به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، در بخش پیشین این گزارش، به این اشاره شد که شب گذشته، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه در شبکه تلویزیونی دولتی تی.آر.تی، در یک مصاحبه زنده، به سوالات 5 تن از خبرنگاران همسو با حزب خود پاسخ داد.
اردوغان در این گفتگو که در آن نشان چندانی از شور و هیجان گفتگوهای سابق او نبود و در آن، خسته به نظر می رسید، به آرامی از کنار مصائب و معضلات اقتصادی ترکیه گذشت. سخنان او نشان داد که بقای ائتلاف جمهور و حفظ حمایت دولت باغچلی و همچنین مقابله با توسعه قلمرو نفوذ ائتلاف ملت، به مهم ترین دغدغه داخلی اردوغان و حزب حاکم تبدیل شده است.
در این بخش، صحبت های اردوغان در مورد سیاست خارجی و روابط دیپلماتیک ترکیه و همچنین کیفیت روند مبارزه با پ.ک.ک، مورد توجه قرار گرفته است.
اردوغان علاوه بر توضیحات مفصل در مورد اهمیت روابط ترکیه – آمریکا، بر اهمیت توسعه روابط سیاسی – اقتصادی ترکیه با مصر، لیبی، شرق مدیترانه، یونان و کشورهای حوزه خلیج فارس تاکید کرده و اعلام کرد:«هر کشوری یک قدم به سوی ما بردارد، ما دوان دوان به سویش خواهیم رفت».
برجسته شدن نقش آمریکا در سیاست خارجی ترکیه
در سوالات مصاحبه تی.آر.تی با اردوغان، پرسش اصلی بخش سیاست خارجی از روابط ترکیه – آمریکا آغاز شد.
اردوغان به گونه‌ای پاسخ داد که نشان می دهد از طرح شفاف گلایه ها و انتقادات خود علیه ایالات متحده آمریکا ابایی ندارد و انتظار داشته که آمریکا و به ویژه دولت جو بایدن، به شیوه ای بهتر با ترکیه برخورد کند.
او در این مورد گفت:«در ملاقات با رئیس جمهور آمریکا در 14 ژوئن، مطمئناً خواهیم پرسید که چرا روابط ترکیه و ایالات متحده در چنین مرحله ای از تنش قرار دارد؟ ما قبل از آمدن شما، هم با دموکرات ها کار کردیم هم با جمهوری خواهان. از جورج بوش پسر تا اوباما و ترامپ. اما من هرگز چنین تنشی را با آنها تجربه نکردم. ما با آقای ترامپ و اوباما هیچ تنشی تجربه نکردیم. برعکس، ما در دیپلماسی تلفنی بسیار آرام بودیم، بسیار راحت بودیم و در مورد مسائل مختلف، تصمیم می گرفتیم. اما متاسفانه با آقای بایدن، در این مدت ارتباط مستمر نداشته ایم. ما در اجلاس ناتو در مورد این مسائل، صحبت خواهیم کرد».
سخنان اردوغان نشان داد که اقدام جو بایدن رئیس جمهور جدید آمریکا در به رسمیت شناساندن ادعای تاریخی نسل کشی ارامنه، به شدت اردوغان و تیم او را رنجانده و از دید آنها، این اقدام بر روابط آنکارا – واشنگتن، اثر سوء می گذارد.
اردوغان در این مورد گفت: «ما واقعاً از این وضعیت به تنگ آمدیم که هر سال در 24 آوریل، منتظر این باشیم که آمریکا در مورد ارامنه چه خواهد گفت؟ مگر شما وکیل مدافع مردم ارمنستان هستید؟ مگر شما تاریخدان هستید؟ این کار سیاستمداران نیست. بگذارید مورخان کار کنند، وکلا کار کنند، انسان شناس ها کار کنند. بعد از مطالعات تحقیقات آنها، ما نیز به عنوان سیاستمداران، هر کاری که لازم باشد، انجام دهیم».
اردوغان به سه گانه مینسک، ایالات متحده آمریکا، روسیه و فرانسه اشاره کرده و گفت: «آنها نتوانستند مناقشه آذربایجان و ارمنستان را حل کنند، سرانجام آذربایجان ناچار شد، خود اقدام کند. نمی شود که شما به عنوان دوست و متحد ما در ناتو، تصور کنید که می توانید ما را در برابر عمل انجام شده قرار دهید. نمی شود موضوعی به نام ادعای نسل کشی را به این شکل طرح کنید. آیا کسانی که قبل از شما بر آمریکا حکومت می کردند، به اندازه شما از این تجارت گذشته اطلاع نداشتند؟ آنها گفتند: فاجعه بزرگ. نه جمهوری خواه و نه دموکرات از لفظ نسل کشی استفاده نکردند جز شما. در نتیجه، ما از این بابت از شما ناراحت هستیم».
نگاه اردوغان به ناتو و ابزار پهپادهای مسلح
رجب طیب اردوغان در سخنان خود، فروش پهپادهای مسلح بیرقدار به لهستان را اقدام مهمی قلمداد و اعلام کرد که اگر لهستان بخواهد، ترکیه حاضر است راکت ها و مهمات مورد نیاز پهپادهای مسلح را نیز به این کشور عضو ناتو بفروشد.
اردوغان در ادامه به اهمیت عضویت ترکیه در ناتو اشاره و به تندی از امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه انتقاد کرده و گفت:«رئیس کشوری که عضو ناتو است، چرا باید بگوید که در ناتو، مرگ مغزی رخ داده است؟ اگر او این حرف را می زند، ناتو نباید به سادگی از کنار آن بگذرد. ما می دانیم که ماکرون در لیبی و سوریه با چه کسانی رابطه دارد».
اردوغان در ادامه تلاش کرد تا عضویت ترکیه در پیمان نظامی ناتو را برجسته نشان دهد و به همین خاطر گفت: «ناتو با ترکیه قوی است و بدون ترکیه ضعیف خواهد بود. ترکیه یکی از 5 قدرت مهم و عمده ناتو است و هیچ کدام از کشورهای اروپایی، برای انجام ماموریت های ناتو، به اندازه ترکیه، توانمند نیستند. ما در اجلاس سران ناتو، از شرکایمان سوال خواهیم کرد که چرا تعریف درستی از نیازهای دفاعی ترکیه ندارند؟ ینس استولتنبرگ دبیرکل ناتو تاکنون چندین بار در مورد سامانه موشکی اس 400 اظهار نظر کرده و گفته به ما ربطی ندارد که شریک ما چه سیستمی می خرد. آمریکایی ها نیز بعد از سخنان استولتنبرگ، انتقادات خود را متوقف کردند. ما چرا این موشک ها را خریدیم؟ چون شما به عنوان رفقا و شرکای ما در ناتو، حاضر نشدید نیازهای تسلیحاتی و دفاعی ما را تامین کنید. آیا ترکیه حق ندارد از خود محافظت کند؟»
دو اختلاف عمده آنکارا – واشنگتن
رئیس جمهور ترکیه در مورد اصلی ترین اختلافات کشورش با آمریکا گفت:«علاوه بر موضوع به اصطلاح نسل کشی، با آمریکا دو اختلاف نظر مهم داریم: نخست، حمایت آنها از گروه تروریستی پ.ک.ک و نهادهای اقماری آن در سوریه. دوم، حمایت از شبکه تروریستی فتح الله گولن. ما به شکل حضوری و با استفاده از انواع و اقسام مستندات، به آنها نشان داده ایم که حمایت واشنگتن از این گروه ها، چه لطماتی به بار می آورد.»
اردوغان در مورد نگرش واشنگتن به نهادهای اقماری پ.ک.ک در شمال سوریه افزود: «شما می دانید که در دوره قبلی، در مورد بسیاری از موضوعات، به ویژه مسائل مربوط به YPG / PYD آمریکا چه خطاهایی مرتکب شد. آنها را به کشورشان دعوت کردند، از یگان های آنها بازدید کردند و هنوز هم آمریکا می گوید YPG هیچ ارتباطی با PKK ندارد. ما روابط YPG با PKK را با اسناد به آنها ثابت کردیم، اسناد در مقابل آنها قرار دادیم، اما با وجود این، می گویند هیچ رابطه ای وجود ندارد.
باید تکلیفشان را روشن کنند، آیا متحد با ما خواهند بود یا با تروریست ها؟ متأسفانه، آنها در کنار تروریست ها هستند. در دوران دونالد ترامپ، وسایل نقلیه، تجهیزات و مهمات حمل شده توسط هزاران کامیون به شمال سوریه فرستاده شد و در اردوگاه های تروریستی در آنجا قرار گرفت. چه کسی از این همه سلاح و مهمات استفاده می کرد؟ تروریست ها. علاوه بر این، فرصت استفاده از چاه های نفت در جنوب نیز به آنها داده شد. حالا هم که به طور رسمی، در بودجه پنتاگون، رقمی گنجانده شده که در اختیار آنها قرار می گیرد».
مبارزه با پ.ک.ک
بخش مهمی از تایم مصاحبه با رئیس جمهور ترکیه به بیان توضیحات او در مورد پ.ک.ک اختصاص پیدا کرد.
وی در این مورد، برای نخستین بار، به موضوعی اشاره کرد که پیش تر، در رسانه های ترکیه از آن سخنی به میان آورده نشده است.
اردوغان در توضیح روند مبارزه با تهدیدات تروریستی پ.ک.ک، به اهمیت کمپ بزرگی اشاره کرد که به نام کمپ مخمور شناخته می شود و در نزدیکی شهر کوچک مخمور عراق، قرار دارد.
از 30 سال پیش و از دوران صدام حسین، هزاران نفر از روستاییان و خانواده هایی که از تهدید هواپیماهای ترکیه از این کشور به عراق گریخته اند و غالباً فرزندان آنها عضو شاخه نظامی پ.ک.ک هستند، ساکن مخمور شده اند و این کمپ، همچون یک بخشداری کوچک، تحت مدیریت شورای رهبری پ.ک.ک اداره می شود.
ظاهراً ترکیه می خواهد به زودی به شکل وسیع به این کمپ نیز حمله کند. این در حالی است که صدها زن و کودک در مخمور حضور دارند و مشخص نیست که ترکیه برای توجیه ابعاد حقوقی این ماجرا، چه اقداماتی انجام خواهد داد.
اردوغان در بیان اهمیت موضوع مبارزه با پ.ک.ک گفت:«دولت جمهوری ترکیه نزدیک به 40 سال است که علیه تروریسم جدایی طلب مبارزه می کند. هدف اصلی ما حمله به پ.ک.ک در کوهستان قندیل است. ما به برادرانمان در عراق گفته ایم: یا شما این کار را انجام دهید، یا ما به آنها حمله می کنیم. من امشب برای نخستین بار می گویم، مساله مخمور، برای ما به اندازه قندیل مهم است. چرا که مخمور محلی برای پرورش افراد جدید برای ورود به سازمان تروریستی است. ما به سازمان ملل هم گفته ایم که حتی کودکان 9 ساله و 10 ساله تربیت شده در مخمور، به کوه برده شده و عضو پ.ک.ک شده اند. در نتیجه آنجا باید تمیز شود. دیگر هیچ کجا برای تروریست ها امن نیست».
اردوغان درباره عملیات ترکیه در شمال عراق نیز مدعی شد که در حال حاضر دو قندیل که کاشانه تروریستها است وجود دارد: یکی ایران و دیگری عراق. در قندیل ایران، با وجود اینکه ضربات زیادی را متحمل شد، اما متاسفانه نتوانست نتیجه ای بگیرد.
رئیس جمهور ترکیه در ادامه، از اعضای پ.ک.ک خواست که فرار کرده و به کشور و جمع خانواده خود بازگردند.
در پایان باید گفت، دستگاه دیپلماسی ترکیه در چند ماه گذشته، شتاب و پویایی فراوانی به تنظیم تقویت روابط خارجی خود داده است. تلاش برای عادی سازی روابط با مصر، عربستان سعودی و یونان، پویایی در آسیای میانه، قفقاز و آفریقا و همچنین تلاش برای تعامل بیشتر با اتحادیه اروپا، برخی از فاکتورها و مصادیق مهمی هستند که نشان می دهند تغییرات سیاسی روی داده در مقطع پس از انتخابات آمریکا، بر سیاست خارجی ترکیه نیز تاثیر گذاشته است و حالا ترکیه امیدوار است تا روابط خود را با کشورها به شرایط و اتمسفر بهتری سوق دهد.
انتهای پیام/
