به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری فارس، خروج سریع ارتش آمریکا از افغانستان فشار شدیدی را بر آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) برای یافتن راههای جدید به منظور جمعآوری اطلاعات و انجام حملات در این کشور ایجاد کرده اما این آژانس گزینههای خوب بسیار کمی دارد.
روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» در گزارشی با این مقدمه، به شرح تلاشهای مختلف مقامهای آمریکایی برای ادامه دسترسی به افغانستان بعد از خروج نظامیان آمریکایی از آن پرداخته و نوشته «سیا که در قلب حضور ۲۰ ساله آمریکا در افغانستان بوده، به زودی پایگاههای خود در این کشور را، که از آنها ماموریتهای جنگی و حملات پهپادی در عین نظارت نزدیک بر طالبان و سایر گروهها مقل القاعده و داعش را انجام میداده، از دست خواهد داد.»
طبق این گزارش، مقامات آمریکایی در تلاشهای لحظه آخری به دنبال تامین پایگاههایی نزدیک به افغانستان برای عملیاتهای آینده هستند. اما به گفته آنها و کارشناسان منطقهای، پیچیدگی مرتبط با درگیریهای مداوم در افغانستان در میانه تلاش ارتش آمریکا برای خروج کامل نیروها تا میانه ژوئیه (اواخر تیر) پیش از موعد ۱۱ سپتامبر (۲۰ شهریور) بایدن، به مذاکرات دیپلماتیک دشواری منتهی شده است.
بر اساس نوشته نیویورک تایمز، یکی از مناطق مورد تمرکز، پاکستان بوده که سیا سالها از پایگاهی در آن برای حملات پهپادی علیه شبهنظامیان در کوههای غربی این کشور استفاده میکرده اما در سال ۲۰۱۱ به دنبال تیره شدن روابط دو کشور، از این مرکز بیرون رانده شد.
به گفته سه مقام آمریکایی آشنا با گفتوگوها میان مقامات آمریکایی و پاکستانی، پاکستانیها خواستار محدودیتهای گوناگون در ازای صدور اجازه استفاده آمریکا از پایگاهی در این کشور شدهاند و عملاً این الزام را مطرح کردهاند که هر چیزی که سیا یا ارتش آمریکا بخواهد در داخل افغانستان هدف قرار دهد، باید مورد تایید آنها قرار بگیرد.
طبق این گزارش، دیپلماتهای آمریکایی همچنین در حال بررسی گزینه کسب دسترسی دوباره به پایگاههایی در جمهوریهای شوروی سابق هستند که برای جنگ افغانستان مورد استفاده قرار میگرفتند، اما احتمال میدهند که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه به شدت با این مسئله مخالفت کند.
در ادامه این گزارش ضمن بیان این ادعا که گزارشهای اخیر سیا و اطلاعات نظامی درباره افغانستان به شکلی فزاینده بدبینانه بوده و این هشدار را به همراه داشته که کابل میتواند در طول چند سال به دست طالبان بیافتد و به مکانی امن برای شبهنظامیانی تبدیل شود که قصد حمله به غرب این کشور را دارند، آمده است: در نتیجه، مقامهای آمریکایی حضور طولانیمدت برای جمعآوری اطلاعات را علاوه بر عملیاتهای (به اصطلاح) ضد تروریسم سیا و ارتش آمریکا در افغانستان مدتها بعد از رسیدن موعد بایدن برای خروج نظامیان از این کشور لازم میبینند.
اما به نوشته نیویورک تایمز، تقلای آمریکا برای داشتن پایگاهها نشان میدهد مقامهای این کشور همچنان فاقد برنامه طولانیمدت برای رسیدگی به مسئله امنیت در کشوری هستند که تریلیونها دلار در آن خرج کرده و بیش از ۲۴۰۰ نیرو را در طول حدود دو دهه از دست دادهاند.
طبق این گزارش، دو دهه جنگ در افغانستان به تبدیل سازمان جاسوسی آمریکا به یک سازمان شبهنظامی کمک کرده است. این سازمان صدها حمله پهپادی در افغانستان و پاکستان انجام میدهد و حضور گسترده ماموران سیا را در رشته پایگاههایی در مرز پاکستان حفظ میکند.
عملیاتهایی که به نوشته این روزنامه آمریکایی هزینه داشتهاند و حملات شبانه سیا و واحدهای آموزش دیده افغانستانی ردی از سوءاستفاده را برجای گذاشته که باعث افزایش حمایت از طالبان در بخشهایی از افغانستان شده است.
در ادامه این گزارش آمده است: حملات گاه به گاه پهپادی آمریکا در پاکستان هم غیرنظامیان را به کام مرگ کشانده و باعث افزایش فشار بر دولت اسلام آباد برای عدم پشتیبانی در سکوت خود از عملیاتهای سیا شده است.
«داگلاس لندن» یکی از روسای پیشین عملیاتهای سیا در افغانستان و پاکستان درباره رویکرد آتی آن گفت این نهاد احتمالاً بر شبکه منابع مطلعی که در افغانستان باقی خواهند ماند و اطلاعات را درباره طالبان، القاعده، دولت مرکزی و سایر موضوعات جمعآوری میکند، تکیه خواهد کرد. وی این روش جمعآوری اطلاعات از طریق واسطه را چالش برانگیز توصیف کرد.
طبق این گزارش، در کوتاه مدت، پنتاگون از ناو هواپیمابر برای به پرواز درآوردن هواپیماهای جنگنده در افغانستان به منظور پشتیبانی از عقب نشینی نظامیانش استفاده میکند، اما بعید به نظر میرسد که حضور ناوهای هواپیمابر راهحلی طولانی مدت باشد.
به نوشته این روزنامه آمریکایی، ایالات متحده همچنین در حال استقرار پهپادهای «ام کیو-۹ ریپر» خود در منطقه خلیج فارس است، پهپادهایی که میتواند هم از سوی سیا و هم پنتاگون برای جمعآوری اطلاعات و حمله مورد استفاده قرار بگیرد. اما برخی مقامهای آمریکایی درباره این گزینههای احتمالی که پروازهای نُه ساعته هواپیماها و پهپادها برای انجام ماموریت در افغانستان را ایجاب میکند محتاط هستند؛ زیرا عملیاتها را پرهزینهتر میکنند و نیازمند پهپاد و سوخت بیشتری هستند و همچنین خطر بیشتری دارند به این دلیل که نیروهای تقویتکننده مورد نیاز حملات کماندویی نمیتوانند در طی یک بحران به سرعت برسند.
به ادعای این گزارش، از آن جا که پاکستان یکی از حامیان دیرینه طالبان است و آن را نیروی نیابتی در مقابل سایر گروههای مرتبط با هند میبیند، بعید است حملات علیه طالبان از داخل پایگاهی در خاک خود را تایید کند.
به نوشته نیویورک تایمز، گرچه برخی مقامهای آمریکایی معتقدند پاکستان مایل است به آمریکا این دسترسی را تا زمانی که بر چگونگی استفاده از آن پایگاه کنترل داشته باشد، بدهد. اما در عین حال افکار عمومی در پاکستان به شدت مخالف هر گرونه حضور مجدد آمریکا است.
«شاه محمود قریشی» وزیر خارجه پاکستان ماه گذشته خطاب به قانونگذاران این کشور گفت دولت اجازه بازگشت ارتش آمریکا به پایگاه هوایی این کشور را نمیدهد. وی در این خصوص اظهار داشت: گذشته را فراموش کنید، میخواهم به پاکستانیها بگویم هیچ پایگاه آمریکایی تا زمانی که عمران خان در قدرت است، مجوز نخواهد گرفت.
به ادعای این روزنامه، برخی از مقامات آمریکایی گفتهاند مذاکرات با پاکستان در این خصوص به بنبست رسیده اما برخی دیگر مدعی هستند این گزینه روی میز است و احتمال توافق وجود دارد.
طبق این گزارش، دیپلماتهای آمریکایی در حال بررسی گزینههای بازیابی دسترسی به پایگاهها در آسیای مرکزی از جمله در قرقیزستان و ازبکستان که نظامیان آمریکایی و ماموران اطلاعاتی را در دوران جنگ افغانستان در خود جای داده بود نیز هستند.
به گفته یک مقام ارشد آمریکایی، روسیه با استفاده آمریکا از پایگاهها در آسیای مرکزی مخالفت کرده و احتمالاً به هر تلاش دیپلماتیکی برای کند کردن روند گفتوگوها در این خصوص دست خواهد زد.
در بخش پایانی این گزارش آمده است:در حالیکه مقامهای آمریکایی در حال کار برای گسترده کردن گزینهها به منظور ادامه دسترسی از راه دور به افغانستان هستند، پنتاگون هنوز طرحی واقعبینانه را که به اعتقاد مقامهای آمریکایی قابل عملی شدن باشد، ارائه نکرده است.
انتهای پیام/