اینستکس چیست ؟ INSTEX چطور کار می کند ؟

رکنا یکشنبه 30 آذر 1399 - 12:01
اقتصادی رکنا: سیستم اینستکس نوعی سازوکار مبادله‌ای است که در آن پول شرکت‌ های ایرانی با شرکت‌ های اروپایی تسویه می‌شود؛ در واقع کشورهای اروپایی تلاش دارند تا با کمک این مکانیسم شرکت‌ های بین‌ المللی را قانع کنند که در صورت انجام مبادلات مالی با ایران مورد تحریم‌ های آمریکایی قرار نخواهند گرفت.
اینستکس چیست ؟ INSTEX چطور کار می کند ؟

به گزارش رکنا، نزدیک به دو ‌سال از راه‌ اندازی کانال اینستکس می‌گذرد و ایران همچنان اعلام می‌کند که برای تجارت با جهان دچار مشکل است. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه، گفته است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا به ایران قول‌هایی داده‌اند تا در شرایط شیوع کرونا از ایران حمایت مالی کنند. با وجود این به نظر می‌رسد که اروپا همچون دو‌ سال گذشته قرار نیست قدم خاصی برای ایران بردارد و اعضای اتاق بازرگانی و فعالان اقتصادی معتقدند که اینستکس قرار نیست مبادلات مالی بزرگی برای ایران انجام دهد و تنها محدود به نقل‌وانتقال اقلام بشردوستانه می‌شود.

اینستکس چگونه راه افتاد؟

در روز هجدهم اردیبهشت ‌سال ٩٧ دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، به ‌طور رسمی اعلام کرد که آمریکا از توافقنامه برجام خارج خواهد شد. توافقنامه‌ای که ایران و ۶ قدرت جهان برای دستیابی به آن از نوامبر ٢٠١٣ تا آوریل ٢٠١۵ میلادی به مدت ٢٠ ماه مشغول مذاکره بودند. پس از این اقدام آمریکا، سران سه کشور فرانسه، آلمان و بریتانیا در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که با افزایش احتمال اعلام نقض توافقنامه از سوی آمریکا، قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد مبنی بر تایید این توافقنامه هسته‌ای همچنان به‌عنوان «چارچوب قانونی بین‌المللی برای حل اختلاف» باقی خواهد ماند.

در واقع از همان زمان و در ظاهر قضیه طرف‌های اروپایی تلاش کردند تا با پیداکردن راهکارهای عملی برای انجام مبادلات مالی با ایران از شکست برجام جلوگیری کنند. این در حالی است که بعد از خروج آمریکا از برجام این کشور تحریم‌های بیشتری را علیه افراد و نهادهای ایرانی وضع کرد و همین مسأله باعث شد ایران و اتحادیه اروپا برای همکاری‌های تجاری با مشکلات بیشتری روبه‌رو شوند.

پیروی اتحادیه اروپا از سیاست‌های آمریکا در سه ‌سال گذشته باعث شده است که ایران در واکنش به اقدامات اتحادیه اروپا تعهدات خود را در برجام کاهش دهد تا از این طریق بتواند اتحادیه اروپا را برای برداشتن گام‌های عملی تحت فشار قرار دهد. درنهایت در ‌سال گذشته میلادی ایران و سه کشور اروپایی عضو برجام بر سر مکانیسمی به نام اینستکس (INSTEX) برای تسهیل تبادلات مالی ایران به توافق رسیدند.

این سیستم مالی ویژه و مستقل اروپایی به وسیله کشورهای آلمان، فرانسه و انگلیس تاسیس شده است. در شورای نظارت این تشکل دیپلمات‌های بلندپایه‌ای از این سه کشور اروپایی حاضرند. میگوئل برگر، رئیس بخش اقتصادی وزارت امور خارجه از آلمان، موریس گورداول ــ مونتان که تا به حال سفیر فرانسه در پکن بوده از طرف فرانسه و سیر سیمون مک ‌دونالد، رئیس دفتر خدمات دیپلماتیک در وزارت امور خارجه لندن در هیأت نظارت این سیستم مالی حضور دارند.ریاست این شورا را نیز پرفیشر، مدیر باسابقه آلمانی، برعهده دارد.

سیستم اینستکس نوعی سازوکار مبادله‌ای است که در آن پول شرکت‌های ایرانی با شرکت‌های اروپایی تسویه می‌شود؛ درواقع کشورهای اروپایی تلاش دارند تا با کمک این مکانیسم شرکت‌های بین‌المللی را قانع کنند که در صورت انجام مبادلات مالی با ایران مورد تحریم‌های آمریکایی قرار نخواهند گرفت.

با وجود این از ابتدای ‌سال ٢٠١٨ میلادی که مقامات اروپایی برای اولین‌بار امکان استفاده از این مکانیسم مالی را طرح کردند به مدت دو ‌سال مبادله‌ای بین شرکت‌های ایرانی و اروپایی صورت نگرفته است. تمایل‌نداشتن شرکت‌های اروپایی برای مبادله با ایران به این دلیل است که میزان مبادلات این شرکت‌ها با ایران نسبت به مبادلات آنها با شرکت‌ها آمریکایی بسیار ناچیز است. بنابراین شرکت‌های اروپایی تمایل ندارند ریسک تجارت با ایران را بپذیرند. درنهایت در انتهای ماه گذشته میلادی اولین مبادله از طریق سیستم اینستکس میان ایران و اتحادیه اروپا انجام شد.

وزارت خارجه آلمان روز دوازدهم فروردین (سی‌ویکم مارس) از انجام اولین مبادله تجاری موفقیت‌آمیز اروپا با ایران از طریق سازوکار مالی اینستکس خبر داد. این وزارتخانه با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: «فرانسه، آلمان و بریتانیا تأیید می‌کنند که اینستکس اولین مبادله خود را با ایران با موفقیت انجام داده و صادرات کالاهای پزشکی را از اروپا به ایران میسر کرده است».

به گفته وزارت خارجه آلمان این اقلام پزشکی به ایران رسیده است. البته در این بیانیه اشاره‌ای به میزان و جزئیات کالاهای پزشکی ارسالی به ایران نشده است.آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.

منبع خبر "رکنا" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.