خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها، مختار رحیمی: شورایی که قرار بود نقش یک نهاد مستقل مدنی به منظور کوچک کردن دولت و کاهش بروکراسی اداری در شهرها و روستاها بازی کند، امروزه نه تنها نتوانست نقش خود به خوبی اجرا کند، بلکه به یک معضل بسیار جدی برای مدیریت شهری و روستایی در شهرها تبدیل شده است. بعد از گذشت نزدیک به ۲۴ سال از تجربه مدیریت شورا، کمتر شاهد حضور افراد متخصص، کارآمد، سیاستمداران و باتجربه در بین اعضای شورا هستیم و نگاه مردم برای انتخاب اعضای شورا در شهرهای کوچک و روستاها همچنان نگاهی احساسی و طایفه‌ای است.
رأی بدون توجه به انتخاب اصلح
انتخابات در شهرهای کوچک از قبیل سیریک و روستاهایش تنها به رأی دادن و رأی گیری ختم می‌شود و در این بین به مقوله‌های برجسته‌ترین انتخاب هیچگونه توجهی نمی‌شود و بعد از اینکه شهروندان کاندیدای مورد نظر خود را انتخاب کردند، این کاندیداهای منتخب نمی‌توانند خواسته‌های به حق مردم را برآورده کنند. از این حیص منجر به بد قولی اعضای شورا در بین مردم می‌شود.
کمیت بالا به معنای کیفیت بالا در انتخاب نیست
در شهرستان سیریک میزان مشارکت مردم در انتخابات بالاست و میانگین حضور مردم در هر دوره از انتخابات همواره بالای ۹۸ درصد و گاهی هم ۱۰۰ درصد بوده است. این مسئله نشان‌دهنده علاقه مردم به مشارکت سیاسی و نقش‌آفرینی برای آینده شهر و کشورشان است. متأسفانه فرهنگ انتخاباتی مردم شهرستان سیریک مبتنی بر ایل و طایفه است، از آنجائیکه مردم شهرستان سیریک دارای فرهنگ قومی و قبیله‌ای هستند، از طرفی شاهد بیش‌ترین میزان مشارکت در کل ادوار انتخابات هستند، اما متأسفانه این کمیت بالا به معنای کیفیت بالا در انتخاب نیست و ما شاهد غلبه نگرش‌های قومی، طایفه‌ای و خویشاوندی بر نوع انتخاب مردم در شهرستان سیریک هستیم.
متأسفانه نگاه طایفه‌ای و قومی یکی از مهمترین و اساسی‌ترین معیار در انتخابات و بالاخص انتخاب اعضای شورای اسلامی شهر و روستا در شهرستان سیریک بوده است
از آنجائیکه مردم در شهرستان سیریک نگاه طایفه‌ای و قومی به انتخابات دارند، در طول این پنج دوره عناصری از فرهنگ سیاسی سنتی برای انتخابات شوراها برای خود حفظ کرده اند، که مشخصاً در تمام مناطق مختلف شهرستان سیریک نیز رواج داشته است، و در واقع همین انتخابات طایفه‌ای در شوراها، عقب‌ماندگی توسعه‌ای برای مناطق و شهرها نیز در پی داشته است و با اذعان به اینکه رقابت‌های قومی و منطقه‌ای در شهرها و مناطقی با تنوع فرهنگی، قومی، مذهبی، زبانی و گویشی، یکی از عوامل مهم عدم توسعه در این مناطق بوده است. به نحوی که همین انتخابات طایفه‌ای و قوم‌گرایی در توسعه شهرها و مناطق مذکور، تاکنون به عنوان یک آفت مهلک و مانع توسعه عمل کرده است.
پیامدهای منفی بسیار مخرب برای شهرهایی که اینگونه انتخابات در پیش گرفته اند به ارمغان آورده است، زیرا احساسات و عواطف طایفه‌ای همبستگی اجتماعی میان اعضای یک جامعه را تضعیف می‌کند و همبستگی جای خود را به تفرقه، کشمکش، تخریب سرمایه‌ها می‌دهد، و سطح اعتماد ملی و منطقه‌ای را به اعتماد درون‌گروهی و طایفه‌ای تقلیل داده و نوآوری و توسعه را در جامعه کند کرده و از بین می‌برد و در نتیجه سرمایه اجتماعی فرسوده و نابود می‌سازد.
مبنای انتخاب در پنج دوره انتخابات شهرهای سیریک طایفه گرایی بود
حال چنانچه بخواهیم عملکرد پنج دوره تجربه کارکرد و رویکرد پارلمان محلی، در کل نقش شوراهای شهر سیریک را در توسعه شهری ارزیابی کنیم، متأسفانه شوراها آنچنان نقش اساسی و بنیادی در توسعه شهری نداشته اند. از یک سو تجربه دوره‌های گذشته نشان می‌دهد که رفتار انتخاباتی مردم در شهرهای مناطق شرق استان هرمزگان، بیش از آنکه مبتنی بر ارزیابی برنامه‌های افراد شورا باشد، صرفاً بر اساس منافع کلی بعضی از نقاط شهر، شهروندان و خود اعضای شورای شهر است و بر هویت‌هایی چون طایفه، خویشاوندی، محلی، جنسیتی استوار است.
بدیهی است هر چند که برای توسعه شهری باید قبل از هر چیز از این هویت‌های کوچک فراتر رفت و منافع و امکانات شهر را در کلیات آن دید و تحلیل کرد. به عبارت دیگر، در برنامه‌ریزی شهری قبل از هر چیز، واحد تحلیل باید کل شهر باشد، ولی انتخابات طایفه‌ای اجازه نمی‌دهد که شهر به مناطق مستقلی تبدیل شود و به عبارتی دیگر هر عضو شورا درصدد جذب بودجه و امکانات بیشتر برای آنجایی است که پایگاه رأی بالایی در آنجا دارد.
فارغ التحصیلان دانشگاهی برای فرار از بیکاری به کاندیداتوری شورا روی می‌آورند
یکی دیگر از مشکلات در انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در شهرهای کوچک از قبیل شهرهای سیریک، جاسک، میناب و بشاکرد، نامزد شدن شمار زیادی از چهره‌های گمنام جوان بدون داشتن تجربه مدیریت اجرایی و شناخت از قوانین شوراها است، که تحلیل این رخداد تلخ نشان می‌دهد، جوانان فارغ‌التحصیل دانشگاهی برای فرار از بیکاری به انتخابات شوراها روی می‌آورند، و بعضی از وقت‌ها این افراد نیز به رؤیای ذهنی خود دست می‌یابند، و این انتخاب یک نوع آسیب جدی در فرآیند انتخابات شوراهای این شهرها می‌تواند باشد.
فقدان احزاب در شهرهای کوچک وکمتر توسعه‌یافته نیز زمینه‌های انتخابات طایفه‌ای، قبیله‌ای و عشیره‌ای در این شهرها فراهم کرده است و همه بر این معتقد هستند، تا زمانی که احزاب در انتخابات به مثابه کشورها و شهرهای توسعه‌یافته، کاندیداهای با برنامه و راهبرد به مردم معرفی نکنند، این نابسامانی در نامزد شدن چهره‌های کثیری از سرشناسان طایفه که هیچگونه تخصصی در زمینه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ندارند در انتخابات همچنان وجود خواهد داشت.
البته مفاهیم و واژه‌های زیادی وجود دارد که پارلمان شوراها در شهرهای کوچک، به میدانی برای افراد غیر تخصیص در بحث مدیریت شورای شهر شده است.
انتخابات مسئله دین و اسلام است
امام جمعه شهرستان سیریک در گفتگو با خبرنگار مهر، با اذعان به اینکه انتخابات مهمترین رکن سیاسی کشور است که با انتخاب افراد اصلح معنا پیدا می‌کند، گفت: انتخابات در کشور رکن اساسی و اصلی سیاست کشور است، که مردم با انتخاب افراد اصلح و برجسته می‌تواند نقش مهمی بر آینده خود، خانواده و جامعه نیز داشته باشند.
حجت الاسلام محسن سالاری با اشاره به اینکه، در ایام انتخابات قرار داریم، بیان کرد: در ایام انتخابات عده‌ای درحال انگیزه سازی هستند و عده‌ای در حال انگیزه سوزی هستند، که ما وظیفه داریم به عنوان یک ایرانی و مسلمان اهل شرکت درانتخابات و سپس اهل تشویق به شرکت در انتخابات باشیم.
حجت الاسلام سالاری یکی از نقاط ضعف و عدم توسعه شهر سیریک نیز از ثمرات انتخابات گذشته عنوان کرد و افزود: چنانچه انتخابی که به دور از شایسته گزینی صورت بگیرد، مطمئن باشید که در آینده دودش به چشم خودمان و دیگران خواهد رفت.
وی ورود افراد متخصص به کارزار انتخاباتی شورای شهر و روستا تنها راه جلوگیری از حضور افراد غیر متخصص عنوان کرد و تصریح کرد: چنانچه افراد متخصص به میدان و کارزار انتخاباتی ورود کنند، یقیناً افراد متخصص انتخاب می‌شود.
وی اضافه کرد: انتخاب افراد غیر متخصص برای عضویت در شورای شهر می‌تواند آسیب‌های ریز و درشتی به شهر وارد کند و از این رو توجه به تخصص و کارآمدی نامزدها اهمیت ویژه‌ای دارد.
وی شفافیت تنها راه پیشگیری از انتخاب افراد بر اساس تعصبات طایفه‌ای و قبیله‌ای در شوراهای شهر و روستا عنوان کرد و افزود: اعضای شورا برای پیشبرد سریع برنامه‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، آموزشی و سایر امورات رفاهی شهروندان، باید به صورت شفاف بیان کنند.
شورای شهر در پنج دوره با یک هیأت رئیسه اداره می‌شود
محمد زره زاده شهروند سیریکی، در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در طول پنج دوره گذشته شورای شهر سیریک تغییراتی در اعضای پنج نفره شورای شهر سیریک بوجود نیامده است و اعضای شورای شهر همان افراد دور اول هستند، البته با کمی تغییر افراد در دور ششم مجدداً ثبت نام کرده اند.
زره زاده، شناخت کامل و آگاهی به قوانین و وظایف شهری و همچنین تخصص و تسلط بر مسائل مرتبط با مدیریت شهری یکی از کلیدی ترین شاخصه‌های اعضای شورای شهر عنوان کرد و افزود: روندی که در چند دوره گذشته شورای شهر به وضوح با آن روبرو بودیم، اینکه افراد فاقد تخصص اما دارای طایفه بزرگ و محبوبیت در بین اقوام و قبیله رأی آورده و وارد شورای شهر شده که نتایج آن گریبان شهر شده است
وی یکی دیگر از آسیب‌های که مردم در انتخابات شوراهای شهر و روستا با آن مواجه هستند پایین بودن سطح آگاهی جامعه نسبت به ماهیت وظایف شوراهای شهر و روستا عنوان کرد و گفت: اکثریت مردم نسبت به آنچه که در انجام امور مرتبط با شورای شهر و روستا می‌دانند، فقط انتخابات و شرکت در انتخابات افراد است، و انتخابی که انجام می‌دهند معمولاً غیر تخصصی و تکیه بر طائفه‌ای صورت می‌گیرد.
وی با بیان اینکه کاندیداهای شورای شهر باید کسانی باشند که فارغ از هر وابستگی قومیتی و توانا باشند خاطر نشان کرد: شوراها باید خواسته‌های مردم به تصمیم گیری مدیران شهرستان و دولت در مقام اجرای و حتی مجلس جهت قانون گذاری به مجلس پیوند دهند.
