خانه ای دو تکه میان اسرائیل و فلسطین

خانه ای به دو بخش تقسیم شده. یک بخش در دست خانواده یهودی اسراییلی و بخش دیگر در دست خانواده فلسطینی است.

نیویورک تایمز در گزارشی به شرایط خانواده‌های فلسطینی و همسایگی اجباری آنها با شهرک نشینان اسرائیلی در قدس شرقی (بخش شرقی بیت المقدس- اورشلیم) پرداخته و از وضعیت زندگی دو خانواده اسرائیلی و فلسطینی در یک خانه می‌گوید.

"ناصر رجبی" و مادرش در درگاه طبقه زیرین یک خانه که سال‌هاست بین آنها و شهرک نشینان یهودی تقسیم شده است دیده می‌شوند/ عکس: نیویورک تایمز

به گزارش عصر ایران، مبارزه و نزاع شخصی بین فلسطینیان و شهرک نشینان اسرائیلی در جایی از قدس شرقی (بخش شرقی بیت المقدس- اورشلیم) مانند یک خانه چهار طبقه در کوچه باریک "سلوان" کمتر دیده شده است.

"ناصر رجبیِ" فلسطینی و خانواده‌اش در زیر زمین، طبقه سوم و بخشی از طبقه دوم یک خانه 4 طبقه در یکی از کوچه‌های باریک سلوان زندگی می‌کنند.

"بواز تانامی" یک شهرک نشین اسرائیلی و خانواده‌اش نیز در طبقه اول و بقیه طبقه دوم این خانه زندگی می‌کنند.

هر کدام از آنها حق زندگی در این خانه 4 طبقه را دارند. هر کدام بیرون رفتن دیگری را می خواهد.

یک دادگاه اسرائیلی پیشتر براساس ادعای مالکیت یک یهودی بر اساس سیستم حقوقی "اعتماد"، حکم تخلیه خانواده فلسطینی از این ساختمان را صادر کرد. اما این حکم در انتظار دادگاه تجدید نظر است.

این پرونده تنها یک اختلاف بر سر یک ملک نیست. این فرآیند بخشی از تلاش شهرک نشینان یهودی بر سر تقویت کنترل یهودیان در قدس شرقی (شرق بیت المقدس- اورشلیم) محسوب می شود. روندی که فلسطینیان آن را نوعی پاکسازی آهسته قومی می دانند.

اختلافات قبلی در محله شیخ جراح که برای تخلیه فلسطینیان و باز شدن فضا برای شهرک نشینان صورت گرفت، باعث تظاهرات، درگیری و در نهایت جنگ 11 روزه ماه قبل بین اسرائیل و حماس شد و طی آن 240 نفر کشته شدند.

قدس شرقی در سال 1967 و پس از جنگ 6 روزه اسرائیل و اعراب از سوی اسرائیل اشغال شد. این اراضی همچنان از سوی سازمان ملل و بسیاری کشورهای جهان از جمله اروپایی ها به عنوان سرزمین اشغالی شناخته می‌شود و همچنان نقطه اشتعال دائمی بین اسرائیل و فلسطینی هاست.

در ساعات پایانی روز دوشنبه، "بینامین نتانیاهو" نخست وزیر اسرائیل که این روزها برای زندگی سیاسی‌اش دست و پا می‌زند در حال بررسی این موضوع بود که آیا اجازه تظاهرات در مناطق فلسطینی نشین قدس شرقی را برای گروه‌های افراطی و راستگرای یهودی صادر کند یا نه.

بسیاری نگرانند که این تصمیم منجر به شکل گیری دور جدیدی از خشونت در این منطقه شود. از طرفی دادستان کل اسرائیل اعلام کرده که او در اختلافات شیخ جراح و دیگر مناطق قدس شرقی بین فلسطینیان و شهرک نشینان اسرائیل دخالت نخواهد کرد. دخالت او می‌تواند باعث تسریع اخراج فلسطینیان از این منطقه شود.

اینک داستانِ حکمِ دادگاهِ اسرائیلی در کوچه باریک "سلوان" قدس شرقی توانایی تبدیل شدن به ماجرایی شبیه محله شیخ جراح را دارد.

 17 سال است خانواده‌های رجبی و تانامی با ناراحتی در خانه‌ای مشترک زندگی می‌کنند.

خانواده‌ رجبی در ماه گذشته و در خانه خود در محله قدس شرقی با هم افطار کردند/ عکس: نیویورک تایمز

این دو خانواده به ندرت با هم صحبت می کنند. اگر اسباب بازی یا لباس‌های خانواده تانامی به صورت تصادفی از بالکن به حیاط یا تراس خانواده رجبی بیفتد خانواده‌ها مجبور به مذاکره‌ای ناشیانه و زشت بر سر این مسائل می‌شوند.

آقای تانامی یک ستاره بزرگ داوود (نشان مخصوص یهودیان) را 9 متر بالاتر از تراس خانواده رجبی در بالکن نصب کرده است.

آقای رجبی نیز در واکنش با چراغ های نئونی هلال ماه را که یکی از نمادهای اسلامی است بر ساختمان خانه‌اش به نمایش درآورده است.

در شب گذشته رجبی از تراس خانه به بالکن تانامی نگاه کرد و در حالیکه نور صفحه موبایلش صورتش را درخشان می‌کرد پیام کوتاهی ارسال کرد.

رجبی 48 ساله گفت: "چگونه باید با او حرف بزنم؟". "آیا او یک همسایه است؟"، "یا کسی است که در خانه‌ای که به او تعلق ندارد زندگی می‌کند؟"

تانامی به درخواست‌های مکرر برای مصاحبه با نیویورک تایمز پاسخی نداد.

سکونت دو خانواده اسرائیلی و فلسطینی در یک خانه

این موضوع که چه طور دو خانواده سرانجام در یک خانه ساکن شدند، پیچیده است.

وکیل رجبی در این باره گفت که اقوام رجبی این خانه را ساختند و خود او در سال 1975 این خانه را از آنها خرید. در دهه 1980 میلادی این خانه به دو بخش تقسیم شد و طبقه اول و دوم آن به خانواده فلسطینی دیگری فروخته شد. آن خانواده بعدها این طبقات را به مالک فلسطینی سومی فروختند.

اینک یک سازمان مرتبط با شهرک نشینان یهودی مدعی است مالک سوم  بخش‌هایی از این آپارتمان را در سال 2000 به آنها فروخته است. اما رجبی می‌گوید مالک سوم در سال 2004 دوباره خانه را به خود او فروخته است.

در ماه مارس 2004 و چند روز قبل از اینکه رجبی بخواهد  تعدادی از افراد خانواده‌اش را به داخل بخش‌های بازخریداری شده خانه منتقل کند، گروهی از شهرک نشینان در اواخر شب خانه را تصاحب کردند درها به روی رجبی قفل کرده و به تانامی اجازه دادند جای او را بگیرد.

 افسران پلیس اسرائیل در پشت بام خانه یک شهرک نشین در سلوان. شهرک نشینان می‌گویند: به پلیس در برابر خشونت‌های فلسطینیان نیاز دارند". فلسطینیان می گویند پلیس و شهرک نشینان متجاوز هستند/ عکس: نیویورک تایمز

دادگاه‌های اسرائیل حکم داده‌اند که شهرک نشینان خانه رجبی را قانونی خریده‌اند.

دادگاه در حکمی جداگانه و با استناد بر "اعتماد" (با شهرک نشینان) می‌گوید که یهودیان حق خرید کل ساختمان را دارند زیرا این زمین قبل از تاسیس اسرائیل در سال 1948 به اسرائیلی ها تعلق داشته است.

اسناد مبتنی بر اعتماد برای سال‌ها مسکوت بود اما در سال 2001 دادگاه سه معتمد را برای مدیریت دارایی‌ها منصوب کرد و اساسا این بخش سازمان شهرک نشینان را احیا کرد.

سازمان احیا شده قصد دارد نه تنها خانه رجبی بلکه تمام زمین های قرن نوزدهمی این محله را تصاحب کند.

شهرک نشینان یهودی قبلا به 5 خانه دیگر در کوچه‌های نزدیک خانه رجبی نقل مکان کرده‌اند. اما اینک و آنها و 80 خانواده دیگر برای خروج از این منطقه تحت فشار قرار دارند و تعداد آنها به بیش از 700 نفر می‌رسد. این اقدام می‌تواند منطقه فلسطینی سلوان را به منطقه یهودی تبدیل کند.

دادگاه‌ها پیش از این حکم تخلیه 6 خانه دیگر برای فلسطینیان این منطقه را صادر کرده‌اند. حکم‌هایی که قابلیت درخواست تجدید نظر را دارند.

"ارترت کوهانیم" نام گروهی از شهرک نشینان که پیشگام احیای سیستم اعتماد در دادگاه‌ها و طرفدار سکونت افرادی مانند تانامی در خانه‌های منطقه فلسطینیان هستند؛ می‌گوید: یهودیان حق داشتند که در این املاک زندگی کنند زیرا آنها نه تنها در قرن 19 بلکه در دوران باستان نیز در این زمین‌ها زندگی می‌کردند.

"دانیل لوریا" سخنگوی گروه "ارترت کوهانیم" در این باره گفت: "این سرزمین از طرف خدا به ما وعده داده شده بود، 2000 سال در تبعید باقی ماندیم و اینک به خانه برگشته‌ایم". وی افزود: "هرگز فلسطینیانی در اینجا وجود نداشتند و هرگز کشور فلسطین وجود نداشته است".

 شهرک نشینان فلسطینی از کنار یک خانواده فلسطینی در سلوان در قدس شرقی عبور می‌کنند/ عکس: نیویورک تایمز

اسناد نشان می‌دهد مقامات بریتانیایی که پیشتر بر فلسطین اشراف داشتند در اواخر 1930 یهودیان را از ترس قیام اعراب از این منطقه خارج کردند.

پس از پایان قیمومیت بریتانیا و اشغال کرانه باختری از سوی اردن در سال 1948 خانواده‌های فلسطینی به سمت بخش غیر مسکونی این منطقه آمده و اسکان یافتند.

 اما در سال 1967 اسرائیل کرانه باختری رود اردن را اشغال کرد و کمی بعد شرق شهر قدس (شرق بیت المقدس- اورشلیم) را به خود الحاق کرد. سازمان ملل و بسیاری از کشورهای جهان نواحی اشغالی کرانه باختری و دیگر مناطق این بخش را به عنوان اسرائیل به رسمیت نمی‌شناسند.

در سراسر قدس شرقی (شرق بیت المقدس- اورشلیم) گروه‌های شهرک نشین که اغلب تحت حمایت قوانین و دادگاه‌های اسرائیل هستند مبارزه برای تخلیه فلسطینیان در مناطق استراتژک را دنبال می‌کنند.

به گزارش موسسه غیر دولتی و اسرئیلی "صلح نو" (Peace Now) به عنوان یکی از گروه‌های ضد اشغال که طرح ایجاد دو کشور اسرائیل و فلسطین در این منطقه را دنبال می‌کند، بیش از 3000 فلسطینی در 200 ملک قدس شرقی با خطر اخراج از منطقه مواجه هستند. این موسسه اعلام کرده که بیش از 20 هزار فلسطینی با خطر تخریب خانه خود مواجه‌اند زیرا صاحبان آنها این خانه‌ها را بدون مجوز برنامه‌ریزی گرفته‌اند. فلسطینیان این موضوع را رد می کنند.

قوانین اسرائیل به یهودیان اجازه می‌دهد املاکی را که در قدس شرقی و قبل از سال 1948 به یهودیان اختصاص داشته پس بگیرند و برای هزاران فلسطینی که در آن سال‌ها از خانه خود گریخته‌اند هیچ حق معادلی قائل نیست.

دفتر حقوق سازمان ملل می‌گوید انتقال یهودیان و تخلیه فلسطینیان با قوانین بین المللی حاکم بر سرزمین‌های اشغالی مغایرت دارد. اسرائیل می گوید قدس شرقی اشغال نشده و قوانین در این مورد کاربرد ندارند.

به گفته رهبر شهرک نشینان اسکان آنها در قدس شرقی باعث اطمینان خاطر از این موضوع می‌شود که هرگز قدس شرقی بخشی از پایتخت آینده دولت فلسطین نخواهد شد.

"آریه کینگ" معاون شهردار شهر قدس (بیت المقدس- اورشلیم)و یکی از رهبران شهرک نشینان در این باره گفت: در این روش لایه‌هایی را در اطراف ایجاد می‌کنیم. چه لایه‌هایی؟ لایه‌هایی از یهودیان. چرا؟ زیرا با استقرار این لایه‌ها ممکن است از هر گونه تقسیم شهر در آینده و دادن هر بخشی از اورشلیم به دشمن خودداری کنیم.

شهرک نشینان اسرائیلی در پشت بام خانه‌ای در منطقه سلوان قدس شرقی/ عکس: نیویورک تایمز

یکی از این لایه‌ها در منطقه سلوان در جنوب شرقی شهر قدیمی قدس (بیت المقدس- اورشلیم) و در حاشیه دره منطقه در میان محله فلسطینیان است.

رجبی و تانامی در دامنه شرقی این دره زندگی می کنند. فلسطینیان به آن "بطن الهوی" و یهودان به آن "دهکده یمنیت" می‌گویند.

از پنجره‌های این خانه می‌توان "قبه الصخره" و مسجدالاقصی را دید. زیارتگاهی که بنا بر اعتقاد مسلمانان حضرت محمد پیانبر مسلمانان از آنجا به بهشت عروج کرده است. قبه الصخره در نزدیکی مسجد الاقصی واقع شده که آن نیز برای مسلمانان مقدس است.

اسرائیلی ها ادعا می کنند: این مجموعه بر روی ویرانه‌های "معبد دوم" ساخته شده که برای یهودیان مقدس است و این فضا را به منطقه مورد علاقه شهرک نشینان یهودی تبدیل کرده است.

ورود شهرک نشینان اسرائیلی به منطقه کوچک و باریک "سلوان"، این بخش را به کوچه پس کوچه‌هایی برای درگیری‌های کوچک و سطح پائین تبدیل کرده است. افسران گشت و ضدشورش مرتب در این بخش‌ها در حال گشت زنی هستند و نگهبانان خصوصی با بودجه های دولتی شهرک نشینان ساکن این مناطق را تا خانه‌هایشان اسکورت می‌کنند.

شهرک نشینان می‌گویند قربانی خشونت فلسطینیان هستند و حضور پلیس برای محافظت از آنها لازم است. فلسطینیان می گویند پلیس و شهرک نشینان متجاوز هستند.

"دنیل لوریا" سخنگوی گروه "ارترت کوهانیم" در این باره گفت: "سنگ، کوکتل مولوتف و بلوک های بتونی". ما در مورد حجم زیادی از پرخاشگری و نفرت نسبت به یهودیان به دلیل یهودی بودن صحبت می‌کنیم.

فلسطینی‌های این منطقه از بازداشت‌های مکرر، یورش به خانه‌هایشان، استفاده مکرر پلیس از گاز اشک آور و بمب‌های صوتی می‌گویند. در درگیری‌های اخیر یک محفظه گاز اشک آور به سمت تراس خانه رجبی پرتاپ شد و به وسایل او آسیب زد.

رجبی گفت: شما در یک ترس دائمی زندگی می‌کنید.

چند هفته قبل زمانی که رجبی در تراس خانه خود نشسته بود صدای شادی گروهی از یهودیان در ملک مجاور خود را شنید که تجدید اتحاد اسرائیل در شهر قدس (بیت المقدس- اورشلیم) و حمله به فلسطین در سال 1967 را جشن گرفته بودند.

یکی از سخنرانان این جمع در سخنرانی خود گفت: هر چه خانه‌های ما در اورشلیم بیشتر باشد، ارتباط ما به خدا نزدیکتر و بیشتر است".

 عبور افسران اسرائیلی از مقابل رجب و خانه اش در بیت المقدس شرقی/ عکس: نیویورک تایمز