سرویس اقتصادی خبرگزاری فارس - بوشهر، سینا ناجی: کشورهایی که در لیست تحریم قرار دارند باید خود را برای یک شرایط سخت آمده کنند و همین سختی باعث میشود که تحریم اهرم فشار مؤثری باشد که خیلی از کشورها از آن وحشت دارند؛ کشور ایران از زمان زایش تابهحال ناظر بر تحریمهای بسیاری بوده که متأسفانه همین علت سرعت قطار پیشرفت کشور را کند کرده است.
در زمان بحرانها همیشه نقاط مغفول مانده پیدا میشوند و خود را برای کشور راهحل مناسبی برای برونرفت از این آشفتگیها نشان میدهند برای مثال باید داستان تحریم بنزین را یادآور شویم که مسبب اصلی خودکفایی در این حوزه شد.
در این گزارش میخواهیم به یکی از راههای مؤثر و منحصربهفرد برای اقتصاد کشور که مسؤولین به آن توجه نمیکنند یا اگر خوشبینانه بگوییم از چشم آنها دورمانده اشاره کنیم.
هر استان در هر موقعیت مکانی مزیتهای نسبی خود را داراست برای مثال فلان استان مرزنشین میتواند در بحث تجارت اقتصادی پویا داشته باشد یا استان دیگر در موضوع گردشگری یا سایر مباحث اما مهمترین نکته این است که بتوان از تمام ظرفیتهای موجود کمال استفاده را کرد.
استان بوشهر یکی از زرخیزترین استان ایران است که جدای از منابع عظیم نفت، گاز، صنایع پتروشیمی، زمینهای کشاورزی، فرهنگ جذاب، صنعت گردشگری و صنایعدستی همهوهمه در یک سو و نعمت خدادادی دریا و توانایی تولید شغل و فعالکردن اقتصاد از آن در یک سو قرار میگیرد.
اقتصاد دریا
نقش مهم اقتصاد اقیانوس، دریا و اقتصاد ساحل در کشورهایی که در مجاورت اقیانوسها و آبهای آزاد قرار دارند انکارناپذیر است، مطالعاتی که در خصوص نقش اقتصاد اقیانوس در اقتصاد ملی انجام شده به این نتیجه رسیدهاند که منبع دریایی میتواند بر روند اقتصاد ملی تأثیرگذار باشد که این مسئله اهمیت بررسی و پایش اقتصاد اقیانوس و دریا همچنین اقتصاد ساحل را دوچندان میکند.
اقتصاد اقیانوس
فعالیتهای اقتصادی که بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم از اقیانوس (یا دریاچههای بزرگ) بهعنوان داده و یا مواد اولیه استفاده میکنند و به اقیانوس متکی هستند همچنین از نظر جغرافیایی در سطح و یا زیر اقیانوس قرار دارند، جزو اقتصاد اقیانوس محسوب میشوند.
اقتصاد ساحل
کلیه فعالیتهای اقتصادی که در ساحل و یا نزدیک به آن انجام میشود در زمره اقتصاد ساحلی بهحساب میآید؛ اقتصاد ساحلی شامل کلیه فعالیتهای صورتگرفته در منطقه ساحلی است و بنابراین جمع اشتغال، دستمزد و ستانده داخلی منطقه را در برمیگیرد.
البته باید در نظر داشت که اقتصاد ساحلی به دلیل اینکه فعالیتهای بیشتری را شامل است، بسیار بزرگتر از اقتصاد اقیانوس است؛ با این تعریف از دو کنشگری اقتصادی مهم که استان بوشهر توان استفاده از آن را دارد به حاصل و برکات آن میپردازیم.
گردشگری با طعم فقر امکانات - ایران
کسبوکارهای دریایی
صیادی، فرآوردههای غذاهای دریایی، نفت و گاز، فراساحل در آبهای کمعمق، کشتیرانی، بنادر، ساخت و تعمیر کشتی، ساخت و تولید آبی، گردشگری دریایی و ساحلی، خدمات کسبوکار آبی، تحقیق و توسعه و آموزش آبی و مدیریت حفاظت ساحل در برابر طوفان و سیل بخشی از کسبوکارهای ساحلی است.
با برشمردن حرفههای بالا در یک نگاه سطحی میشود فهمید که چه میزان شغل مستقیم و غیرمستقیم میتوان از اقتصاد مبتنی بر دریا ایجاد کرد و این پایان کار نیست.
صنایع در حال ظهور مبتنی بر دریا و اقیانوس
پرورش غذاهای دریایی، فعالیتهای اقتصادی در آبهای عمیق و بسیار عمیق از قبیل استخراج نفت و گاز، انرژی بادی فراساحلی مثل ساخت نیروگاههای بادی در آبهای اقیانوسی، انرژیهای تجدیدپذیر مثل انرژی جزرومد و انرژی موج و جریانهای اقیانوسی، معدنکاری در بستر دریا مثل استخراج فرآوردههای غیرزنده در بستر دریا، ایمنی و تجسس دریایی مثل امداد و نجات، بیوتکنولوژی آبی، ساخت محصولات آبی با فناوریهای پیشرفته مثل رباتیک آبی و هوش مصنوعی، نمکزدایی از آبشور برای آبیاری کشاورزی نمونههایی از صنایع در حال ظهور مبتنی بر دریا و اقیانوس هستند.
این موارد گوشهای از برکات دریاست که در حد وسیعی میتواند شغلهای مستقیم و غیرمستقیم همچنین تماموقت در صنایع مبتنی بر دریا را ایجاد کند؛ بااینهمه مزایا باید دید سهم ایران در این صنایع چند درصد تولید ناخالص ملی است و مسئولین تا چه اندازه به این اقتصاد نه فقط برای بوشهر بلکه در شهرهای بندری ما اهمیت قائل هستند بهعبارتدیگر باید دید رئیسجمهور منتخب تا چه میزان آگاه بر این موهبت الهی است.
اشتغالهای دریایی در دهههای آتی
پیشبینی شده که در سناریوی کسبوکار مرسوم، صنایع مبتنی بر اقیانوس در سال ۲۰۳۰ بیش از ۴۳ میلیون نفر را به کار گیرند (انتظار میرود که سریعترین رشد در اشتغال، مربوط به انرژی بادی فراساحلی، آبزیپروری، فرآوری آبزیان و فعالیتهای بندری باشد) درصورتیکه در سال ۲۰۱۰ میزان اشتغال مستقیم تماموقت در اقتصاد اقیانوس حدود ۳۱ میلیون شغل بود.
در سطح جهانی هم کشورهایی که توانایی فعالکردن این اقتصاد را دارند تدابیری اندیشیدهاند و مجامع بینالمللی هم در این امر پیشتاز هستند.
وضعیت ایران در حوزههای دریایی
ایران علیرغم بهرهمندی از چند هزار کیلومتر مرز دریایی بالاخص در جنوب کشور که از طریق دریای عمان، ایران را به اقیانوس هند متصل میکند، توسعه چشمگیری در حوزه دریا و اقیانوس نداشته است، برای توسعه متوازن، بهرهگیری از ظرفیتهای طبیعی و ژئوپلیتیک در ایران و همچنین استفاده از ظرفیتی که بهواسطه جایگاه جغرافیایی کشور در اختیار دارد، ملزم به توسعه دریایی و دسترسی و بهرهبرداری بیشتر از اقیانوس میباشیم.
ایران متأسفانه در توسعه، بهرهمندی و استفاده هدفدار از منابع عظیم خدادادی بهخوبی عملنکرده و این مورد یکی از مطالبههای ما ساحلنشینها از رئیسجمهور آینده است تا با استفاده از دانش اقتصاد دریا را فعال کند تا شاهد رونق و جهش تولید باشیم.
اقتصاد مقاومتی یعنی به دریا بهعنوان پایگاهی پایدار در ایجاد فرصتهای شغلی، درآمدی، تأمین امنیت، ایجاد رفاه، توزیع ثروت و منبعی لایزال - برخلاف سایر منابع مثل نفت و مواد معدنی - بیندیشیم و توسعه دریا محور توجه ویژه و نظاممند به دریا همچنین مزیتهای دریایی و نقش آنها در پیشرفت و توسعه پایدار کشور است که باید ایران قوی را به این سمت سوق دهیم.
اقتصاد کشور ما به میزان بالایی وابسته به نفت است و باتوجهبه برنامههای توسعه و سند چشم اندازههای کشور مسئولین به دنبال حذف وابستگی به نفت هستند که به این مهم نخواهیم رسید مگر با استفاده همه جانبه از ظرفیتهای کشور که یکی از این ظرفیتها فعالسازی کامل اقتصاد دریا است.
انتهای پیام/ر