
کارشناس بازار سرمایه گفت: رشد بورس ریشه در بازار پول و اتفاقاتی دارد که در این بازار رخ داده و اکنون شاهد غالب شدن نگرشی جدید در بازار سرمایه هستیم.
حمید مرتضی کوشکی در گفتگو با
خبرنگار بورس تابناک در خصوص وضعیت بازار اظهار کرد: موضوعی که در خصوص وضعیت فعلی و آتی بازار وجود دارد، این است که تحلیلگرها و مشارکت کنندگان در خصوص درک شرایط فعلی و مسائلی همچون پی به ای بازار، رشد سودآوری شرکتها و ... به اجماع نمیرسند.
وی ادامه داد: میتوان گفت رشد بورس ریشه در بازار پول و اتفاقاتی دارد که در این بازار رخ داده همچون سیاستهایی اتخاذی توسط بانک مرکزی که تورم انتظاری بسیار قوی را شکل داده، در کنار این نکته، چشم انداز صعودی در نرخ دلار داریم، هم چنین چشمانداز موجود در خصوص نرخ ارز باعث شده بازار سرمایه با دیدن این عوامل به این اعداد و ارقام در سهام و شاخصها برسد.
کوشکی افزود: این موضوع ربطی به ایران ندارد، زمانی که چشم انداز تورمی وجود دارد و پیش بینی مردم کاهش ارزش پول ملی است، تمایل دارید سیالترین دارایی خود یعنی وجه نقد را به داراییهای دیگر تبدیل کنید، یکی از این سرمایه گذاریها بازار دلار است که با توجه به عرضه و تقاضا نمیتوان آن را بازار واقعی دانست مضاف بر اینکه خرید و فروش دلار برای بسیاری سخت است، از طرفی در بخش مسکن، قیمتها قدرت خرید مردم را پشت سر گذاشته و در شرایط فعلی برای خرید یک واحد معمولی حداقل ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان باید سرمایه داشته باشید.
به گفته کوشکی چند سال پیش افرادی که نمیتوانستند مسکن و دلار بخرند پول خود را در بانک سرمایه گذاری میکردند، ولی اکنون مردم دارای سیال خود را به دلیل چشمانداز تورمی و افزایش نرخ ارز تبدیل به داراییهای مالی میکنند.
وی تصریح کرد: در زمستان سال ۹۸ رشد قابل توجهای در پایه پولی داشتیم در حدود ۳۳ هزار میلیارد تومان که در بهار ۹۹ نیز همین اتفاق تکرار شده و حدود ۳۱ هزار میلیارد تومان پایه پولی رشد کرده، بسیاری از مقامات بانک مرکزی میگویند این رشد پایه پولی در راستای استقراض دولت نبوده، میتوان گفت این رشد ناشی از استقراض غیرمستقیم دولت بوده چرا که دولت از صندوق توسعه ملی دلار قرض میگیرد و چون وظیفه بانک مرکزی تبدیل دلار به ریال است ناچار به چاپ ریال است.
کوشکی ادامه داد: رشد پایه پولی نامطلوب نیست لیکن نکته نگران کننده این است که وقتی دلار تبدیل به ریال میشود تبدیل به هزینه غیر مولد میشود نه سرمایه گذاری و هزینه مولد، ورود پایه پولی به بودجه و استفاده از آن در راستای هزینههای غیر مولد تورم ایجاد میکند، وقتی مردم شاهد رشد سرسام آور قیمت مسکن و سایر اقلام هستند، ترجیح میدهند وارد بازار سرمایه شوند و بخشی از قدرت خرید خود را حفظ کنند.
وی افزود: افرادی که دیدگاه اقتصاد کلان دارند معتقد هستند که رشد پایه پولی و نرخ ارز همگی گویای وضعیت نابسامان اقتصادی است پس چه توجیهی برای ورود نقدینگی و سرمایه گذاران به بازار سرمایه وجود دارد؟ در پاسخ باید گفت توجیه سرمایه گذاری در بورس روند قیمت سهام در کنار روند قیمتی دلار است و برای اثبات اینکه بورس حباب ندارد میتوانیم سودآوری شرکتها را در کنار آن بررسی کنیم، مثلاً فروش فولاد مبارکه از سال ۹۶ به مبالغ بسیار بالاتر در سال ۹۸ رسیده، سودآوری این شرکت مدام در حال افزایش است و دلیل آن افزایش فروش و رشد نرخ ارز بوده بنابراین زمانی که چشم انداز صعودی نرخ ارز وجود دارد، فروش ریالی رشد میکند و سود ریالی را افزایش میدهد و افزایش قیمت سهم را در پی دارد.
به گفته کوشکی بسیاری از شرکتهای زیان ده در سال ۹۵ و ۹۶ به مدد نرخ ارز زیان خود را کم کردند و حتی به سود رسیدند و شرکتهای سودآور سود خود را چند برابر کردند، در بازار سرمایه محرکی قوی وجود دارد که عامل رشد آن تا به امروز بوده است و دلیل رشد طی چند سال گذشته نرخ ارز بوده و این فاکتور همچنان زنده بوده و تأثیرگذار. بنابراین مردم با توجه به این موضوع وارد بازار میشوند و معامله میکنند.
وی خاطر نشان کرد: در نظر بگیرید شما ملکی میخرید تبدیل این دارایی به وجه نقد واقعاً سخت است و به آسانی نمیتوانید دارایی خود در بخش مسکن را به فروش برساند در حالی که نقدشوندگی در بازار سرمایه ساختار ایجاد کرده و با خیال راحت سرمایه گذار با یک دکمه دارایی خود را میفروشید و ۲ روز بعد پول آن را در حساب بانکی خود دارد.
کوشکی اظهار کرد: نگرش جدیدی در بازار به وجود آمده که باعث میشود فعالان قدیمی نتوانند بر اساس محاسبات قدیمی قیمت سهم را تعیین کنند مثلاً سهم با سود اوری ۱۰۰ تومان را با پی برای ۷ یا نهایتاً ۱۰ در نظر بگیرند و قیمت آن را ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ تومان برآورد کنند، در حالی که قیمت سهم روی تابلو مثلاً ۱۵۰۰ تومان است.
وی ادامه داد: این نگرش جدید سبب شد بسیاری از فعالان قدیمی بازار در قیمتهای خیلی پایینتر از قیمتهای امروزی سهام خود را بفروشند و جالب اینکه همین افراد در قیمتهای بالاتر مجبور شدند این نمادها را دوباره خریداری کنند و دلیلی این نگرش جدید صاحبان سرمایههای بالایی هستند که در بازار سرمایه حضور دارند.