متاسفانه اکثر قریب به اتفاق سیاست های اخذ شده توسط بانک مرکزی سیاست های صادرات گریز بودند. در حالی که در شرایط کنونی امکان بازگرداندن ارز صادرات غیرنفتی به کشور وجود ندارد و بانک های ما تحت تاثیر تحریم های بین المللی قرار دارند و ما به هیچ عنوان نمی توانیم از طریق سیستم بانکی نقل و انتقالی داشته باشیم، بانک مرکزی با چه منطقی صادرکننده را به بازگرداندن ارز صادراتی خود وادار می کند؟ در حال حاضر که هیچ مکانیسمی برای بازگرداندن ارز صادراتی به کشور وجود ندارد صادرکننده چگونه ملزم به پیمان سپاری ارزی می شود؟
صادرکنندگان کشور تا چندی قبل از طریق صرافی ها و به صورت ریالی ارز خود را به کشور باز می گرداندند ولی باید توجه داشت موضوع پیمان سپاری ارزی به جز ایجاد فساد و دلالی در بازار ارز دستاورد دیگری نخواهد داشت. صادرکننده پول خود را از بازارهای هدف صادراتی به صورت ریال دریافت می کند و از آنجا که باید به تعهد خود نسبت به بازگرداندن ارز به سامانه نیما و بانک مرکزی عمل کند اقدام به خرید دلار از بازار آزاد می کند و مجددا آن دلار را به سامانه نیما ارائه می کند. این موضوع به این معنی است که سیاست اشتباه بانک مرکزی موجب افزایش تقاضا در بازار و برهم خوردن آرامش بازار و بالا رفتن عرضه ارز می شود.
به عقیده من یا بانک مرکزی یا سیاست گذاران باید مکانیسمی را ایجاد کنند که از طریق آن بتوان ارز حاصل از صادرات را به کشور بازگرداند. سال هاست که بانک مرکزی در حال مذاکره با بانک های سایر کشورها است تا صادرکنندگان کشور بتوانند از طریق کارت های اعتباری با پول های ملی آن کشورها معامله کنند و از این طریق بتوان تحریم ها را دور زد. در طول این ۲۵ سال مذاکره بانک مرکزی نتوانسته با هیچ کدام از این کشورها به نتیجه و جمع بندی خاصی برسد. دولت آینده باید در وهله نخست مسیر انتقال ارز به کشور را تسهیل کند و پس از آن صادرکنندگان را ملزم به بازگرداندن ارز صادراتی به کشور کند.
صادرکنندگان بر این عقیده اند که بر اساس سیاست های هر کشوری ارز حاصل از صادرات شرکت های بزرگ مانند پتروشیمی ها باید به سیستم دولتی بازگردد و این امر اجتناب ناپذیر است. اما باید به این نکته توجه داشت که ۱۵ کشور همسایه ما بالغ بر ۶۵۰ میلیون جمعیت دارند. در این فضا عددی حدود ۲۰۰۰ میلیارد دلار تجارت دنیا در گردش است. حال سوالی که پیش می آید این است که سهم صادرکنندگان کشور از از این میزان حجم تجارت چقدر است؟
طبق آخرین آمار و بررسی ها سهم کشور ما از میزان تجارت در کشورهای همسایه تنها ۲.۷ است. اگر ما بتوانیم این سهم را با رفع موانع صادرات و مدیریت صحیح سیاست های بازگشت ارز صادراتی به کشور تنها به ۵ درصد برسانیم موجب ایجاد ۶ میلیون شغل خواهیم شد. بنابراین نباید از این ظرفیت بزرگ و در دسترس غافل بود.
