فاطمه کاظمی- همشهری آنلاین
۴ خرداد سال گذشته و تعطیلات عید فطر بود که عکسی از الوند در فضای مجازی منتشر شد. این عکس نشان میداد یک شرکت تاسیسات گردشگری در همدان، اقدام به احداث جاده در دل میدان میشان که از آن به عنوان نگین کوهستان الوند یاد میشود، کرده است.
بعد از انتشار گزارشهای مربوط به این اتفاق در برخی رسانهها، جامعه کوهنوردی، فعالان محیط زیست، دوستداران میراث فرهنگی و البته تعدادی از رسانههای همدان به این موضوع اعتراض کردند و خواستار رسیدگی به تخلف شدند. اما واکنشهای اولیه طبق معمول تکذیب بود و انکار.
پیگیریها گسترده شد
همان روزها فرماندار سابق همدان، مدیرکل منابع طبیعی، مدیرعامل جمعیت هلال احمر و تعدادی از خبرنگاران از این جاده بازدید کردند اما حسین افشاری؛ فرماندار سابق همدان در واکنشی عجیب، اتفاق رخداده در الوند را رگلاژ عنوان و ادعا کرد؛ ماجرا سادهتر از بزرگنمایی رسانهها است.
اما اعتراضها ادامه داشت و عکسها و فیلمهای منتشر شده از جاده (شما بخوانید اتوبان) پای رسانههای بین المللی را نیز به ماجرا باز کرد. از سوی دیگر جمعی از فعالان مدنی با امام جمعه همدان دیدار و گزارشی از تخریبهای صورتگرفته در الوند به وی ارائه کردند. آیت الله شعبانی تخریبهای صورتگرفته در الوند را شرمآور خواند و خواستار پیگیری موضوع از سوی مسئولان و ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان شد.
همه دلسوزان الوند
بعد از اظهار نظر امام جمعه همدان، همه مسئولانی که یا موضوع را انکار میکردند و یا سعی در بیاهمیت نشان دادن آن داشتند و حتی مدیرانی که سکوت کرده بودند، احساس وظیفه کردند که باید در این باره واکنشی نشان دهند. آنها در گفتوگو با رسانهها از ظلمی که به الوند شده، داد سخن سر دادند.
جریان رسانهای، حاتم نیکخو مدیرکل دیوان محاسبات را هم به میدان کشاند. عباس صوفی شهردار همدان، حمید بادامی نجات نایب رئیس شورای شهر، علی فتحی رئیس کمیسیون خدمات شهری شورا، نرگس نوراللهزاده یکی دیگر از اعضای شورا، علی مالمیر، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان، محسن جعفرینژاد بسطامی مدیرکل محیط زیست استان، داریوش حسینی مدیرکل راه و شهرسازی استان، اسفندیار خزائی مدیرکل منابع طبیعی به همراه جمعی از خبرنگاران، کوهنوردان و فعالان محیط زیست از مسیر این جاده بازدید کردند تا مشخص شود چه ظلمی در حق الوند، نماد استواری نخستین پایتخت ایران زمین شده است.
در این بازدید مشخص شد جاده تا ۱۵ متر تعریض شده است. مسیری که از آن به عنوان جاده امدادی یاد میشد، حالا بیشتر به اتوبان شباهت داشت. آن هم برای استفاده شرکتی که به نظر میرسید سالهاست کوهستان را به نام خود سند زده و تخریبهای گستردهای در آن انجام داده است. این بار همدان شانس آورد که رسانهها به موقع به داد «الوند» اش رسیدند وگرنه این جاده عریض و طویل از میدان گنجنامه تا میدان میشان، دل الوند را میخراشید و طی چند روز آسفالت هم میشد. بعد از آن تا مقصر اصلی پیدا شود، کار از کار گذشته بود.
خلاصه اینکه مدیرکل دیوان محاسبات استان همدان در این بازدید، تخریبهای صورتگرفته در الوند به واسطه جادهکشی را تایید کرد و گفت، کارشناسان باید میزان این تخریبها را مشخص کنند تا نتیجه نهایی به شهروندان اعلام شود. مدیرکل منابع طبیعی استان هم که پیشتر گفته بود اتفاق خاصی نیفتاده و در جریان این جادهکشی حتی یک بوته جابه جا نشده، اعلام کرد که این ادارهکل شکایت حقوقی خود را تسلیم محاکم قضایی کرده است.
روزگار الوند
از آن روز تاکنون الوند بیش از پیش بر سر زبانها افتاده و دیگر شهروندان همدانی میدانند آنچه در الوند رخ داده، چیزی فراتر از نصب تاسیسات گردشگری است. کوهستان الوند عملا به ملک شخصی مجموعهای تبدیل شده که همیشه ادعا میکند زیانده است. آنهایی که کوهستان را به حیاط خلوت خود تبدیل کرده و بابت تخریبها هم به هیچکس پاسخگو نیستند.
در این بین برخی مسئولان و مدیران هم بدون اینکه عمل خاصی انجام دهند در حرف از الوند حمایت میکنند. اما صحت حمایت مدیران همدانی از الوند آنجایی زیر سوال رفت که چند هفته پیش در اوج شیوع کرونا و در شرایطی که تاسیسات گردشگری تعطیل بودند، خبر رسید که شرکت گاز در حال گازکشی برای این شرکت گردشگری است. آن هم در شرایطی که چنین اتفاقی در الوند ممنوع است. مالکان باغهای شخصی هم به امید اینکه به باغهای آنها گاز برسد، سکوت کردهاند. غافل از اینکه گازکشی به باغهای شخصی ممنوع است مگر تغییر کاربری دهند. با این تفاسیر در آیندهای نزدیک باید منتظر تخریب گسترده تتمه باغهای همدان بر اثر تغییر کاربری باشیم. جالب اینکه مدیران در برابر اعتراض رسانهها به گازکشی در الوند که عملا آلودگی را به طبیعت همدان میبرد، سکوت کردهاند. گویا شهروندان همدانی باز هم باید منتظر اخبار شوکه کننده درباره سری جدید تخریب و آسیبها به الوند باشند.
استاندار همدان اما چندی پیش با اشاره به اهمیت حفظ الوند و برخورد با تخریبگران گفته بود اگر تا امروز جلوی تخلفات را نمیگرفتیم، عدهای با طرحهای عجیب و غریبی که برای این کوهستان داشتند، آن را شقه شقه میکردند.
حکمی که صادر شد اما عملی نشد
داریوش حسینی، مدیرکل راه و شهرسازی استان همدان در گفتوگو با همشهری درباره آخرین نتایج بررسی کارشناسان از عواقب زیانبار جادهکشی در الوند میگوید: قرار شده جاده به حالت اول برگردد. باید درختانی که توسط شرکت گردشگری در این منطقه کاشته شدهاند و البته هیچ سنخیتی با اکوسیستم آن ندارند در فصل زمستان که درختان خواب هستند، جابه جا شوند. اما تا این لحظه نه جاده به حالت اول خود برگشته و نه درختی جابجا شده است.
الوند باشکوه در برابر منفعتطلبی، زیادهخواهی و البته سکوت مسئولان قرار گرفته و پایمردی میکند تا شاید کسی به دادش برسد؛ الوندی که نه سهم من و شما، نه سهم عدهای خاص که متعلق به آیندگان است اما ما الوند را چگونه تحویل گرفتیم و چگونه آن را تحویل دادیم.