: تأیید مرگ مغزی تنها با معاینه بالینی مقدور نیست؟
مرگ مغزی، نوعی مرگ است که به ارگان فرد خون‌رسانی انجام نمی‌شود و مغز برخی افراد سر صحنه تصادف متلاشی میشود و قابل احیا نیست اما با احیای تیم پزشکی قلب زنده می‌ماند و روی ریتم خود می‌افتد لذا زمانی که مرگ مغزی رخ می‌دهد یک سری علائم بالینی با انجام آزمایش‌هایی مشاهده میشود و افرادی که واکنشی ندارند مرگ آنها تایید میشود.
فارس: با در نظر گرفتن لزوم رضایت خانواده برای اهدای عضو دلیل دریافت کارت چیست ؟
کارت اهدای عضو نشان دهنده رضایت قلبی فرد در مورد اهدای اعضای بدن خویش است و همین امر می‌تواند با نشان دادن خواسته فرد به خانواده، تصمیم‌گیری را برای آنها در آن موقعیت حساس آسان‌تر نماید و ضمنا این کارت می‌تواند جنبه فرهنگ سازی نیز داشته باشد.
فارس: آیا پیوند اعضا یکی از جدیدترین روش درمانی در بیماران صعب‌العلاج واز جمله بیماران دیالیزی است؟
بله. در فاصله طلایی بین شروع مرگ مغزی تا بروز ایست قلبی می‌توان در صورت رضایت خانواده از اعضای فرد فوت شده استفاده کرد و امکان نجات جان چندین بیمار نیازمند به پیوند را از مرگ حتمی فراهم کرد در نتیجه پیوند اعضا یکی از جدیدترین و در عین حال موفق‌ترین روش‌های درمانی در بیماران صعب‌العلاج است بنابراین اهمیت تشخیص مرگ مغزی در پیوند اعضا امری خداپسندانه و اهدای زندگی دوباره به بیماران محتاج عضو است.
هر نفر با اهدای ۲ کلیه جان بسیاری از بیماران را نجات می‌دهند چون تعداد بیماران دیالیزی نیازمند به پیوند کلیه زیاد است اگر نصف این افراد عضو دریافت کنند تعداد زیادی از مرگ حتمی رهایی می‌یابند.
پیوند اعضا، حفظ مقام و شان متوفی، کاهش زمان پریشانی اطرافیان متوفی و جلوگیری از تحمل هزینه‌های بی‌مورد به جامعه و وابستگان از جمله مهمترین رسالت‌های کادر پزشکی پیوند اعضا است.
فارس: در افراد دچار مرگ مغزی کدام یک از اندام‌ها قابل اهدا به دیگران است؟
قلب، ریه، کلیه، کبد، نسوج و قرنیه قابلیت اهدا دارند و برخی بافت‌های بدن از جمله پوست، و همچنین قرنیه، تاندون، غضروف، استخوان و دریچه قلب نیز قابل پیوند است.
فارس: آیا پیوند اعضا تنها راه نجات بیماران نیازمند پیوند است؟
بله. با تصمیم قاطع و به موقع برای اهدای اعضای افراد مرگ مغزی، به افرادی که قادر به فعالیت نیستند و با کمک دارو به سختی زندگی می‌کنند، فرصت زندگی دوباره به آنها بخشیده میشود.
فارس: وضعیت اهدای عضو در کردستان چگونه است؟
از سال ۸۹ تاریخ تا امروز اعضای بدن ۴۳ بیمار مرگ مغزی در استان اهدا شده است که از این تعداد ۲۹ نفر مرد و ۱۴ نفر زن بوده‌اند که منجر به نجات جان بیش چندین نفر شده است که در این میان شهرستان بیجار و قروه رتبه‌های برتر را دارند.
فارس: شاخص اهدای عضو در کردستان در مقایسه با شاخص کشوری در چه جایگاهی قرار دارد؟
با وجود پیشرفت‌های حاصله در زمینه نهادینه‌سازی فرهنگ اهدای عضو در کشور، همچنان اعضای سالم بسیاری از بیماران بعد از مرگ مغزی به خاک سپرده می‌شودند و این در حالی است که بسیاری از افراد نیازمند پیوند عضو به دلیل عدم عضو پیوندی فوت می‌کنند. میانگین شاخص اهدای عضو در کشور ۱۱ و این شاخص در استان کردستان ۲ است.
بخش پیوند اعضاء در بیمارستان‌های کردستان فعال نیست
فارس : آیا بخش پیوند اعضا در بیمارستان‌های کردستان فعال است؟
خیر. متاسفانه در بیمارستان‌های استان امکانات برداشت عضو افراد دچار مرگ مغزی وجود ندارد و اصلا بخش پیوند اعضا در بیمارستان‌های ما موجود نیست، بنابراین افراد اهداکننده را باید در کوتاه‌ترین تایم ممکن به تهران اعزام کرد و این امر مرگ قطعی در مسیر و تا حدودی شانس اهدای عضو را محدود می‌کند.
با توجه به اینکه اهدای عضو هیچ هزینه‌ای برای خانواده اهداکننده ندارد و دولت تمام هزینه‌های این امر را متقبل میشود، لذا بیمارستان‌هایی که در سطح کشور برای اهدای عضو تعریف و در نظر گرفته شده است بسیار کم و در نتیجه با ازدحام جمعیت زیادی روبه‌رو است لذا باید برای این مهم در مراکز درمانی استان تدابیری اندیشیده شود.
فارس: کارت اهدای عضو جنبه قانونی دارد یا بیشتر از لحاظ فرهنگی صادر میشود؟
کارت اهدای عضو جنبه قانونی ندارد بلکه این کارت جنبه فرهنگی دارد با توجه به اینکه آمار مراجعه‌کنندگان برای اخذ کارت اهدای عضو در چندین سال اخیر افزایش یافته اماعمده‌‌ترین مشکل، عدم اطلاع خانواده از نیت فرد است و این روند کار را به تاخیر می‌اندازد.
افراد متقاضی اهدای عضو با مراجعه به سایت انجمن اهدای عضو ایرانیان بعد از طی مراحل و ثبت‌نام کارتی برای آنها صادر میشود که در صورت مرگ مغزی به محض وارد کردن کد ملی به سیستم کامپیوتری رضایت وی به این کار تایید و اعلام میشود.
رضایت خانواده شرط اول اهدا است
فارس : آیا صدور کارت بدون رضایت خانواده مجوزی برای برداشت عضو در زمان مرگ دارنده کارت است؟
خیر. رضایت خانواده حرف اول را می‌زند و ربطی به داشتن کارت اهدا ندارد ، عدم شناخت جامعه از مرگ مغزی به عنوان نوعی مرگ و نهادینه‌نشدن فرهنگ اهدا در سطح جامعه از عوامل اصلی عدم رضایت خانواده‌ها به اهدای اعضای بدن عزیزانشان است لذا نیروهای داوطلب نقش مهمی در زمینه فرهنگسازی دارند چون این افراد تصمیم می‌گیرند که دلسوزانه و مسئولانه در راستای نهادینه‌کردن فرهنگ اهدای عضو مشارکت کنند بنابراین صدور کارت اهدای عضو مبنی بر اهدای عضو هنگام مرگ مغزی نیست و حتما رضایت خانواده شرط اول اهدا است.
دارنده کارت اهدای عضو در ایران فقط جنبه فرهنگی دارد و بارها پیش آمده که به دنبال مرگ مغزی دارنده کارت،خانواده وی رضایت نداده و بیمار فوت کرده است لذادریافت کارت اهدای عضو نشان‌دهنده این است که فرد تمایل دارد اعضا و بافت‌های بدنش در زمان مرگ اهدا شود تا ادامه زندگی اجزای وجودش، نجات‌بخش زندگی دیگری باشد اما در بیشتر موارد وجود کارت اهدای عضو، تصمیم‌گیری خانواده‌ها برای اهدای اعضای بدن عزیزانشان را راحت‌تر می‌کند.
فارس: آیا شیوع کرونا، عمل پیوند اعضا را در متوقف کرده است؟
شرایط ناشی از بحران بیماری همه‌گیر کرونا موجب توقف اعمال جراحی پیوند عضو در سراسر کشور و به تبع استان کردستان شده است با وجود اینکه مرگ مغزی تعدادی از بیماران مورد تایید قرار گرفته است اما به دلیل اینکه آنها قبلا در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بستری بودند با آزمایش‌های انجام شده نتوانستیم به طور قطعی از آلوده نبودن آنها به کرونا اطمینان حاصل کنیم.
آمار صدور کارت اهدای عضو هم از سال گذشته تاکنون به واسطه همه‌گیری کرونا متاسفانه کاهش یافته و شاید شرایط و استرس‌های ناشی از این بیماری این فرهنگ سازی را کم رنگ‌تر کرده است.
فارس: بیشترین علت مرگ مغزی ناشی از چیست؟
بیشترین آمار در اثر تروما و ضربه به سر که ناشی از تصادفات جاده‌ایی است اتفاق افتاده است.
فارس: متقاضیان دریافت کارت اهدای اعضا چگونه اقدام نمایند
متقاضیان می‌توانند با مراجعه به سامانه www.ehda.ir فرم ثبت نام اهدای عضو را تکمیل کنند و با در دست داشتن نمونه پرینت شده کارت اهدای عضو برای دریافت کارت اصلی مراجعه کنند.واما...
با اهدای عضو، زندگی پس از زندگی در راه است و پایان حیات منجر به آغازی مجدد بر یک شروع دوباره خواهد شد...
این جملات پر از عشق، بخشش، زیبایی و نفس، زندگی می‌آفریند اما هنوز هم سالانه هزاران نفر از بیماران نیازمند به پیوند اعضا در کشور جان خود را از دست می‌دهند و این در حالی است که در نقاط مختلف کشور به دلیل عدم آشنایی با موضوع ، روزانه اعضای بدن سالم زیادی از افراد مرگ مغزی در خاک دفن شده و شمع زندگی‌شان خاموش و نابود میشود اما با اهدای عضو پیوندی می‌توان حیاتی نو برای دیگران ترسیم کرد.
انتهای پیام /۲۳۳۰/۷۷/ر
