نباید «جمهوریت» لطمه بخورد

سید حسن خمینی شب گذشته در دیدار با وزیر آموزش و پرورش گفت: حادثه نیمه خرداد یک حادثه بسیار بزرگ است و خیلی باید مراقب باشیم که به فراموشی سپرده نشود. علت آن این است که ۱۵ خرداد عنصر جدیدی را وارد مبارزات مردم ایران کرده که این عنصر نهایتا نهضت را به پیروزی رسانده است. تا قبل از آن نهضت‌های ایران یا ملی، یعنی ضد استعمار، و یا آزادی خواهانه، یعنی ضد استبداد، بوده است.

یادگار امام تصریح کرد: جریان ملی شدن نفت یک جریان ملی البته بسیار مورد قبول و در زمان خودش یک جریان بسیار ارزشمند بوده است. به خصوص مقطعی که همه با هم و همدوش بودند. جریان مشروطه نیز یک جریان ضد استبداد است و مقابل یک سلطنت استبدادی شکل گرفته است. ولی از نیمه خرداد عنصر جدیدی وارد فضای سیاسی کشور و مبارزات شده و آن «دین» است.

۱۵ خرداد نقطه بسیار مهمی است؛ سرآغاز نوع جدیدی از مبارزه است

وی با اشاره به اینکه این امر باعث شده که قاطبه مردم و حتی روستاها و شهرها به هم پیوند بخورند، افزود: اسلام و به خصوص اهل بیت(ع) باعث شدند که آزادی خواهان، مبارزین با استعمار و استقلال طلبان همه با هم حول شمعی گرد بیایند که تفرق‌های قبلی کنار برود. به همین جهت ۱۵ خرداد نقطه بسیار مهمی است. سرآغاز نوع جدیدی از مبارزه است که تا قبل از او در ایران نیست. قبل از او مسلمانان داخل مبارزه بوده‌اند ولی محور «دین» و «مرجعیت» نبوده است.

سیدحسن خمینی یادآور شد: بعد هم در پیروزی انقلاب این امر با اندیشه بلندی که از امام سراغ داریم، در قالب «جمهوری اسلامی» به ثمر رسیده است. معنای آن آوردن عنصری به نام «رأی مردم» و دخالت دادن آن در «مشروعیت حکومت» در «فقه اسلامی» است. یعنی پیوند دادن «دینداری» با «مردم» و اینکه حکومت باید از ریشه‌های عمیق مردم برآید.

خیلی‌ها می‌خواستند انتقام خودشان را از جمهوریت بگیرند

وی اظهارکرد: من جا دارد تقدیر کنم و عرض ارادت کنم خدمت رهبر معظم انقلاب که در سالگرد ارتحال امام این مسئله را خوب توضیح دادند؛ چرا که شاهد بودیم خیلی‌ها می‌خواستند در این آب گل آلود مسائل سیاسی انتقام خودشان را از جمهوریت بگیرند و فراموش کرده بودند که میراث بزرگ امام «جمهوری اسلامی» است و باید با حفظ احترام و تکریمی که رهبر معظم انقلاب نسبت به بحث جمهوریت داشتند و تأکیدی که روی این مسئله کردند به هوش باشیم در مقام عمل هم کسانی نباشند که این را لطمه بزنند.

یادگار امام تأکید کرد: در حوزه نظری نیز نباید «جمهوریت» لطمه بخورد و به همان اندازه که اسلام برای ما مقدس است، جمهوریت هم رکن بزرگی برای حکومت اسلامی است. لذا باید به این هم توجه داشت و البته این را هم بدانیم که اگر «جمهور» برود اسلام هم لطمه می‌بیند و حکومت اسلامی هم باقی نمی‌ماند. لذا تنبه روز گذشته ایشان امر بسیار مبارکی بود و جای تکریم دارد.

وی گفت: اندیشه بلندی که انقلاب را پدید آورد تقارن چهار مسئله مهم استقلال، آزادی، جمهوری و اسلامی است. این را باید از دانش آموزان دریغ نکرد و همه باید این را بگوییم و چه بهتر در از محیط دانش آموزی؟! چه کسی برای بیانش بهتر از معلم ها؟!

سیدحسن خمینی یادآور شد: ما در تاریخ مملکت خودمان کم از استعمار لطمه نخورده‌ایم. واقعیت این است که از اواسط دوره قاجار و البته از اواسط دوره صفوی به نوع دیگری، پای استعمارگران به ایران باز شده است. اواخر دوره قاجار که دیگر اساسا تقدیر امور ما به‌دست خارجی‌ها بوده است. من جای دیگر هم عرض کرده ام یکی از نقاط تاریک مشروطه ما شکل گیری او در سفارت انگلیس است. از نظر تاریخی هیچ امر شیرینی نیست ولو اینکه اهداف سردمداران او اهداف بلندی بوده است.

وی افزود: برای ضدیت با روسیه به سراغ آلمان و بعد امریکا رفتند، غافل از اینکه به خودمان باور داشته باشیم و روی پای خودمان بایستیم. چیزی که امروز تحت عنوان «استقلال» از آن یاد می‌کنیم، یعنی «نفی استعمار» و این چیزی است که از خواسته‌های تاریخی مردم ایران است و به تعبیر مرحوم مدرس -که در کلام دکتر مصدق هم بوده- «موازنه منفی» است. ما نمی‌خواهیم به کسی تن بدهیم و زیر بار کسی برویم.

مردم تصمیم گیر هستند

یادگار امام اظهارکرد: دومین آرمان ما «آزادی» است. آزادی به معنای استقلال در مقیاس فردی است، کما اینکه استقلال به معنای آزادی در مقیاس ملی است. آزادی هم تقابل با استبداد و آن هم آرمان ملت ایران است. آن هم استبداد وحشتناک سلطنتی قاجار و بعد در دوره پهلوی و اینکه انقلاب اسلامی میخ تابوت را بر تفکر سلطنتی بر این کشور زده است. خود این یکی از دستاوردهای بزرگ انقلاب اسلامی است.

وی ادامه داد: رکن سوم «جمهوری» است که مردم تصمیم گیر هستند. البته وقتی می‌گوییم مردم به معنای اکثریت است چون همه که نمی‌توانند با هم همراه باشند. اکثریت به مکانیزم‌های پذیرفته شده جهانی تن می‌دهند و مسیر را پیش می‌برند. اینکه امام بلافاصله بعد از پیروزی اصل رفراندوم را مطرح کردند.

هر جا مردم بوده‌اند مشکلات حل شده است

سید حسن خمینی تأکید کرد: رهبر معظم انقلاب در سخنان اخیر خود نکته خیلی خوبی داشتند؛ واقعا هر جا مردم بوده‌اند مشکلات حل شده و هر جا همدلی نکرده‌اند مشکلات روی هم جمع شده است. نیت مسئولان هرقدر هم خوب بوده هیچ فایده‌ای نکرده اگر مردم همراهی نکردند. همانطور که فیلمی از سخنان امام در دوران دفاع مقدس پخش می‌شود که اگر مردم نبودند شما نمی‌توانستید دفاع مقدس را اداره کنید. و این جمله را می‌توان اینگونه ادامه داد که نمی‌توانستند صلح و رفاه را اداره کنند، نمی‌توانند اقتصاد را اداره کنند و... و تا وقتی همراهی آنها نباشد هیچ نتیجه‌ای نمی‌گیرند.

در دام کسانی نیفتیم که می‌خواهند دین را از عرصه زندگی فردی یا جمعی انسان‌ها خارج کنند.

وی افزود: البته رکن چهارم هم اسلام، دینداری، اخلاقمداری و شریعت محوری است. باید مراقب باشیم در دام کسانی نیفتیم که احیانا می‌خواهند دین را از عرصه زندگی فردی یا جمعی انسان‌ها خارج کنند و لذا چه جایگاهی بهتر، مهم تر، آموزنده تر و عمیق تر در تأثیر از آموزش و پرورش برای اینکه این چهارگانه بزرگ انقلاب را هم از حیث عملی و هم از حیث عملی همیشه در اذهان تکرار کند؟!

یادگار امام با بیان اینکه سامانه شاد و مجموعه فضاهای مجازی آموزشی فرصتی برای تمرین همزیستی هم هست، ادامه داد: این فضاها می‌تواند امکانی باشد تا ما حرف همدیگر را بشنویم، بتوانیم با یکدیگر گفت‌وگو کنیم و هر کاری می‌کنیم مجبور باشیم افراد را قانع کنیم. این یک نعمت بزرگ خدایی است و خیلی‌ها توجه ندارند که مقوله اقناع‌سازی یکی از عوامل سلامت و بالا رفتن سلامت جامعه است؛ من نمی‌توانم هر کاری شما می‌کنید را بپذیرم بدون اینکه علل آن را بدانم.

«مسئول» یعنی کسی که مورد سؤال واقع می‌شود

وی تأکید کرد: «مسئول» یعنی کسی که مورد سؤال واقع می‌شود. بعضا مسئولان ما می‌گویند مسئول یعنی کسی که کار دستش هست. مسئول یعنی کسی که بشود از او سؤال کرد که چرا این کار را کرده ای. به تعبیر عامیانه مسئول نوکر مردم است و باید بشود از نوکر بازخواست کرد. تحقق این مسئله را عنصری مثل سامانه شاد و بستری مثل فضای مجازی خیلی بهتر می‌تواند فراهم کند.