اقتصادآنلاین – اکرم شعبانی؛ موسسه سرمایهگذاری بلک راک در گزارشی اعلام کرد شاخص ریسک ژئوپلتیکی به کمترین میزان در چهار سال گذشته رسیده است چرا که سرمایهگذاران بیش از ریسک ژئوپلتیک بر مساله تورم و بهبود اقتصادی تمرکز کردهاند و این نشان دهنده تغییر توجه از تنشهای تجاری میان ایالات متحده و چین و یا آزمایشهای هستهای کره شمالی است که در چند سال گذشته بارها بازارها را تحت تاثیر قرار داده بود.
در این گزارش آمده است: معیار ژئوپلتیکی در سال جاری تاثیر قابل توجهی بر بازارها نداشته است. به این مفهوم که توجه سرمایه گذاران به مسائل ژئوپلتیک در چهار سال گذشته به کمترین میزان خود رسیده است. در نتیجه، شوکهای ژئوپلتیکی میتواند توجه سرمایهگذاران را بیش از حد معمول جلب کند.
یکی از خطرات عمدهای که ممکن است بازارها از آن چشم پوشی کنند، جداسازی از دو اقتصاد بزرگ دنیا در عرصه فناوری است. تحلیلگران بر این باورند که جو بایدن رییسجمهوری آمریکا، به موضع سخت سلف خود در قبال چین «با تمرکز بر فناوریهای حیاتی» ادامه داده، در حالی که پکن در طول این مدت ترجیح داده اولویت خود را در مسائل مرتبط با فناوری متمرکز کند.
گزارش میافزاید: علیرغم اینکه توجه نسبتا کمی به خطرات ناشی از تجزیه فناوری چین و آمریکا مشاهده شده، احتمال زیادی میدهیم که جدا کردن بخشهای فناوری آمریکا و چین، در مقیاس و دامنه سرعت بیشتری بگیرد.
شاخص خطر ژئوپلتیک بلک راک با استفاده از دو معیار مورد محاسبه قرار میگیرد که یکی از آنها یک سیستم امتیازدهی رایانهای برای بیان نکات مثبت و منفی خطرات ژئوپلتیکی در گزارشهای کارگزاریها و اخبار مالی است. معیار دوم مدلی برای تاثیر احتمالی یک ماهه رویدادهای ژئوپلتیک بر داراییهای جهانی است. این دو معیار برای اندازهگیری شاخص با یکدیگر ترکیب میشوند. قرائت مثبت نزدیک به یک بیانگر آن است که عملکرد بازار با پیش بینی مدل برای واکنش به خطرات ژئوپلتیک مطابقت دارد. قرائت منفی بیانگر آن است که بازارها در جهتی خلاف آنچه مدل پیش بینی کرده است، حرکت میکنند.
در حالی که بلک راک سطح دقیق این شاخص را فاش نکرده اما روز دوشنبه اعلام کرد که این شاخص برای نخستین بار از سال ۲۰۱۷ تاکنون منفی شده و این بدان معناست که تمرکز سرمایهگذاران بر روی خطرات ژئوپلتیک به کمتر از میانگین چهار سال گذشته رسیده است.
گفتنی است بلک راک با حدود ۸.۷ تریلیون دلار دارایی تحت مدیریت، بزرگترین شرکت مدیریت سرمایهگذاری جهان است که این تحقیقات اختصاصی را برای مشتریان و مدیران سهام انجام میدهد.
طبق گزارش بلک راک، سه خطر احتمالی ژئوپلتیکی شاخص عبارتند از:
جدایی صنایع فناوری ایالات متحده و چین، یک حمله بزرگ سایبری دیگر و در نهایت، بحران سیاسی در بازارهای نوظهور در نتیجه ناتوانی کشورها در کنترل همهگیری کرونا.
در رتبه چهارم نیز افزایش تنشهای ایالات متحده و چین بر سر مساله تایوان قرار گرفته است. این موسسه در سال جاری اشارهای به انتظار «رویارویی نظامی» در مساله تایوان نداشته اما در عین حال تصریح کرده که این تنشها «یک خطر قابل توجه میان مدت و یا بلند مدت» است.
تحلیلگران بلک راک بر این باورند که رشد رقابت فناوری بین ایالات متحده و چین به معنای رشد سرمایه گذاری هر دو قطب جهانی در این صنعت است. در گزارشی جداگانه انتظارات در رابطه با واکنش بازار به خطرات ژئوپلتیکی بیان شده است.
به عنوان مثال موسسه سرمایهگذاری بلک راک انتظار دارد در صورت تسریع جدایی شرکتهای فناوری ایالات متحده و چین، یوان تضعیف شود. تحلیلگران پیشبینی کردهاند که در چنین شرایطی دلار آمریکا تقویت شود و سهام شرکتهای خدمات رفاهی در بازارهای سهام ایالات متحده در صورت وقوع حمله سایبری کاهش یابد. چنین رابطهای در بازارهای سهام در صورت بروز بحران سیاسی در بازارهای در حال ظهور نیز به وقوع خواهد پیوست.
در حالی که اقتصادهای بزرگ در تلاشند تا روند واکسیناسیون را در مرزهای خود سرعت بخشیده و روال عادی تولید را از سر بگیرند، شاخصهای جهانی سهام هم روند صعودی در پیش گرفتهاند. شاخص نوسان CBOE و یا VIX که اندازه ترس را در بازارها نشان میدهد، در سال جاری تاکنون ۱۹ درصد کاهش یافته است.
بلک راک همچنین تاکید کرده است که در کوتاه مدت تمرکز بازارها بیشتر بر بهبود اقتصادی پس از همهگیری کرونا و چشم انداز تورم معطوف شده است. اما همزمان هشدار داده است که افزایش خطرهای ژئوپلتیکی میتواند تاثیر بسیار قابل توجهی بر بازارها داشته باشد در حالی که در شرایط کنونی بازارها، تاثیر قابل توجهی از شرایط ژئوپلتیکی را پیش بینی نمیکنند.