حدود ۳ماه پس از مخالفتهای جدی دولت با ایده مجلس در خصوص واردات خودرو که در جریان بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۰ متبلور شد، به نظر میرسد دور تازهای از تلاشهای مجلس برای تصمیم گیری در این خصوص آغاز شده است. نمایندگان عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس از دل جلسات متعددی که خودروسازان، قطعه سازان و کارشناسان دارند، تلاش میکنند به یک نقشه راه منطقی برای تصمیم گیری در این خصوص برسند. در هفته پایانی اردیبهشت ماه بود که نامهای سوی خودروسازان، خطاب به اعضای کمیسیون صنایع و معادن رسانهای شد که در آن اعلام شد که خودروسازان نه تنها مخالفتی با واردات ندارند، بلکه آن را عاملی برای رقابتی شدن بازار ارزیابی کردند. بعد از این نامه، برخی اعضای هیات رئیسه کمیسیون اعلام کردند در حال بررسی موضوع واردات و رفع برخی ممنوعیتهای قانونی در این خصوص هستند.
در همین خصوص نماینده مردم سنقر در مجلس نیز با اشاره به رویکرد کلی مجلس در خصوص واردات خودرو گفت: یکی از موضوعاتی که در جریان دیدارهای اخیر خودروسازان، قطعه سازان و کارشناسان با اعضای کمیسیون صنایع و معادن مورد بررسی قرار گرفته، موضوعات مرتبط با بهبود قیمت و ارتقای سطح کیفی خودروهای داخلی است. نمایندگان مجلس در راستای حمایت از منافع عمومی مردم با هرگونه نوسانات قیمتی مخالف هستند و معتقدند باید از راهکارهایی استفاده شود که مبتنی بر آنها بتوان نوسانات موجود در بازار خودرویی کشور را به حداقل رساند.
حسینی کیا در ادامه گفت: یکی از راهکارهایی که میتواند به عنوان یک ایده اجرایی مورد توجه قرار بگیرد، بحث واردات خودرو است. شخصا یکی از نمایندگانی هستم که طی ماههای اخیر در این زمینه مطالعات فراوانی را صورت داده ام. به نظرم در شرایط فعلی میتوان از این راهکار برای رشد کیفی و رقابتی کردن بازار داخلی بهره برد. ضمن اینکه از این طریق نوسانات موجود در بازار نیز تا حد قابل توجهی کاهش پیدا میکند.
حسینی کیا در تشریح مزیتهای واردات خودرو گفت: واردات خودرو چند مزیت میتواند داشته باشد. اما واردات باید به صورت محدود و کاملا برنامهریزی شده باشد. باز کردن افسارگسیخته بازارهای کشور به روی خودروهای خارجی میتواند تولیدات داخلی را با مشکل روبه رو کند. در این زمینه باید حد توازن رعایت شود تا اثرات مثبتی برای تولید داخلی داشته باشد.
او در ادامه افزود: نخستین مزیت واردات خودرو آن است که میتواند خودروسازان را به سمت کیفیسازی بیشتر محصولات تولید داخل سوق دهد. به هر حال زمانی که خودروساز بداند که برندهای خارجی در بازار داخل وجود دارند، تلاش میکند تا سطح کیفی محصولات خود را افزایش دهد. دومین مزیت واردات خودرو در قیمت خودرو نمایان میشود. واردات باعث توازن بخشیدن به قیمت خودرو در داخل خواهد شد.
عضو کمیسیون صنایع و معادن ضمن انتقاد از افزایش مستمر قیمت خودرو یادآور شد: در شرایط فعلی متاسفانه با کوچکترین تکانهای شاهد هستیم که خودروسازان قیمت محصولات تولیدی خود را افزایش میدهند. بعد از مصوبه ۹درصدی شورای رقابت، باز هم اخباری شنیده میشود که قیمتها در دالان صعودی قرار گرفته است. به هر حال این شرایط برای مصرفکننده مشکل ساز است و تنها به نفع سودجویان است.
حسینی کیا در ادامه افزود: سومین ویژگی مثبت در واردات، شکستن انحصاری است که در بازار خودرو وجود دارد. اساسا هر نوع انحصار در بازارها به ضرر اقتصاد و مصرفکننده است. یکی از مهمترین برنامههای مجلس در حوزه تقنینی مقابله با انحصارات است. معتقدم، واردات خودرو بخش قابل توجهی از انحصارات موجود در این صنعت را مهار خواهد کرد.
این نماینده خاطرنشان کرد: در نهایت نیز واردات خودرو منجر به رقابتی شدن محصولات داخلی خواهد شد. به عبارت روشنتر واردات خودرو میتواند زمینه توانمندی بیشتر تولیدکننده داخلی را فراهم سازد. تا زمانی که خودروسازان رقابت سالمی با نمونههای مشابه خارجی نداشته باشند، نمیتوانند سطح کیفی خود را متناسب با فضای بینالمللی ارتقا دهند.
حسینی کیا ضمن اشاره به تبعات مثبت این تصمیم گفت: با استفاده از این تصمیم میتوان وزن بازارهای صادراتی کشور در حوزه خودروسازی را افزایش داد. خودروی ایرانی زمانی که بتواند در داخل با برندهای خارجی رقابت کند، در صحنه بینالمللی نیز میتواند سهم خود را از بازارهای صادراتی کسب کند. به نظرم مدیران صنعت خودرو و قطعه سازان نیز این ضرورت را درک کردهاند. نامهای که اخیرا از سوی خودروسازان در خصوص واردات خودرو به مجلس ارسال شده در راستای این درک تازه است.
او در پاسخ به این پرسش که مجلس چگونه قصد دارد، بستر قانونی برای اجرای این ایده را فراهم کند؟ گفت: البته در این زمینه محدودیتهای قانونی در اسناد بالادستی وجود دارد. در برنامه ششم توسعه در این زمینه منع قانونی لحاظ شده که باید این بستر قانونی متناسب با شرایط کشور ایجاد شود. یک زمانی ضرورت کشور ایجاب میکرد از واردات خودرو ممانعت به عمل آید، امروز ممکن است احساس شود واردات به رشد این صنعت کمک میکند، بنابراین باید زمینه قانونی آن فراهم شود.
حسینی کیا در پایان خاطرنشان کرد: کمیسیون صنایع و معادن مجلس در هفتههای آینده موضوع را بررسی خواهد کرد و در نهایت بهترین تصمیم که در آن هم توان تولید داخلی مورد توجه قرار گرفته باشد و هم به مطالبات مصرفکنندگان پاسخ داده شده باشد، اخذ خواهد شد.