خبرگزاری مهر -گروه فرهنگ: حمید افسری مدیر پروژه ساخت بازی‌های رایانه‌های و موبایلی که چند سالی است فعالیت‌هایش در زمینه ساخت بازی‌های رایانه‌ای و موبایلی با موضوعاتی همچون خانواده، زندگی ایرانی اسلامی، دفاع مقدس و موضوعات قرآنی است، مهم‌ترین هدف‌شان این است که دختران و پسران با شخصیت‌ها و اسطوره‌ها و قهرمان‌های ملی‌شان آشنا شوند. او در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر به مباحث اقتصادی در این حوزه اشاره کرد و معضلاتی که برای ساخت بازی‌های رایانه‌ای و موبایلی در کشور وجود دارد. گفت‌وگوی حمید افسری در ادامه می‌آید:
با توجه به اینکه حوزه بازی‌سازی حوزه‌ای پر مخاطب و با درآمد است اما در کشور ما بسیار مغفول مانده، که می‌توان معضلات بی‌شماری را در این مسیر برایش برشمارد اما برخی از بازی‌سازان و منتقدان در این زمینه معتقد هستند که نبود متولی تأثیرگذار باعث شده پیشرفتی در این حوزه نبینیم و ساماندهی درستی صورت نگیرد، نظر شما در این‌باره چیست؟
در درجه اول باید به این موضوع اشاره کنم، همه باید بدانند حوزه فرهنگ از اقتصاد از یکدیگر جدا نیست. هر کشوری که اقتصاد قوی‌تری داشته باشد می‌تواند در حوزه فرهنگ هم تأثیرگذار باشد و ساختارهای فرهنگی‌اش را محکم‌تر کند در این موضوع اصلاً شکی نیست.
واقعیتی را باید قبول کنیم در هر جایی که مشکل اقتصادی به‌وجود آمد اول حوزه‌ای که بر روی آن دست گذاشتند و فشار اقتصادی را بر آن بیشتر کردند حوزه فرهنگی بوده، بازی رایانه‌ای هم جزئی از حوزه فرهنگی بوده است. بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای یکی از حوزه‌های تازه متولد شده و تازه تأثیرگذار حوزه جامعه است که کم‌کم تاثیرش را می‌بینیم. این نوید را می‌توانم بدهم که با تغییر مدیریت بنیاد در دو سال گذشته، بازی‌های رایانه‌ای زیرساخت‌های خوبی برای مجموعه‌های بازی‌ساز تولید شده است همانند خدمات غیرنقدی مانند حوزه‌ها نشر، تبلیغات، معرفی نیروها، توانمندسازی مجموعه‌ها نوپا و… با توجه به شرایط اقتصادی که بنیاد هم دارد اما سعی داشته حداقل فضاهای ساختاری را ایجاد کند که مجموعه بازی‌سازان از آن بهره ببرند.
اما در حوزه نظارتی و عرضه مجوزها و تولید بازی‌های داخلی و خارجی هم فعالیت‌هایی صورت گرفته است که احساس می‌کنم سرعت برای نشر بازی داخلی بیشتر خواهد شد.
درباره مشکلات اینترنت چطور؟ زیرا همه فعالیت‌ها زیرمجموعه فضای مجازی قرار می‌گیرد و متأثر از آن است؟
بله، مشکلاتی همچون بستر اینترنت و فضای نت که خیلی شلوغ و نابه‌هنجار است و فعالیت‌ها را برای تولیدکنندگان داخلی سخت کرده است هر بازی و محصولی خارجی بدون مجوز هم می‌تواند نشر داشته باشد و در دسترس مخاطب قرار بگیرد. به اعتقاد من با توجه به اینکه بنیاد بازی‌های رایانه‌ای به یک جمع‌بندی در مباحث نظارتی در حوزه بازی‌های رایانه‌ای و موبایلی رسیده و بسترهای مدیریت برای چگونگی نشر و عرضه محتوا دارد که به نظرم حرکت رو به رشدی است.
در حوزه نظارتی و عرضه مجوزها و تولید بازی‌های داخلی و خارجی هم فعالیت‌هایی صورت گرفته است که احساس می‌کنم سرعت برای نشر بازی داخلی بیشتر خواهد شد
البته تأثیر خانواده‌ها را هم باید مدنظر قرار دهیم زیرا برخی بازی‌ها در چارچوب تربیتی خانواده‌ها نیست و آن بازی را نمی‌پسند ولی برای برخی خانواده‌ها هیچ‌گونه حساسیتی وجود ندارد و اجازه آن بازی را برای فرزندشان صادر می‌کنند. آن چارچوبی و قوانینی که بنیاد بازی‌های رایانه‌ای در این حوزه بتواند تأثیرگذار باشد مانند معاونت ارزیابی فیلم‌های خانگی و… فکر کنم بنیاد هم تا یکسال دیگر بتواند نظارت بیشتری داشته باشد و منبع‌ها و داده‌هایی که در زمینه بازی به خانواده‌ها داده شود، گسترده‌تر خواهد شد.
با توجه به اتفاقات اقتصادی در این چند سال اخیر، بنیاد با تمام توان و اطلاعاتی که در دسترس‌اش قرار گرفته است، فعالیت‌های درست و به‌جایی را انجام می‌دهد. شاید نیاز به یک رویکرد و نگاه جدید برای حوزه‌هایی که بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به آن وارد نشده است، باشد و این زنگ خطری برای خانواده‌ها است که بنیاد برای این مسئله باید به فکرش باشد و برنامه‌ای برای آن بچیند و چارچوب و برنامه‌هایش را بیان کند تا خانواده‌ها در این زمینه سردرگم نباشند.
مسئله مهمی که در حوزه بازی‌های رایانه‌ای وجود دارد، بحث آموزش است که همانند دیگر زیرشاخه‌های صنایع فرهنگی خیلی به آن پرداخته نشده و مغفول مانده است، نه به‌صورت آکادمیک و نه به‌صورت کلاس‌های مجازی و خصوصی، در این زمینه باید چه رویکردی وجود داشته باشد؟
البته بنیاد بازی‌های رایانه‌ای از مجموعه شاد گروه‌هایی را راه انداخته که علاقه‌مندان بتوانند آموزش‌هایی در این زمینه ببینند. اما ما در حوزه خودمان هم تصمیم گرفتیم در جنوب کشور شتاب دهنده‌ای در حوزه بازی‌سازی راه بیاندازیم و بیشتر برای حوزه دانشجویی کاربرد دارد.
در اولویت‌مان بود که در سال ۹۹ کارگاه‌های یک روزه در مساجد برای آموزش تولید بازی‌ها راه‌اندازی کنیم که به‌صورت فشرده برنامه‌نویسی، بازی نویسی، برنامه‌ها و… آموزش داده شود که متأسفانه به دلیل وجود کرونا این برنامه و تصمیم کنسل شد و امیدواریم در سال ۱۴۰۰ بتوانیم این برنامه‌ها را پیگیری کنیم اما باز باید ببینیم شرایط چه راهی را برای ما تعیین می‌کند.
خانواده‌هایی که فکر می‌کنند محصولات در حوزه بازی رایانه‌ای خیلی ساده تولید می‌شود و هیچ‌گونه مباحث اقتصادی ندارد و بدون برنامه‌ریزی تولید می‌شود یا هزینه‌ها تماماً از دولت تأمین شده است باید بگویم تنها راه درآمد ما فقط پرداخت‌ها و حمایت مردمی بوده است
بازتاب خانواده‌ها نسبت به بازی‌هایی که ساخته‌اید و استقبالی که دارند، چگونه است؟ با توجه به محتوایی که تولید می‌کنید همراه با تحقیق و پژوهش است و راه سختی در این زمینه را در پیش گرفتید که متفاوت است!
ما از سوی خانواده‌ها خیلی مورد بازخواست قرار می‌گیریم که بازی ایرانی خوب نداریم؟ یا بازی قرآنی خوب کجاست؟ خانواده‌هایی که بسیار دنبال این موضوع هستند تا این محصولات را در دسترس کودکانشان قرار دهند. البته خانواده‌هایی که به دنبال محصولات مناسب همراه با محتوای غنی ایرانی اسلامی هستند می‌توانند آن را پیدا کنند و برای بچه‌هایشان نصب کنند. ما هم دقت می‌کنیم که محتوا برای بچه‌ها به‌گونه‌ای باشد که در کنار بازی محتوای آموزشی هم فرا بگیرند. این رسالت و وظیفه ما است محصولاتی را تولید کنیم که قابل رقابت با محصولات خارجی باشد. اما خانواده‌هایی که فکر می‌کنند این محصولات خیلی ساده تولید می‌شود و هیچ‌گونه مباحث اقتصادی ندارد و بدون برنامه‌ریزی تولید می‌شود یا هزینه‌ها تماماً از دولت تأمین شده است باید بگویم تنها راه درآمد ما فقط پرداخت‌ها و حمایت مردمی بوده است. این موضوع را از این جهت گفتم که در بازی قصه‌های قرآنی خیلی‌ها گله‌مند بودند که چرا پولی است و باید هزینه‌ای بابت بازی پرداخت شود زیرا ما باید این فرهنگ و باور را تغییر دهیم حوزه بازی‌های رایانه‌ای و موبایلی همانند حوزه انیمیشن و سریال‌ها خانگی هم محصولات در مجموعه‌ها تولید می‌شود و باید هزینه برای آن پرداخت کنند. اگر خانواده‌ها در این موضوع آگاهی داشته باشند بدون شک بازی‌سازها هم می‌توانند در زمینه تولید بازی‌ها موفق‌تر عمل کنند و وارد ژانرهایی شوند که نگران مباحث مالی و اقتصادی آن هستند. امیدوارم خانواده توقع رایگان بودن محصولات را از بازی‌سازان نداشته باشند همانند بازی‌های خارجی زیرا تمام این محصولات برایش هزینه شده است.
