به گزارش خبرنگار سینمایی ایرنا، حضور سینماگران ایرانی در فستیوالهای بین المللی معمولا با نتایج و دستاوردهای مثبتی برای سینمای ایران همراه بوده است. هفدهمین جشنواره فیلم مستند زاگرب از مهرداد اسکویی برای حضور در جمع داوران این رویداد سینمایی دعوت کرده است. با این مستندساز پیرامون حضورش در این جشنواره و اهمیت حضور داوران ایرانی در فستیوالهای بینالمللی گفتوگو کردیم که از نظر شما نیز میگذرد آنچه مهرداد اسکویی با ایرنا گفت.
جشنواره زاگرب یکی از قدیمیترین جشنوارههایی است که در اروپا برگزار میشود. درباره اهمیت این جشنواره کمی توضیح دهید.
- زاگرب داکس یکی از جشنوارههای خوب و جاافتاده اروپاست که در کرواسی برگزار میشود. در سال ۲۰۱۶ با فیلم رویاهای دم صبح در این جشنواره شرکت کردم و جایزه هیات داوران جوان را گرفتم. در سال ۲۰۲۰ هم با مستند سایههای بی خورشید در بخش رقابتی اصلی جشنواره حضور داشتم و تقدیر ویژه هیات داوران را دریافت کردم.
زاگرب جشنواره ای فوق العاده برای من بود چون بهترین فیلم های جهان را به این جشنواره دعوت می کنند و ورک شاپ ها و کارگاههای انتقال تجربه بخشی از ویژگی های این جشنواره محسوب می شوند که باعث شدند من از این جشنواره بسیار یاد بگیرم. نناد پووفسکی رئیس جشنواره زاگرب از دوستان خوب من است. سال گذشته بعد از جشنواره ایدفا که مستند سایههای بی خورشید جایزه بهترین کارگردانی را گرفت در اختتامیه حضور داشت و از من دعوت کرد که در سال ۲۰۲۱ به عنوان داور در جشنواره زاگرب حضور داشته باشم.
حضور داوران ایرانی در جشنوارههای بینالمللی چه میزان در دیده شدن سینمای ایران و فیلمسازان آن موثر خواهد بود؟
- حضور داوران ایرانی در هر جشنوارهای به معنای حضور نمایندهای فرهنگی با باور، نگاه و شناختش از سینما به مقوله فرهنگ در کشوری دیگر است البته در نهایت این فیلمها هستند که از خودشان دفاع میکنند و داوران براساس نگاه فیلمسازان و کیفیت فیلمها آن ها را بررسی می کنند.
متاسفانه برگزاری آنلاین جشنوارهها باعث از دست رفتن برخی تعاملات فرهنگی و عدم ارتباط فیلمسازان کشورهای مختلف با یکدیگر شده است.
- علاوه بر آسیب زدن بر تعاملات اجتماعی و فرهنگی فیلمسازان در جهان، کرونا همان طور که تاریخ جهان را به قبل و بعد از خودش تقسیم کرده، اتفاقی عجیب هم برای سینما و اقتصاد آن رقم زده است. اگر کرونا نبود حضور فیلم های ایرانی در جشنواره های جهانی و همچنین حضور نمایندههای کشورمان در تیم های داوری و ورک شاپ ها قطعا بیشتر بود اما درصد این حضور در حال حاضر کاهش یافته است. آرزو دارم تمام چهره های فرهنگی در کنار دیگر مردم تندرست و سالم از این مهلکه و بیماری بیرون بیایند و بتوانیم به افق های روشن تر امید داشته باشیم.
شیوه داوری شما در جشنواره زاگرب به چه شکل خواهد بود؟
- من به جشنواره دعوت شدم اما تصمیم گرفتم آثار را به صورت آنلاین داوری کنم. اسفند ماه سال گذشته برای داوری در دو جشنواره به فرانسه رفتم و به محض ورود به فرانسه پروازها لغو و همه چیز بسته شد. سه ماه به ناچار در فرانسه ماندم تا قرنطینه شکسته شود. از آن زمان هیچ سفری را نپذیرفتم و ترجیح می دهم در ایران بمانم. در تیم داوری بخش جایزه ویژه «فیلمهایی که اهمیت دارند» به غیر از من دو چهره معروف از کرواسی حضور دارند که آنها فیلمها را روی پرده میبینند و در نهایت از طریق جلسات آنلاین فیلم برگزیده را انتخاب میکنیم. الیور سرتیچ تهیه کننده مستند و برنامه ریز جشنواره و فرانکو پرکویچ کارگردان تئاتر، مدرس بازیگری و رئیس دانشکده هنرهای دراماتیک زاگرب، دو چهره اهل کشور کرواسی هستند که من را در داوری آثار همراهی میکنند. امیدوارم جلسه خوبی را در گروه داوری داشته باشیم.
در بخش جایزه ویژه «فیلمهایی که اهمیت دارند» تنها یک برگزیده خواهید داشت؟
- معمولا در فضاهایی که داوری می کنم دوست دارم جوایز بیشتری به فیلمسازان بدهیم و احتمالا در این فستیوال هم یک جایزه اصلی و یک جایزه ویژه هیات داوران داشته باشیم.
امسال بسیاری از جشنوارهها از جمله سینماحقیقت به صورت آنلاین برگزار شدند. آیا در شیوه برگزاری توانسته ایم به استانداردهای جهانی نزدیک شویم؟
- برگزاری جشنواره سینماحقیقت اتفاق خوبی بود به خصوص بخش انتقال تجربه، نشست ها و ورک شاپ ها که مخاطبان می توانستند از دورترین نقاط ایران این جلسات را دنبال کنند. به دوستان بابت این اجرای ورک شاپ ها و نشستها تبریک می گویم. نمایش فیلمها به صورت آنلاین اتفاق جالبی است اما در دنیا زمانی که فیلمی به صورت آنلاین نمایش داده میشود برنامهریزیها به گونهای است که امکان نمایش فیلم خارج از مرزها و امکان کپی آن وجود ندارد تا تهیه کننده و پخش کنندگان آسیب مالی نبینند اما در ایران هنوز فیلم ها امکان دانلود دارند و این موضوع باعث آسیب مالی تهیهکننده میشود. درست است که تماشای فیلم در منزل و در شرایط امن سلامت اتفاق خوبی است اما این تناقض و تضاد را به گونه ای باید حل کرد.
امسال در جشنواره مستند «زاگرب» آثار ایرانی هم حضور دارند؟
- بله، در بخش ما دو فیلم ایرانی رادیوگرافی یک خانواده فیروزه خسروانی و نان مقدس رحیم ذبیحی حضور دارند. فیلمهایی که در جشنوارههای معتبری در چند ماه گذشته شرکت کردند و نمایندههای سینمای مستند ایران در جشنواره زاگرب محسوب میشوند.