به گزارش ورزش سه، در آنالیز قبلی، به بررسی بخش حمله‌ی تیم ملی ایران زیر نظر دراگان اسکوچیچ پرداختیم. حال قصد داریم بخش دفاع تیم ملی را بر اساس سه بازی‌مان مقابل ازبکستان، سوریه و هنگ‌کنگ بررسی کنیم. تیم ملی در هر سه‌ی این مسابقات از ۴ نفر در خط دفاع خود بهره برد و تنها توانست مقابل سوریه کلین‌شیت کند و مقابل ازبکستان و هنگ‌کنگ به ترتیب یک بار دروازه‌ی نیازمند و بیرانوند باز شدند.
ایران در این مسابقه کار را با آرایش ۲-۴-۴ لوزی آغاز کرد. اگر تیم قصد داشت ازبکستان را در نیمه‌ی زمین خودش پرس کند، آرایش ما به ۲-۳-۱-۴ تبدیل می‌شد؛ بدین ترتیب که ۴ مدافع ما و احمد نوراللهی در نیمه‌ی زمین خودی باقی می‌ماندند و سردار آزمون و مهدی طارمی در خط اول فشار قرار گرفته و در خط دوم فشار هم به‌ترتیب از راست به چپ، امیری، قلی‌زاده و حاجی‌صفی از آن‌ها حمایت می‌کردند. ( تصویر ۱)
تصویر ۱: آرایش ۲-۳-۱-۴ ایران در شروع بازی با ازبکستان. ۵ بازیکن جلویی ما، نفراتی بودند که هنگام اجرای High-press، به نیمه‌ی زمین ازبک‌ها وارد می‌شدند.
اگرچه خط اول فشار ایران در چندین صحنه موفق به توپ‌ربایی در نیمه‌ی زمین ازبکستان شد، اما چندین اشکال اساسی در شیوه‌ی پرسینگ ایران وجود داشت؛ نخست آن که وقتی تیم ما به وضعیت «High-press» می‌رفت، ۴ مدافع ما باید تا نیمه‌ی زمین بالا می‌آمدند و نوراللهی هم باید در قوس نیمه‌ی زمین ازبک‌ها قرار می‌گرفت، اما در عمل ۴ مدافع ما در ۱/۳ میانی نیمه‌ی زمین خودمان باقی مانده و احمد هم در قوس نیمه‌ی خودی جای می‌گرفت. این اتفاق باعث می‌شد طول تیم ملی هنگام اجرای پرس بسیار افزایش یابد و فاصله‌ی زیادی میان خط دوم فشار ایران با احمد نوراللهی و ۴ مدافع ما ایجاد شود. در نتیجه ازبک‌ها می‌توانستند با ایجاد برتری عددی مقابل نوراللهی، به‌راحتی در فضای جلوی مدافعان ما صاحب توپ شوند.( تصویر ۲ و ۳)
تصویر ۲: اجرای High-press توسط تیم ایران با حضور طارمی- آزمون در خط اول فشار و امیری، قلی‌زاده و حاجی‌صفی در خط دوم فشار.
تصویر ۳: پرس تیم ایران شکسته شده است. می‌بینید که مدافعان ما به‌جای ایستادن در مرکز زمین، در ۱/۳ میانی خودی ایستاده‌اند و فاصله‌ی زیادی میان آن‌ها و خط اول و دوم فشار ما ایجاد شده است.
ضعف بعدی تیم ما در اجرای پرس این بود که آزمون، قلی‌زاده و طارمی بعد از اجرای پرس و عدم موفقیت‌شان در بازپس‌گیری توپ، دیگر در کار‌های دفاعی مشارکت نمی‌کردند و در نیمه‌ی زمین حریف باقی می‌ماندند. این اتفاق در ۳۵ دقیقه‌ی ابتدایی دیدار با ازبک‌ها به وقوع پیوست و به‌نظر می‌رسید با هدف استفاده از سرعت بسیار بالای این سه نفر، چنین تصمیمی اتخاد شده باشد. اما واقعیت آن است که کم کردن وظایف دفاعی سه بازیکن تا این حد باعث ضعف ساختار دفاعی شما خواهد شد. بدون مشارکت این سه بازیکن، تیم ما در ۳۵ دقیقه‌ی ابتدایی هنگام دفاع عمیق تبدیل به آرایش ۲-۱-۳-۴ می‌شد. امیری، نوراللهی و حاجی‌صفی جلوی ۴ مدافع ما قرار می‌گرفتند، اما کاملاً مشخص بود که این سه، توان پوشش کل عرض جلوی دفاع ایران را ندارند. هم‌چنین بلاک دفاعی ۳+۴ ایران با تعویض منطقه‌ی بازی، به کندی و بسیار نامنظم شیفت می‌شد و به‌راحتی فشردگی عرضی خود را از دست می‌داد؛ در نتیجه فضاهای زیادی بین ۳ هافبک و بین ۴ مدافع ما ایجاد می‌شد. ( تصاویر ۴، ۵ و ۶)
تصویر ۴: آرایش ۲-۱-۳-۴ ایران هنگام دفاع در نیمه‌ی زمین خودی. می‌بینید که طارمی و آزمون( در تصویر نیفتاده) در نیمه‌ی زمین ازبکستان مانده‌اند، قلی‌زاده هم مشارکت چندانی در کار‌های دفاعی نمی‌کند.
تصویر ۵: منطقه‌ی بازی عوض می‌شود و در اثر شیفت ضعیف تیم ایران، فضاهای بسیار زیادی بین هافبک‌ها و مدافعان ما ایجاد شده است.
تصویر ۶: بار دیگر تعویض منطقه‌ی بازی توسط ازبکستان از چپ به راست، ایجاد فضا در منطقه‌ی ۱۴ و نیم‌فضای چپ ایران.
از دقیقه‌ی ۳۵ به بعد و با دستوری که اسکوچیچ از لب خط صادر کرد، آرایش ما در هنگام دفاع تبدیل به ۲-۴-۴ شد و علی قلی‌زاده در سمت چپ و وحید امیری در سمت راست ۴ نفر جلویی مدافعان ما قرار گرفتند.( تصویر ۷) با این حال باز هم عدم مشارکت فعال آزمون و طارمی در کار‌های دفاعی در نیمه‌ی زمین خودمان، باعث می‌شد با پیش‌روی مدافعان میانی و هافبک‌های دفاعی ازبک‌ها، نوراللهی و حاجی‌صفی مجبور شوند روی پای این بازیکنان بروند. در چنین حالتی برای از بین نرفتن فشردگی طولی ایران، لازم بود ۴ مدافع بالا آیند تا از یک سو مهاجمان ازبک را در تله‌ی آفساید قرار دهند و از سوی دیگر فضای بین خط هافبک و دفاع ما را به حداقل برسانند. اما این کار را نمی‌کردند و ازبک‌ها از همین فضا موفق به باز کردن دروازه‌ی ما شدند.( تصویر ۸)
تصویر ۷: آرایش ۲-۴-۴ ایران هنگام دفاع. این از معدود صحنه‌هایی است که آزمون و طارمی هم مشارکت فعالی در کار‌های دفاعی دارند و تیم ما فشردگی طولی و عرضی مناسبی دارد.
تصویر ۸: عدم مشارکت آزمون و طارمی در کار‌های دفاعی، نوراللهی را مجبور می‌کند به سمت بازیکن صاحب توپ ایران حرکت کند، در نتیجه فضایی بین هافبک‌ها و مدافعان ما ایجاد می‌شود. اگر مدافعان ما بالا می‌آمدند، هم مهاجمان ازبک را در آفساید می‌گذاشتند و هم این فضا را در منطقه‌ی ۱۴ از بین می‌بردند.
۲- دیدار با سوریه
ایران باز هم بازی را با آرایش ۲-۴-۴ لوزی از سر گرفت، اما این بار آرایش ما در وضعیت «High-press» کاملاً به ۳-۳-۴ تغییر می‌یافت. آزمون، قلی‌زاده و طارمی در خط اول فشار و حاجی‌صفی و امیری هم در خط دوم فشار قرار می‌گرفتند، نوراللهی اغلب جلوی ۴ مدافع ما باقی می‌ماند، اما گهگهاهی هم به خط دوم فشار اضافه می‌شد. مشکل بازی با ازبکستان در این مسابقه هم همراه بچه‌ها بود؛ طول بسیار زیاد تیم ملی هنگام اجرای High-press و ایجاد فضاهای زیاد بین خط هافبک- حمله و دفاع-هافبک ایران. ( تصاویر ۹، ۱۰ و ۱۱)
تصویر ۹: پرسینگ ایران با آرایش ۳-۳-۴. اگرچه در این صحنه توپ توسط تیم ما در مرکز زمین پس گرفته می‌شود، اما فاصله‌ی بین خط اول و دوم فشار ما نسبتاً زیاد است.
تصویر ۱۰: اجرای High-press توسط تیم ایران با حضور ۵ نفر در زمین حریف.
تصویر ۱۱: پرس ایران شکسته شده است، در حالی که تیم ما مشغول اجرای High-press بود، اما نوراللهی در قوس نیمه‌ی زمین خودی و ۴ مدافع ما هم در ۱/۳ میانی خودی باقی مانده بودند و باعث افزایش طول تیم ما شدند.
شاگردان اسکوچیچ هنگام دفاع عمیق آرایش ۲-۱-۳-۴ به خود می‌گرفتند و این بار برخلاف دیدار با ازبک‌ها، در سراسر ۹۰ دقیقه این آرایش را حفظ کردند؛ در نتیجه همانند دیدار قبلی شاهد عدم فشردگی ۳ نفر جلوی مدافعان‌مان، امیری، حاجی‌صفی و نوراللهی و شیفت شدن‌های ضعیف بلاک دفاعی ۳ + ۴ تیم ایران بودیم.( تصاویر ۱۲ و ۱۳)
تصویر ۱۲: آرایش ۲-۱-۳-۴ ایران هنگام دفاع، عدم مشارکت طارمی، قلی‌زاده و آزمون در کار‌های دفاعی، تعویض منطقه‌ی بازی توسط تیم سوریه. همه‌چیر مشابه عکس ۴ است.
تصویر ۱۳: ادامه‌ی صحنه‌ی قبل. شیفت بسیار ضعیف تیم ایران، ایجاد فضا در منطقه‌ی ۱۴، نیم‌فضا و بین دو مدافع میانی ما. عدم فشردگی طولی و عرضی تیم ما در این صحنه کاملاً مشخص است.
۳- دیدار با هنگ‌کنگ
در این مسابقه تیم ما به آرایش ۲-۴-۴ خطی رفت که در هنگام دفاع تبدیل به ۲-۳-۱-۴ می‌شدیم؛ آزمون و طارمی در خط اول فشار قرار می‌گرفتند و پشت سر آن‌ها هم جهان‌بخش، نوراللهی و قلی‌زاده قرار داشتند. سعید عزت‌اللهی هم جلوی ۴ مدافع ما قرار گرفت.( تصویر ۱۴) از نکات مثبت این آرایش دفاع تیم ملی، مشارکت فعال‌تر جهان‌بخش و قلی‌زاده در کار‌های تدافعی بود؛ در نتیجه تیم ما برخلاف دیدار با سوریه و ۳۵ دقیقه‌ی ابتدایی دیدار با ازبکستان، شاهد عدم مشارکت سه بازیکن خود در کار‌های دفاعی( آزمون، طارمی و قلی‌زاده) نبود و فضای جلوی مدافعان ما هم به جای ۳ بازیکن، با ۳+۱ بازیکن پوشش داده می‌شد. در بحث پرسینگ هم ضربات شروع مجدد بلند دروازه‌بان هنگ‌کنگ و مالکیت توپ ۲۰٪ آن‌ها، عملاً اجازه‌ی اجرای پرسینگ را به تیم ما نمی‌داد، اما متأسفانه در معدود صحنه‌های اجرای High-press توسط تیم ایران، باز هم شاهد طول نامناسب بین خطوط‌مان بودیم.( تصویر ۱۵)
تصویر ۱۴: آرایش ۲-۳-۱-۴ ایران هنگام دفاع.
تصویر ۱۵: طارمی و کنعانی کمی عقب‌تر از ابتدا و انتهای این فلش ایستاده‌اند. فاصله‌ی بسیار زیادی بین این دو نفر وجود دارد. تیم ما مشغول اجرای یک High-press با حضور آزمون-طارمی در خط اول فشار خود بود، اما هم ۴ هافبک ما، به عنوان نفرات خط دوم فشار، از خط اول حمایت نمی‌کنند، هم ۴ مدافع ما بسیار عقب ایستاده‌اند.
جمع‌بندی
آن چه در این سه بازی محسوس بود، ضعف تیم ملی هنگام دفاع با آرایش ۲-۱-۳-۴ یا ۲-۳-۱-۴ بود. ایران به‌وضوح نمی‌توانست با حضور تنها سه هافبک، حاجی‌صفی، امیری و نوراللهی، فضای جلوی ۴ مدافع خود را پوشش دهد و هنگام تعویض منطقه‌ی بازی توسط تیم مقابل، خود به‌خود فضاهایی را در مناطق مهم( مثل منطقه‌ی ۱۴ یا نیم‌فضا) به حریف می‌داد. بسیار مهم است که در دو دیدار مقابل عراق و بحرین، وینگر‌های تیم ایران در کار‌های تدافعی مشارکتی فعال داشته باشند و به مدافعان کناری ما کمک کنند تا مانع از ایجاد موقعیت‌های ۲ در برابر ۱ در جناحین زمین شوند.
هم‌چنین بچه‌های ما باید سعی کنند هنگام شیفت شدن از یک سمت زمین به سمت دیگر، تا حد امکان فشردگی عرضی خود را با تشکیل یک بلاک دفاعی ۴+۴ حفظ کنند تا همانند بازی با ازبکستان و سوریه به حریفان فضا ندهند. استفاده از احمد نوراللهی به عنوان عقب‌ترین بازیکن خط هافبک ایران هم شاید چندان تصمیم درستی نباشد، زیرا احمد در تمام این سال‌ها یک هافبک تخریب‌چی و تکل‌زن مثل سرلک یا کمال کامیابی‌نیا را روی دست خود داشته که این بازیکنان مسئول پوشش منطقه‌ی ۱۴ خودی بوده‌اند و نوراللهی بار تهاجمی بیش‌‌تری را به دوش می‌کشیده‌است، بنابراین شاید بهتر باشد همانند دیدار با هنگ‌کنگ، سعید عزت‌اللهی جلوی ۴ مدافع ما مسئول پوشش منطقه‌ی ۱۴ باشد و در صورت استفاده از آرایش ۲-۴-۴ خطی، نوراللهی در کنار او قرار گیرد، یا در صورت استفاده از ۲-۴-۴ لوزی، نوراللهی یکی از بازو‌‌های عزت‌اللهی باشد و بازوی دیگر او از میان امیری یا حاجی‌صفی انتخاب شوند.
اسکوچیچ هم‌چنین باید در تمرینات محل استقرار مدافعان و هافبک‌های ما را هنگام اجرای High-press به آن‌ها یادآوری کند تا تیم ملی به فشردگی طولی لازم هم برسد. باید دید مرد کروات و کادرش، در این چند روز توانسته‌اند چند مورد از این ایرادات را رفع کنند.
امید قلبی همه‌ی ما، رفع تمامی این ایراد‌ها، دو کلین‌شیت مقابل بحرین و عراق و صعود مقتدرانه به دور بعدی مسابقات است.
علی کمانگری
