خبرگزاری فارس لرستان- سمیرا عزیزی، دوباره زمستانی دیگر از راه رسید و باز لبخندی تازه از جانب خدا، فصلی که عاشق موسیقیِ ناب بارانش می‌شوی و دانه‌های برفش درختان را بوسه‌باران می‌کنند تا آسوده زیر لحافی سفید و با نجوایی رویایی به خواب روند.
وسعت سکوتش قند را در دلت آب می‌کند و سادگی سردی آن کمتر از زیبایی بهار نیست.
زمین عروس می‌شود و در کوچه‌ها باد می‌وزد و مسیری از تجسم پرواز به نقش جان می‌کشد تا جایی که خطوط سبز خیال، احساس سرخوشی بر روح را می‌نوازند.
آری، هوا بسیار سرد است اما راز زیستن طبیعت همین آمدن و رفتن‌هاست. بهار، جان زمستان را می‌گیرد تا بعد از پاییز، دوباره متولد شود و همه این‌ها لمس مهربانیِ دستان پروردگار است.
ایرانیان، هماره آمدن این فصل زیبای خدای را با آیین و سنت‌های زیبا و متنوع گرامی داشته‌اند و در این بین لرستان نیز چون دیگر پارسیان، طولانی‌ترین شب سال و پیش‌قراول زمستان را با آداب خاصی برگزار کرده است.
در میان زاگرسیان و از جمله لرستانی‌ها، اول زمستان به "اول قهاره" و شب یلدا به "توک چِله" یا "شو چِله" شهره دارد و با آداب و سنن متنوع و خاصی پاس داشته می‌شود. این رسوم قدمتی به درازای تاریخ این دیار داشته و سینه به سینه و نسل به نسل عزیز شمارده شده است.
در این رابطه منیژه رضایی، یکی از بانوان کهنسال لرستانی به خبرنگار فارس از خرم‌آباد می‌گوید: این شب بهانه‌ای برای جمع شدن تمامی اعضای خانواده بوده و زمانی به دور از هیاهو و مشکلات زندگی، کنار هم آسوده هستند.
وی به آیین قربانی کردن در این شب اشاره کرده و ادامه می‌دهد: برای داشتن زمستانی به دور از خسران و ناراحتی این نذر انجام می‌شود و معتقد هستند با این کار بلا از خوشبختی زندگی‌شان دور خواهد شد.
رضایی با بیان اینکه در این شب شیرینی " بُرساق" پخته می‌شود به دیگر آداب و آجیل مخصوص آن اشاره کرده و می‌گوید: تنقلاتی همچون گندم برشته، گردو، کشمش، بادام، انجیرخشک و... در "توک چِله" برای پذیرایی مورد استفاده قرار می‌گیرد و گرمی محفل نیز گرفتن فال "چهل سِرو" است.
این بانوی لرستانی اضافه می‌کند: "چهل سِرو" مجموعه اشعاری هستند که به صورت دوبیتی گفته شده و شناسنامه این دیار محسوب می‌شود.
وی می‌افزاید: در این فال، فردی که مرادی دارد نیت می‌کند و چهل دوبیتی برای او خوانده می‌شود تا فال، برایش آینده کار و نیتی که دارد را ترسیم کند. این سروده‌ها در میان این دیار از تقدس بالایی برخوردار بوده و همواره مهم شمرده شده‌اند.
این کهنسال خرم‌آبادی با بیان اینکه اوج احترام مردمان لرنشین به ادب و فرهنگشان در سروده‌هایی همچون "چهل سرو" به شایستگی هویدا شده است، ادامه می‌دهد: همچنین بزرگترها و ریش‌سفیدان خانه اشعاری از شاهنامه لکی را که سینه به سینه و به صورت شفاهی از بر دارند می‌خوانند و نجواگر پیام‌های عاشقانه و انسانی می‌شوند.
او از دیگر سنت‌ها به روی پشت بام رفتن نوجوانان و جوانان اشاره کرد و ادامه داد: آنان با آویزان کردن شال و خواندن اشعار " اِمشو اول قِهاره، خِیر دِه حونَت بَواره، نون و پنیر و شیره، کیخا حونَت نَمیره" از صاحب خانه طلب تنقلات یا میوه می‌کنند تا در شال بریزد.
و این گونه است که سرمای اولین شب دی‌ماه و آستانه فصل سردی‌ها با آیین‌های گوناگون، جایش را به عشق جا کرده در سینه این دیار می‌دهد و ساز زندگی در سردترین ایام هم کوک می‌ماند چراکه اینجا و در این زمان خسته مسلول، هُرّای مهربانی هنوز نمرده است.
انتهای پیام/خ
