مسیر دو فوتبالیست جهان که دورنمای فوتبال بینالمللی را شکل دادهاند، تنها یک بار تلاقی کرد؛ به احتمال زیاد درک کردن این موضوع در آن روزها غیرممکن بوده اما ۱۵ سال پیش این دو ستاره برای اولین و آخرین بار با هم برخورد کردند.
«کریستیانو رونالدو» یکی از آنها بود؛ آن روز یعنی ۱۵ ژوئن ۲۰۰۶(۲۵خردادماه ۱۳۸۵) وی دوازدهمین گل خود را برای تیم ملی پرتغال از روی نقطه پنالتی و در جریان پیروزی دو بر صفر برابر ایران به ثمر رساند و به تیم ملی کشورش کمک کرد تا خود را به مرحله یک هشتم جام جهانی برساند.
دیگری «علی دایی» بود؛ مهاجم افسانهای تیم ملی ایران که ۱۰۹ گل را در ۱۴۹ بازی ملی به ثمر رسانده و از حیث تعداد گل زده در بازیهای ملی رکورددار جهان است. این یکی از معدود رکوردهایی است که رونالدو هنوز موفق به شکستن آن نشده اما یورو ۲۰۲۰ در یک قدمی ما است و مرد پرتغالی در حالی پای به این تورنمنت میگذارد که با ۱۰۳ گل مترصد عبور از دایی است.
آن روز، داییِ ۳۶ ساله یک تعویضی بلااستفاده بود. وی تنها یک بار دیگر برای ایران به میدان رفت؛ دیداری تشریفاتی برابر آنگولا که در نهایت با تساوی یک بر یک و بدون گلزنی وی به پایان رسید.
دوران فوتبالی دایی یک داستان الهامبخش است. نام وی در صدر فهرست بلندبالایی از بازیکنانی است که بیشتر از موفقیت در سطح باشگاهی، در عرصه ملی درخشان ظاهر شدهاند؛ پوشیدن پیراهن تیم ملی، بهترین نسخه علی دایی را از مهاجم ۱۹۲ سانتیمتری بیرون کشید؛ کسی که مطابق انتظارات، روی هوا قدرتمند و در محوطه جریمه غریزه یک شکارچی را داشت.
تبدیل شدن به یک فوتبالیست برای دایی راحت نبود؛ پدرش به هیچ عنوان دوست نداشت که وی قبل از تمام کردن تحصیل در این رشته فعالیت کند و علی در رشته مهندسی متالوژی تحصیل کرد. اما مادرش به طور مخفیانه و بدون اطلاع پدرش، استعداد فوتبالی وی را شکوفا کرد.
دایی در سال ۱۹۹۸ در گفتوگو با نیویورک تایمز گفته بود «عادت داشتم بدون لباس ورزشی از خانه خارج میشدم و مادرم مخفیانه آن را به من میرساند تا بتوانم فوتبال بازی کنم.»
دایی نخستین بازی خود را برای تیم ملی ایران و در عرصه آسیا در سال ۱۹۹۳ انجام داد و به سرعت خود را به عنوان گلزنترین بازیکن معرفی کرد. در واقع، تنها ۱۳ مورد از گلهای وی خارج از قاره آسیا به ثمر رسیده و همانطور که رونالدو حساب گلهای خود را برابر جزایر فائو و آندورا پُر میکرد، دایی همان کار را برابر تیمهایی مثل نپال و سری لانکا تکرار میکرد.
اما داستان دایی به عنوان یک فوتبالیست چشمگیرتر از آن است که آن را باردیگر با گلزنی برای تیمهای زیر سطح استاندارد تعریف کرد. حتی اگر هم این طور باشد، چنین کاری خلوص فوتبال او را خلاصه میکند زیرا درحالیکه هیچکس در مورد اینکه از میان دایی و رونالدو کدامیک مستعدتر است، بحثی ندارد، داستان علی، حاکی از آن است که گل زدن با خود بزرگی میآورد.
وی در تقویم سال ۱۹۹۶ برای ایران ۲۰ گل به ثمر رساند و با چهار گلی که در سال ۲۰۰۴ برابر لائوس به ثمر رساند، به نخستین بازیکنی بدل شد که در فوتبال بین المللی شمار گلهای خود را سه رقمی میکند.
گل شماره ۸۴اُم وی احتمالا یکی از چشمگیرترین گلهای دایی است؛ این گل علی را در فهرست برترین گلزنان با «فرانک پوشکاش»، افسانه مجارستانی برابر کرد اما نکته قابل توجه این است که دایی برای اینکه گلش در این فهرست شمرده شود مجبور شد تا دوباره گلزنی کند.
ایران در نوامبر ۲۰۰۳ در ورزشگاه آزادی تهران برابر کره شمالی به میدان رفته بود و در نیمه دوم، آنها صاحب یک ضربه پنالتی شدند؛ دایی پشت توپ ایستاد و گل زد و در میان غوغای ورزشگاه، ترقهای که یکی از حاضران به داخل زمین پرتاب کرده بود به صورت یکی از بازیکنان کره شمالی برخورد کرد. تیم کره شمالی زمین را ترک و از ادامه بازی امتناع کرد و داور را بر آن داشت تا بازی را سه بر صفر به سود ایران اعلام کند.
اما این بدان معنا بود که پنالتی دایی در فهرست گلهای وی شمرده نشد و پوشکاش با ۸۴ گل، کمی بیشتر بودن در اوج را تجربه کرد؛ دایی سرانجام هفته بعد از آن، در دیدار برابر لبنان در بیروت، باز هم از روی نقطه پنالتی موفق شد به مرد افسانهای برسد.
بعد از نوامبر آن سال، دایی در تهران تک گل دیدار برابر کویت را به ثمر رساند و با ۸۵ گل در صدر فهرست جای گرفت. دایی در جریان بزرگترین دیدار تیم ملی ایران برابر آمریکا در جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه، موفق به گلزنی نشد؛ دیداری که لقب «سیاسیترین بازی تاریخ جام جهانی» را یدک میکشد البته به دلیلی خوشایند!
دیلی میل در ادامه این گزارش تفصیلی خود نوشته است: بدنبال انقلاب سال ۱۹۷۹ و سرنگونی شاه و ظهور آیت الله خمینی، رهبر انقلاب که آمریکا را شیطان بزرگ خوانده بود، روابط مابین ایران و آمریکا رو به تیرگی گذاشته بود. ایالات متحده پس از اشغال سفارت این کشور در تهران در سال ۱۹۷۹، روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع و سال بعد از آن نیز همزمان با حمله عراق به تهران، از صدام حسین دیکتاتور رژیم بعث حمایت کرد.
در دیدار این دو تیم در جام جهانی، سرانجام خصومتهای دو کشور به زمین بازی راهی پیدا نکرد. دایی و هم تیمهایش با دستههای گل رز که در فرهنگ ایرانی نشانه صلح است، وارد زمین شده و پیش از عکس یادگاری، آن را به آمریکاییها تقدیم کردند.
نکته جالب این بود که تیم ملی ایران در این بازی با نتیجه دو بر یک پیروز شد و دایی نقش سازنده گل دوم و تعیین کننده ایران را ایفا و «مهدی مهدوی کیا» کار را تمام کرد. علاوه بر این، آن پیروزی آمریکا را از گردونه مسابقات جام جهانی حذف کرد.
تابستان همان سال، دایی فوتبال خود را در اروپا پیگیری میکرد و از آرمینیابیلهفلد به بایرن مونیخ ملحق شده بود اما برای انتقال غریزه گلزنی خود از تیم ملی به باشگاه بوندسلیگایی تقلای زیادی کرد. او در فصل ۱۹۹۸-۱۹۹۹ در جریان ۳۲ بازی تنها ۶ گل به ثمر رساند اما به نخستین بازیکن آسیایی بدل شد که در لیگ قهرمانان اروپا گلزنی میکند.
فصل بعد وی به هرتابرلین پیوست و با توجه به دوبار گلزنی برابر آبیهای لندن در لیگ قهرمانان، احتمالا هواداران چلسی وی را خوب به یاد میآورند؛ تیمی که از بازیکنانی همچون «مارسل دسایی» «جیانفرانکو زولا» و «دیدیه دشان» سرمربی کنونی تیم ملی فرانسه بهره میبُرد.
علی دایی در سال ۲۰۰۷ در ایران و با گلزنی برای باشگاه سایپا، به این تیم کمک کرد که جام خلیج فارس را بالای سر برده و در نهایت کفشهای خود را آویخت. از آن به بعد، وی دوران مربیگری را پشت سر گذاشت و درجات مختلفی از موفقیت را تجربه کرد و در برههای نیز هدایت تیم ملی ایران را نیز برعهده داشت.
با این حال، همزمان با ورود پرتغال به جام ملتهای اروپا به عنوان مدافع عنوان قهرمانی، دایی کاملا برای شکسته شدن رکوردش توسط رونالدو آماده است.
وی در ماه نوامبر ۲۰۲۰ در گفتوگو با توتومرکاتو ایتالیا، گفته بود «صادقانه امیدوارم کریستیانو رونالدو به رکورد گلزنی من برسد. به هیچ عنوان ناراحت نخواهم شد؛ باعث افتخار است که بازیکنی در این سطح بتواند چنین کاری را انجام دهد. کریستیانو رونالدو نه تنها یکی از بهترین بازیکنان عصر خودش است بلکه یکی از بهترین فوتبالیستهای تاریخ محسوب میشود. او یک پدیده بی حرف و حدیث است؛ مستقیما به او تبریک خواهم گفت اما قبل از آن، او باید به این نقطه برسد.»
جام ملتهای اروپا قرار است از ۱۱ ژوئن تا ۱۱ جولای سال جاری(۲۱ خردادماه تا ۲۰ تیرماه ۱۴۰۰) با حضور ۲۴ تیم در ۱۱ شهر اروپا برگزار شود؛ فینال این تورنمنت در ورزشگاه ومبلی لندن برگزار خواهد شد. تیم ملی پرتغال در گروه ششم با تیمهای آلمان فرانسه و مجارستان تقابل خواهد کرد.