به گزارش خبرگزاری مهر، نشست خبری دبیر یازدهمین دوره جشنواره کتابخوانی رضوی، سه شنبه ۱۸ خرداد با ارائه گزارش مهدی رمضانی، معاون توسعه کتابخانه ها و ترویج کتابخوانی نهاد کتابخانه های عمومی و دبیر این جشنواره و با حضور سید باقر میرعبداللهی، مدیرکل تامین منابع نهاد، هادی آشتیانی، مدیرکل امور فرهنگی، مهدی توکلیان، مدیرکل روابط عمومی و امور بین الملل و جمعی از اصحاب رسانه در سالن کنفرانس کتابخانه مرکزی پارکشهر برگزار شد.
جلب مشارکت بیش از ۴ میلیون ۴۰۰ هزار نفر در یک مسابقه کتابخوانی
مهدی رمضانی در این نشست ضمن ارائه گزارشی از ادوار جشنواره کتابخوانی رضوی گفت: جشنواره کتابخوانی رضوی از چند بعد حائز اهمیت است. اول درگیر کردن «عموم مردم» با کتابخوانی، دوم و معرفی و شناساندن نهاد کتابخانه های عمومی کشور در سطح جامعه و در نهایت ایجاد مطالبه از ناشر و نویسنده برای تولید کتاب های معارفی بهتر.
وی تصریح کرد: جشنواره کتابخوانی رضوی با هدف اشاعه و ترویج فرهنگ ائمه معصومین علیهمالسلام به ویژه فرهنگ منوّر رضوی؛ گسترش فرهنگ کتابخوانی و مطالعه کتابهای مرتبط با سیرهی پاک ائمه معصومین علیهمالسلام بهویژه حضرت امام رضا علیهالسلام؛ شناسایی و معرفی کتابهای فاخر مرتبط با فرهنگ و سیره اهلبیت علیهمالسلام از طریق انتشار گسترده این آثار و اشاعه و ترویج فرهنگ مهدویت و انتظار فعالیت میکند.
رمضانی در ادامه افزود: از ۱۰ دوره گذشته نهاد کتابخانه های عمومی کشور توفیق برگزاری ۵ دوره را داشته و این دوره ششمین دوره ای که توسط نهاد کتابخانه های عمومی کشور برگزار می شود. در ششمین دوره جشنواره میزان مشارکت بیش از ۲۳۵ هزار نفر بود. در هفتمین دوره بیش از ۶۴۸ هزار نفر، در هشتمین بیش از ۵۵۸ هزار نفر، در نهمین دوره بیش از ۱ میلیون و۳۰۰ هزار نفر مشارکت کننده و در دهمین دوره هم با توجه به مشکلات به وجود آمده در خصوص شیوع بیماری کرونا و حذف بخش مکتوب این جشنواره در فضای مجازی برگزار شد که قریب به ۱ میلیون و ۳۰۰ نفر در آن شرکت کردند. که در ۵ دوره گذشته نهاد توانسته بیش از ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار مشارکت در یک مسابقه کتابخوانی را جلب کند.
معاون توسعه کتابخانه ها و ترویج کتابخوانی نهاد در ادامه با اشاره به افزوده شدن بخش جنبی به جشنواره کتابخوانی رضوی تصریح کرد: از دو دوره گذشته بخش جنبی به این جشنواره افزوده شده است. در دوره گذشته بخش امام جواد(ع) را داشتیم. در یازدهمین دوره نیز به دلیل داشتن دو نیمه شعبان در سال ۱۴۰۰ بخش امام زمان نیز به این جشنواره اضافه شده است.
وی افزود: در این دوره علاوه بر قالب های پرتکرار گذشته همچون چهارگزینه ای، نقاشی، پویش کتابخوان و داستانک بخش شعرگویی ویژه بزرگسالان و نوجوانان و قصه گویی از منابع جشنواره و منابع آزاد مرتبط با جشنواره را هم خواهیم داشت.
دبیر یازدهمین جشنواره کتابخوانی رضوی تصریح کرد: با توجه به اینکه در ادوار گذشته جشنواره محدودیت منابع داشتیم، در این دوره جوایزی را نیز برای ناشران جهت تولید منابع اختصاص دادیم تا ناشران هم ضمن مشارکت در این جشنواره بر غنی شدن منابع مرتبط با ائمه معصومین (ع) بیفزایند.
وی افزود: تلاش براین است که این جشنواره کاملا در بستر فضای مجازی برگزار شود. فایل کتاب ها در پایگاه جشنواره قابل دسترسی است و فایل صوتی و کتاب های بریل برای نابینایان نیز تولید شده و در کتابخانه های عمومی کشور قابل دسترسی است. ضمن اینکه منابع مکتوب نیز در کتابخانه های سراسر کشور در دسترس است.
برگزاری یازدهمین دوره در بستر فضای مجازی
مهدی رمضانی با اشاره به اینکه یازدهمین جشنواره کتابخوانی رضوی در دو بخش فردی و خانوادگی برگزار خواهد شد و با توجه به ادامه روند شیوع بیماری همهگیر کرونا، یازدهمین دوره جشنواره نیز مانند سال گذشته، در بستر الکترونیک از طریق سامانه مسابقات الکترونیک کتابخوانی www.samakpl.ir و اپلیکیشن موبایلی برگزار میشود.
وی درباره ویژگی های این دوره از جشنواره افزود: منابع کمتر، ایجاد قالب های جدید متناسب با سلایق مختلف، گروه سنی کودک در دو بخش ۴ تا ۷ سال و ۸ تا ۱۲ سال به صورت مجزا داوری و تقدیر میشوند و خرید ۷۲۰۰ نسخه از هر عنوان کتاب و ارسال آن برای کتابخانه های عمومی کشور از جمله ویژگی های متمایز یازدهمین دوره جشنواره کتابخوانی رضوی است.
منابع یازدهمین جشنواره کتابخوانی رضوی
دبیر یازدهمین جشنواره کتابخوانی رضوی در ادامه با معرفی عناوین این دوره به تفکیک گروه سنی گفت: در بخش کودک کتاب زندگی امام رضا علیه السلام نوشته سید محمد مهاجرانی توسط نشر کتابک و مجموعه ۱۴ معصوم: امام زمان علیه السلام نوشته زهرا عبدی نشر جمکران معرفی شده است.
وی ضمن معرفی منابع بخش نوجوان نیز افزود: ۲ کتاب با عنوان «برای ضامن آهو، ۵۵ پرسش و پاسخ دربارهی امام رضاعلیه السلام و زیارت ایشان» نوشته غلامرضا حیدری ابهری از بهنشر و «ده قصه از امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف» نوشته فریبا کلهر از نشر قدیانی به عنوان منابع بخش نوجوان انتخاب شده اند.
رمضانی در خصوص انتخابی منابع جوان و بزرگسال نیز تصریح کرد: دو کتاب «چشمه های بهشت: گزیده عیون نوشته محمد هادی زاهدی از به نشر و پرسش ها وپاسخ های دانشجویی: مهدویت (دوران ظهور) نوشته رحیم کارگر از نشر معارف به عنوان منابع جوان و بزرگسال انتخاب شده اند.
وی افزود: رشته های این دوره از جشنواره شامل نقاشی، پویش کتابخوان، چهارگزینهای، شعرسرایی، دو پویش «برای امام زمانم» ویژه نوجوانان و «مروّجان فرهنگ رضوی» ویژه کتابداران، داستان کوتاه (داستانک، دل نوشته و متن ادبی)، تولید آثار هنری، قصهگویی، حمایت از چاپ و انتشار منابع برتر است.
پیمایش جشنواره کتابخوانی رضوی توسط ایسپا
مهدی رمضانی در ادامه با اشاره به پیمایش صورت گرفته توسط ایسپا با موضوع جشنواره کتابخوانی رضوی گفت: در پایان دهمین دوره جشنواره کتابخوانی رضوی، بر آن شدیم که جشنواره را پس از پنج دوره به ثبات رسیده است، ارزیابی کنیم. لذا به درخواست معاونت توسعه کتابخانهها و ترویج کتابخوانی و با مشارکت معاونت برنامهریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات نهاد، پیمایشی توسط «ایسپا: مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران زیر نظر جهاد دانشگاهی» با هدف سنجش نظرات کتابداران و مشارکتکنندگان پیرامون جشنوارۀ کتابخوانی رضوی با استفاده از تکنیک پرسشنامه در کلیه استانهای کشور انجام شد. نمونه پژوهش را، ۵۰۲ نفر از کتابداران و ۱۵۱۷ نفر از مشارکتکنندگان تشکیل دادند.
وی تصریح کرد: این پژوهش نشان داد در بخش کتابداران بیش از یک سوم کتابداران معتقدند برگزاری جشنواره توانسته در ترویج کتابخوانی ، نشر سیره رضوی، جلب عضو به کتابخانه، افزایش امانت در موضوع جشنواره ،جوابگو بودن تعداد و تنوع کتابها، تقویت فعالیت کتابخوانی درون کتابخانه و استفاده از سایت موثر باشد. در بخش مشارکت کنندگان بیش از نیمی از شرکت کنندگان معتقدند برگزاری جشنواره رضوی موجب انگیزه آشنایی بیشتر با سیره رضوی و معارف اهل بیت، میل عمومی به دانستن و یادگرفتن شده و در نظر آنان رضایت از منابع و مفید و موثر بودن جشنواره ، سایت و مشاوره کتابداران و حضور در جشنواره های بعدی بیش از ۵۰ درصد بوده است.
وی در ادامه به به گزیدهای از نتایج پیمایش به تفکیک دو بخش کتابداران و مشارکتکنندگان اشاره کرد و گفت: در بخش کتابداران با موضوع «بررسی توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب ارزیابی از موفقیت جشنواره در دستیابی به اهداف»، بیش از یکسوم پاسخگویان (۴۳ درصد) در حد «زیاد» معتقدند که برگزاری جشنواره توانسته است در دستیابی به اهداف آن (ترویج کتابخوانی، نشر سیرۀ رضوی و معارف اهلبیت علیهمالسلام و نهایتاً جلب عضو به کتابخانه و افزایش امانت کتاب لااقل در موضوع جشنواره) مؤثر باشد و در مقابل ۲۶ درصد نیز معتقدند که جشنواره در حد کمی توانسته است به اهدافش دست یابد.
رمضانی افزود: در «بررسی توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب استقبال مردم از برگزاری جشنواره» نتایج نشان داد که ، ۲۶ درصد از پاسخگویان در حد کم و در مقابل ۳۸ درصد در حد زیادی، میزان رغبت و استقبال مردم را در یک روند چندساله از برگزاری چند دوره از جشنوارۀ ارزیابی کردهاند. همچنین در بخش «بررسی توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب ارزیابی از تأثیر جشنواره بر تقویت فعالیتهای کتابخوانی درون کتابخانهها» نتایج نشان داد که ۲۰ درصد از پاسخگویان در حد کم، ۲۹ درصد در حد متوسط و ۵۱ درصد در حد زیادی معتقدند که این جشنواره و فعالیت فرهنگی کتابداران، توانسته است فعالیتهای کتابخوانی درون کتابخانهها را در این موضوع و سایر برنامههای مشابه تقویت کند.
دبیر یازدهمین جشنواره کتابخوانی رضوی در ادامه گفت: در بخش «بررسی توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب پیشنهادات برای مناسبتر شدن جوایز» نتایج نشان داد که «کم یا زیادتر شدن تعداد جوایز و تعداد برگزیدگان ، افزایش ارزش مادی جوایز ، بهتر کردن کیفیت جوایز» مهمترین پیشنهادات کتابداران برای مناسبتر شدن جوایز بود. همچنین «بررسی توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب ارزیابی از کیفیت منابع جشنوارۀ کتابخوانی رضوی» نشان داد که «همسو بودن منابع با هدف جشنواره و کتابخانه، کلیشهای و تکراری بودن محتوای کتب و افزایش جذابیتهای بصری بخش کودک و نوجوان» پرتکرارترین ارزیابی کتابداران پیرامون کیفیت منابع جشنوارۀ کتابخوانی رضوی بوده است.
وی ادامه داد: در «بررسی توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب نکات مثبت و منفی جشنواره» از دید پاسخگویان «آشنایی کودکان با ائمه، بالا بردن سطح مطالعه افراد و آگاهی علمی و تقارن زمان برگزاری جشنواره با ولادت امام رضا و حس مثبت داشتن نسبت به امام رضا» مهمترین نکات مثبت جشنواره و در مقابل »آمارسازی به این صورت که بخاطر فشارهای موجود، کتابدار جای چند نفر شرکت کننده مشارکت میکند، کم بودن تعداد جوایز و کم بودن تعداد کتابها و نداشتن تنوع و جذابیت» مهمترین نکات منفی جشنواره بوده است. همچنین در «بررسی توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب موضوعات پیشنهادی» نتایج نشان داد که موضوعات «روانشناسی ، علمی و مذهبی، سایر امامان اهلبیت و اولیاء» مهمترین موضوعات پیشنهادی بوده است که در صورتی که نهاد بخواهد برای رونق بخشیدن به برنامههای ترویجی، جشنواره یا جشنوارههای کتابخوانی دیگری را بهطور مکمل یا مستقل طراحی و برگزار کند باید به آنها بپردازد.
شرکت در جشنواره، شناخت و دانش مشارکت کنندگان از سیرۀ رضوی را بیشتر کرده است
رمضانی در ادامه ضمن تشریح نظر سنجی ایسپا از مشارکت کنندگان جشنواره گفت: در موضوع «بررسی توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب نحوه آشنایی با جشنوارۀ کتابخوانی رضوی» نتایج گویای این مطلب بود که پاسخگویان به ترتیب بیشتر از طریق « کتابداران ، تبلیغات داخل کتابخانه و گروههای اجتماعی » با جشنوارۀ کتابخوانی رضوی آشنا شدهاند. همچنین «بررسی توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب دلایل شرکت در جشنوارۀ کتابخوانی رضوی» نتایج نشان داد که «انگیزه آشنایی بیشتر با سیره رضوی و معارف اهل بیت، میل عمومی به دانستن و یادگرفتن با کتابخوانی و علایق عمومی مذهبی» مهمترین دلایل پاسخگویان برای شرکت در جشنوارۀ کتابخوانی رضوی بوده است.
وی افزود: در «بررسی توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب شرکت در قالبهای جشنواره» نتایج بدست آمده پاسخگویان در قالب «چهارگزینهای» بیشترین میزان مشارکت و در مقابل در قالب «روزنامه دیواری کتاب» کمترین میزان مشارکت را داشتهاند. علاوه بر این در موضوع «بررسی توزیع نسبی پاسخگویان بر حسب ارزیابی از مشاوره کتابدار در جشنواره» نتایج بدست آمده حاکی از این بود که اکثریت مطلق پاسخگویان (۹۳ درصد) ارزیابی مثبتی از مشاوره کتابدار داشتهاند.
دبیر یازدهمین جشنواره کتابخوانی رضوی تصریح کرد: در موضوع «بررسی توزیع نسبی ارزیابی پاسخگویان بر حسب حضور در جشنواره در آینده» نتایج نشان داد که اکثریت مطلق پاسخگویان «۸۴ درصد» در پاسخ به سؤال «در آینده هم در جشنوارۀ کتابخوانی رضوی شرکت میکنید و آیا دیگران را به شرکت در آن دعوت خواهید کرد؟» پاسخ مثبت دادهاند و بیان کردهاند دیگران را هم به مشارکت تشویق میکنند. همچنین در «بررسی توزیع نسبی ارزیابی پاسخگویان از تأثیر جشنواره بر شناخت و دانش از سیرۀ رضوی و اهل بیت» بیش از نیمی از پاسخگویان (۵۳ درصد) در حد «زیاد» معتقد بودند که شرکت در جشنواره، شناخت و دانش آنها از سیرۀ رضوی و امامزادگان و اهل بیت علیهمالسلام را بیشتر کرده است.