مناظره انتخابات سیزدهم با یک تفاوت روبهرو شد حذف حضور یک نامزد در تریبون خارج از صندلی رسمی و مواجهه مستقیم با سایر نامزدها.
از مناظره قبلی یک نامزد حاضر است ابراهیم رئیسی. او در مناظره قبلی بیشتر دوئل را با حسن روحانی و اسحاق جهانگیری داشت. در یک پژوهش تحلیل استعارههای مفهومی مناظرههای تلویزیونی انتخابات در انتخابات ۹۶ به واژه استعاری استفاده شده در مناظرات پرداخته است.
این تحلیل نشان میدهد در سخنان ابراهیم رئیسی استفاده از واژههای استعاری جهتی مانند "بیشتر"، "کمتر"، "کاهش" که ریشه در بافت گفتمان فرهنگی و ایدئولوژیک و زبانی در هر جامعه دارد در گفتمان حاشیهسازی غیر، ابراهیم رئیسی بسیار تکرار شد. رئیسی دولت خود را دولت"کار و کرامت" نامید که دربرگیرنده دو وجه اخلاق در عرصه فرهنگ و اقتصاد است و نشان از مسائل اقتصادی و مفاسد آن در جامعه دارد. او در این دور نیز بر کلید واژه فساد تاکید دارد و تلاش دارد خود را مرد میدان نشان دهد اما شعار خود را"دولتی مردمی برای ایرانی قوی" عنوان کرده است.
این پژوهش نشان میدهد: نامزدهای انتخاباتی بیش از آنکه با زبان شفاف با مردم سخن بگویند با کلامی استعاری از یکدیگر انتقاد میکنند و سویههای پنهان ایدئولوژیک یکدیگر را برملا میسازند.در دور قبل روحانی، رئیسی و جهانگیری در اصل از کارکرد پنهانسازی ایدئولوژیک برای نشاندن افراد در منزلت جناح اصلی حاکم در کشور استفاده کردند.
نقد آنان به افراد فراتر از کاندیدای رقیب است و به نحو بارزی همه گفتمانهای رقیب را در برمیگیرد. بنابراین، مناظرات انتخاباتی قبل از آنکه منازعه افراد باشد از منازعه بسیار قدرتمندی رونمایی میکند که در عرصه سیاسی ایران میان دو گفتمان اصلی حضور دارند. تحلیل استعاری مناظرهها نشان میدهد که دعوای سیاست در ایران برخلاف آنچه در افواه شنیده میشود جنگ بر سر قدرت نیست؛ بلکه فراتر از آن گفتمانها با یکدیگر درگیر و در حال تخاصم هستند.
مناظرات انتخاباتی سال ۱۳۹۶ بیش از پیش از این تخاصم پرده برداشت و نشان داد که عرصه انتخابات کاملا جدی و بر سر تصاحب منزلت اجتماعی است. همچنین یافتههای این پژوهش نشان داد.
در پژوهش اشاره شده این منازعه با توجه به استعارهای مفهومی ایجادشده در مرحله سرنوشتسازی قرارگرفته است و پیشبینی میشود در مواضع جناحهای سیاسی و ادراک شناختی مردم در انتخابات آینده نیز بروز و ظهور خواهد داشت. پیشبینی که تقریبا محقق شد و تقریبا ۵ نامزد به گفتمان دو نامزد دیگر حمله کردند.