کم‌آبی و خشکسالی، خطر پیش رو و تهدید بزرگی برای بخش های گوناگون گلستان از جمله کشاورزی است که کم توجهی به تبعات آن می تواند آسیب جدی و دنباله داری به فعالان و بهره برداران این بخش وارد کرد.
کشت گل محمدی در مناطق کوهستانی و برخی از مناطق مرزی شرق گلستان یکی از راه های موثر مقابله با تبعات کم آبی و خشکسالی است که توسعه از چند سال قبل آغاز شده و به دلیل سود فراون حاصل از آن مورد استقبال بهره برداران قرار گرفته است.
گلستان ۱۱۰ هزار هکتار اراضی شیب دارد که مستعد سرمایه گذاری برای کشت گل محمدی بوده و طی ۲ سال اخیر علاوه بر مناطق کوهستانی، در مناطق مرزی و سردسیر استان از جمله کرند گنبدکاووس و الله‌نور مراوه تپه نیز زراعت این محصول گسترش یافته است.
گل محمدی به دلیل تحمل کم‌آبی، قابلیت رشد در خاک های فقیر، باردهی سریع، نبود نیاز به حفاظت محصول روی گیاه و ایجاد درآمد برای بهره برداران یکی از مناسب‌ترین گونه‌های قابل کشت در استان‌های کم‌آب کشور از جمله گلستان است.
کارشناس فیزیولوژی و اصلاح گیاهان دارویی گلستان با بیان این که کشت گل محمدی در همه نقاط استان با رعایت توصیه های کارشناسی و رفع تنش ها از جمله رطوبت بالا و گرمای ناگهانی و حذف شوری خاک با ایجاد زهکش امکان پذیر است، گفت: کشت این گیاه در مناطق شیب دار و کوهستانی صورت می گیرد اما در اراضی مناطق مرزی و خشک هم به دلیل اجرای زهکش و کاهش شوری خاک، مستعد اجرا است.
آزاده محمدزاده با اشاره به کیفیت بالای تولیدات مرتبط با گل محمدی در گلستان افزود: گلاب به دست آمده از مزارع گل محمدی نوار مرزی کرند شهرستان گنبدکاووس به خاطر پایین بودن رطوبت خاک در مقایسه با مناطق شیب دار و کوهستانی از کیفیت بالاتری برخوردار است.
وی ادامه داد: باید همراه با توسعه کشت گل محمدی سرمایه گذاری در حوزه برنامه ریزی و استقرار صنایع تبدیلی مورد نیاز مورد توجه قرار بگیرد تا درآمد بیشتری عاید بهره برداران شود.
وی گفت: می توان از گل محمدی غنچه خشک، اسانس، عطر، گلاب و مربا فرآوری کرد در حالی که در حال حاضر فقط به غنچه و گلاب گیری اکتفا می شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان نیز گفت: از سال ۹۳ در قالب طرح ترسیب کربن، کشت گل محمدی در اراضی شیب‌دار و کوهستانی استان از جمله آزادشهر، رامیان، گالیکش و مینودشت آغاز شد و در سال زراعی جاری ۱۵ هزار بوته گل محمدی به صورت رایگان میان بهره برداران توزیع گردید.
عبدالرحیم لطفی افزود: این طرح با هدف مقابله با تبعات خشکسالی، جذب مشارکت جوامع محلی، توسعه فضای سبز روستاها و افزایش درآمد ساکنین اجرا می شود.
به گزارش ایرنا طرح بین المللی ترسیب کربن از سال ۲۰۰۳ در ۲۰ استان کشور و در گلستان از سال ۹۳ آغاز شد.
ترسیب کربن به جذب دی اکسید کربن اضافی جو توسط گیاهان مرتعی به منظور کاهش اثرات سوء پدیده گرمایش زمین گفته می شود؛ این پروژه بین المللی مبتنی بر توسعه پایدار روستایی، بهبود معیشت مردم محلی و نیز مدیریت مشارکتی منابع طبیعی است.
در همین پیوند کارشناس مسوول باغبانی مدیریت جهاد کشاورزی گنبدکاووس گفت: توسعه کشت گیاهان دارویی در نوار مرزی و اراضی کم بازده مناطق شمالی گنبدکاووس از سیاست‌های جهادکشاورزی است که درصورت استقبال کشاورزان بومی موجب افزایش حداقل ۲ برابری درآمد در مقایسه با کشت گندم و جو خواهد شد.
مینا پیری افزود: کشت گل محمدی در ۳.۵ هکتار از اراضی کم بازده حاشیه اترک به صورت آزمایشی در سال قبل انجام شد که نتیجه آن مطلوب و فراتر از انتظار بود.
به دنبال موفقیت آمیز بودن کشت گل محمدی در منطقه کرند گنبدکاووس، امسال ۸۰ هکتار از زمین های کم بازده منطقه مرزی الله نور از توابع بخش مرکزی مراوه تپه به زراعت این محصول رفته است.
این درحالی است که در حال حاضر زمین های کم بازده مرزی گلستان عمدتا به زیر کشت گندم و جو در سال تر سالی می رود و سود آن برای بهره برداران آن، بسیار ناچیز است.
معاون مدیریت باغبانی سازمان جهادکشاورزی گلستان در این پیوند گفت: ایجاد باغ گل محمدی یکی از ظرفیت های استان برای مقابله با کم آبی به شمار می رود که می توان با سرمایه گذاری بیشتر و معرفی آن به بهره‌برداران، اقدام به توسعه آن کرد.
نوید رضا فرهانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: سازمان جهادکشاورزی چند سالی است که برنامه توسعه کشت گل محمدی را در اراضی کم بازده و شیب دار گلستان در قالب توسعه گیاهان دارویی در دستور کار قرار داده و از متقاضیان علاقمند به سرمایه گذاری برای ایجاد باغ گل محمدی حمایت می کند.
وی توزیع نهال گل محمدی رایگان، استفاده از پیمانکار برای ایجاد باغ گل محمدی و ارایه مشاوره فنی به علاقمندان ایجاد باغ گل محمدی را از جمله برنامه های حمایتی سازمان جهادکشاورزی گلستان عنوان کرد و گفت: در سال زراعی جاری هر نهال با نرخ ۴۵ تا ۴۰ هزار ریال تهیه و به صورت رایگان در اختیار بهره برداران قرار گرفته است.
وی گفت : در حال حاضر گلستان ۱۱۳ هکتار باغ گل محمدی دارد که ۸۰ هکتار آن در منطقه مرزی الله‌نور بخش مرکزی شهرستان مراوه تپه واقع است.
فرهانی ادامه داد: امسال سطح باردهی گل محمدی در استان ۲۵ هکتار است که این باغ ها در رادکان کردکوی، شاهکوه و چارباغ گرگان ، وامنان آزادشهر و بخش کرند داشلی برون گنبدکاووس قرار دارد.
به گفته وی برداشت غنچه و برگ گل محمدی در گلستان از اواخر اردیبهشت تا اواخر خردادماه ادامه دارد و از هر هکتار چهار تن محصول برداشت می شود.
وی اضافه کرد: امسال درآمد هر هکتار باغ گل محمدی در گلستان، یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون ریال برآورد می شود.
رضا فراهانی معاون مدیریت باغبانی سازمان جهادکشاورزی گلستان گفت : برنامه ایجاد صنایع تبدیلی برای فرآوری گل محمدی در استان در دستور کار قرار دارد که با افزایش سطح توسعه آن در سال های آینده، حمایت لازم از علاقمندان به سرمایه گذاری در این حوزه صورت می گیرد.
استان گلستان با داشتن ۸۶۲ هزار هکتار مرتع، ۴۵۲ هزار هکتار عرصه جنگلی و اراضی شیب دار و زمین زراعی کم بازده در مناطق کوهستانی و مرزی، ظرفیت بکری برای ترویج و توسعه کشت گیاهان دارویی از جمله گل‌محمدی دارد و به اعتقاد کارشناسان کشاورزی، سرمایه گذاری در این حوزه علاوه بر ایجاد درآمد و اشتغال برای جوامع محلی، پیامدهای زیست محیطی خوبی از جمله پیشگیری از فرسایش خاک، بروز سیلاب مخرب و جلوگیری از ریزگردها برای این استان شمالی به ارمغان خواهد آورد.
