به گزارش برنا؛ سیگار گوشه لب میگذارد و با پُکی محکم غرق در دود میشود و هاله سفید و سیاه رنگی صورتش را میپوشاند. با خود فکر میکند بزرگ شده است، اما این توهمی است که به او دست داده و اینکه، چون در قاب یک سیگاری خود را نشان میدهد احساس بزرگی میکند، اما تاریخ تولد او فقط ۲۰ سالگیاش را نشان میدهد.
بله! این روایت مردان و زنانی نوجوان تا بزرگسال است که هر روز خود را میان دود و سموم مختلف سیگار و مواد دخانی محصور کرده و به اصطلاح خود را سیگاری نامیدهاند. همان جماعتی که وقتی روزشمار استعمال سیگارشان زیادتر میشود، تغییر رنگ پوست و دندان و... جلوهگری بیشتری کرده و حال روزشان رو به خمودگی و بیماری میرود.
هر ساله به مناسبت گرامیداشت روز جهانی بدون دخانیات در تاریخ ۳۱ ماه می، اقدامات هماهنگ و گستردهای در سراسر جهان برای تنویر افکار عمومی در خصوص مضرات استعمال دخانیات، ترفندهای صنایع دخانی و اهمیت ترک دخانیات انجام میشود.
شعار سازمان جهانی بهداشت در سال جاری با عنوان «تعهد برای ترک دخانیات» (Commit to quit) اعلام شده و در این راستا مقرر است، فعالیتها و اقداماتی برای افزایش آگاهی عمومی، به خصوص جوانان، در خصوص تاثیرات مضر مصرف دخانیات، از سرطان تا بیماریهای تنفسی مزمن، اهمیت کاهش و ترک مصرف دخانیات و همچنین خطرات مواجهه با دود دست دوم و سوم، تمرکز یابد.
توصیه سازمان بهداشت جهانی در برگزاری این مناسبت، حمایت و تقویت سیاستها با هدف افزایش تقاضای ترک و توسعه دسترسی به خدمات مشاوره و ترک دخانیات در بخش دولتی و خصوصی، راه اندازی خط ملی تلفنی ترک دخانیات، ایجاد محیطهای حمایت کننده عاری از دخانیات، اطلاع رسانی و افزایش آگاهی از تاکتیکهای صنعت دخانیات است.
راستی! آیا سیگار میکشید؟ آیا از مضرات سیگار آگاه هستید؟ فرقی نمیکند روزی ۲ بار سیگار میکشید یا تبدیل به یک دودکش متحرک شدهاید. در هر حال، مضرات سیگار، شما را بهشدت تهدید میکند.
سیگار حاوی تنباکوست. پس فرقی نمیکند روزی یک نخ سیگار بکشید یا بیشتر. تنباکو برای بدن بهشدت ضرر دارد؛ از مضرات سیگار میتوان به ابتلا به بیماریهای ریوی از جمله عفونت ریه، سرطان ریه و همچنین افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی مثل حمله قلبی و … اشاره کرد.
کشیدن تنباکو برای سلامتی بسیار مضر است. به هیچ عنوان نمیتوان این ماده را دود کرد و سالم ماند. فرقی نمیکند که پیپ میکشید یا قلیان یا سیگار؛ در هر حال تنباکو دشمن درجه یک شماست.
سیگار حاوی ۶۰۰ نوع ماده مختلف است. بسیاری از این مواد در سیگار برگ و قلیان هم پیدا میشوند. وقتی این ۶۰۰ ماده موجود در سیگار را آتش میزنید، بیش از ۷۰۰۰ ماده شیمیایی تولید میشود. بسیاری از این مواد سمی هستند و تقریبا ۶۹ مورد از آنها نیز باعث بروز سرطان میشوند.
وقتی سیگار میکشید، سموم از سیگار وارد خون شما میشود. این سموم خون را مسموم میکنند، خون را غلیظ میکند و احتمال تشکیل لخته افزایش مییابد. فشار خون و ضربان قلبتان افزایش مییابد و باعث میشود قلب شما سختتر از حالت عادی کار کند.
شریانها را باریک میکند و مقدار خون غنی از اکسیژن را کاهش میدهد و این تغییرات در بدن شما باعث افزایش میزان شریانهای تنگ و تشکیل لخته میشوند که میتواند باعث حمله یا سکته قلبی شود.
سیگار کشیدن به قلب و گردش خونی شما آسیب میزند و خطر بیماریهایی مثل بیماریهای قلبی عروقی، حمله قلبی، سکته، بیماری عروقی محیطی (رگهای خونی آسیبدیده) و بیماریهای مغز و اعصاب شریانهای آسیبدیده که خون را به مغز شما تامین میکنند)، افزایش میدهد.
مونوکسید کربن موجود در دود و نیکوتین هر دو فشار بر قلب وارد میکنند و باعث میشوند قلب سریعتر کار کند. آنها همچنین ریسک ایجاد لخته خون را افزایش میدهند.
مواد شیمیایی دیگر موجود در دود سیگار، باعث آسیب زدن به آستر شریانهای کرونری شده که در نهایت منجر به مسدود کردن شریانها میشود. در واقع، سیگار کشیدن خطر حمله قلبی را دو برابر میکند و اگر سیگار بکشید، دو برابر خطر مرگ بیشتری از بیماریهای قلبی عروقی دارید نسبت به عمر فرد غیر سیگاری.
خبر خوب این است که بعد از یک سال ترک سیگار، خطر شما نصف میشود. پس از ۱۵ سال ترک، خطر شبیه به کسی میشود که هرگز سیگار نکشیده است.
سیگار کشیدن تمام سیستم قلبی-عروقی را تحت تأثیر قرار میدهد. نیکوتین باعث تنگ شدن رگهای خونی میشود و در نتیجه در جریان خون، محدودیت به وجود میآید. در طول زمان، تنگ شدن رگها و آسیبدیدگی رگهای خونی باعث بیماری سرخرگ محیطی خواهد شد.
سیگار کشیدن، فشار خون را هم بالا میبرد، دیواره رگهای خونی را تضعیف میکند و لخته شدن بیشتر خون را به همراه دارد. همه اینها در کنار هم احتمال سکته مغزی را افزایش میدهند.
اگر سابقه بیماریها و مشکلاتی نظیر حمله قلبی داشته باشید، با سیگار کشیدن بیشتر در خطر بروز مشکلات قلبی خواهید بود. مضرات سیگار فقط شامل آسیب دیدن سیستم قلبی-عروقی خود فرد نیست بلکه افراد بیگناه غیرسیگاری اطراف خود را نیز دچار مشکلاتی میکند.
قرار داشتن در معرض سیگار دقیقا مانند این است که خود فرد غیرسیگاری، سیگار میکشد و خطراتی مانند: سکته مغزی، حمله قلبی و بیماریهای قلبی دیگر او را تهدید میکند.
سیگاریها شانس زیادی برای ابتلا به سرطان معده یا زخم معده دارند. سیگار کشیدن میتواند ماهیچههایی را ضعیف کند که انتهای پایینی گلوی شما را کنترل میکنند و به اسید اجازه میدهد که در جهت اشتباهی حرکت کند.
سیگار کشیدن یک عامل ریسک مهم برای سرطان کبد است و هر چه بیشتر سیگار بکشید، ریسک بیشتری خواهید داشت.
سیگار کشیدن مقدار اکسیژنی که به پوست شما میرسد را کاهش میدهد. این، به این معنی است که اگر شما سیگار بکشید، پوستتان با سرعت بیشتری پیر به نظر میرسد و خاکستری و کدر میشود.
سیگار کشیدن ۱۰ تا ۲۰ سال پوست شما را زودتر پیر میکند و سه برابر چین و چروکها را بیشتر میکند؛ به خصوص در اطراف چشمها و دهان.
یکی از علائم بارز سیگار کشیدن، تغییرات پوستی است. مواد سازنده تنباکو باعث تغییر ساختار پوست میشوند. اخیرا مطالعهای نشان داده است که سیگار کشیدن نقش جدی در ایجاد سرطان پوست دارد. ناخنهای دست و پا هم از مضرات سیگار در امان نیستند.
یکی دیگر از مضرات سیگار، ایجاد عفونتهای قارچی است. ریزش مو، کچل شدن و سفید شدن موها نیز از عوارض سیگار است.
سیگار کشیدن میتواند باعث ضعیف شدن استخوانهای شما شود. به ویژه زنان باید مراقب باشند، چون بیشتر از پوکی استخوان رنج میبرند.
اگر سیگار میکشید، احتمال سکته سیگاریها بیشتر از غیرسیگاریهاست. در حقیقت کشیدن سیگار خطر ابتلا به سکته را حداقل ۵۰ درصد افزایش میدهد.
خبر خوب این است که اگر دو سال سیگار نکشید، خطر سکته به نصف کاهش مییابد و در عرض پنج سال انگار فرد غیر سیگاری هستید.
یکی از مواد موجود در تنباکو، نیکوتین است. نیکوتین باعث تغییر خلقوخو میشود. نیکوتین در عرض چند ثانیه خودش را به مغز میرساند و برای مدتی باعث ایجاد انرژی در فرد میشود. اما وقتی اثرش از بین میرود، فرد احساس خستگی میکند و نیاز به مصرف بیشتر دارد. نیکوتین بهشدت اعتیادآور است و به همین خاطر ترک کردن آن، کار خیلی سختی است.
نرسیدن نیکوتین به بدن روی عملکرد شناختی فرد هم اثر دارد و باعث میشود که او مضطرب، عصبی و دچار افسردگی شود؛ همچنین میتواند باعث بی خوابی و سردرد هم شود.
ریهها میتوانند به شدت تحت تاثیر سیگار کشیدن قرار بگیرند. سرفه، سرماخوردگی، خس خس کردن و آسم تنها نقطههای شروع هستند.
دخانیات میتواند موجب بیماریهای کشنده مثل ذاتالریه، آمفیزم و سرطان ریه شوند. دخانیات باعث مرگ ۸۴ درصد مرگهای ناشی از سرطان ریه و ۸۳ درصد مرگهای ناشی از بیماری ریوی مزمن میشود.
ممکن است، کنار گذاشتن تنباکو در آغاز موجب احتقان یا ناراحتی دستگاه تنفسی بشود و این قضیه تا بهبود یافتن راههای هوایی شُشها کمی طول میکشد. افزایش تولید مخاط درست بعد از ترک سیگار، نشانه مثبتی مبنی بر بهبود یافتن سیستم تنفسی است.
کودکانی که والدینی سیگاری دارند نسبت به کودکانی که والدین سیگاری ندارند، بیشتر در معرض سرفه کردن، خس خس سینه و حملات آسمی هستند؛ ضمن اینکه ابتلا به برونشیت و سینه پهلو هم در آنها بیشتر دیده میشود.
سیگار کشیدن باعث مشکلات غیرجذابی مثل تنفس بدبو و دندانهای خراب میشود و همچنین میتواند باعث بیماریهای لثهای و آسیب به حس چشایی شما شود.
جدیترین آسیب ناشی از سیگار، افزایش خطر ابتلا به سرطان لب، زبان، گلو، جعبه صدا و مری است. بیش از ۹۳ درصد از سرطانها (سرطان در بخشی از گلو) ناشی از سیگار کشیدن هستند.
خبر خوب این است که وقتی استفاده از تنباکو را توقف میکنید، حتی پس از سالها استفاده، میتوانید میزان خطر ابتلا به سرطان سر و گردن خود را کاهش دهید. اگر به مدت ۲۰ سال سیگار را ترک کنید، ریسک ابتلا به سرطان سر و گردن را تا یک فرد غیر سیگاری کاهش دادهاید.
سیگار کشیدن میتواند موجب ناتوانی جنسی مردان شود. همچنین میتواند به اسپرم آسیب بزند، آمار اسپرم را کاهش دهد و باعث سرطان پروستات شود.
برای زنان سیگار کشیدن میتواند باروری را کاهش دهد. یک مطالعه نشان داده که افراد سیگاری بیش از سه برابر افراد غیر سیگاری به این مشکل دچار میشوند.
سیگار کشیدن نیز ریسک ابتلا به سرطان رحم را افزایش میدهد. افرادی که سیگار میکشند، کمتر قادر به خلاص شدن از عفونت HPV از بدن هستند، عفونتهایی که میتوانند به سرطان تبدیل شود.
سیگار کشیدن هنگام بارداری میتواند منجر به سقط جنین، تولد زودرس، خونریزی و بیماری شود و خطر مرگ را تا میزان حداقل ۲۵ درصد افزایش دهد.
دقت کنیم! ترک سیگار یکی از سادهترین راهها برای پیشگیری از مرگ و میر ناشی از آن است. اثرات سیگار بعضا فورا ظهور نمیکند، اما عوارض و آثار مخربش برای سالهای متمادی و طولانی در بدن باقی میماند.