خراسان رضوی با ۶.۸ میلیون نفر جمعیت و ۴.۶ میلیون نفر واجد شرایط شرکت در انتخابات، هشت درصد جمعیت فعال در انتخابات کشور را به خود اختصاص داده است.
این استان امسال صحنه رقابت ۲ هزار و ۵۰۰ نامزد انتخابات شوراهای شهری، ۱۵ هزار نامزد شوراهای روستایی و همچنین انتخابات ریاست جمهوری و میان‌دوره‌ای مجلس خبرگان رهبری است.
تبلیغات کاغذی انتخابات شوراها و ریاست جمهوری ۱۴۰۰ در این دوره، برخلاف انتظار معمول تنها به معابر و چهارراه‌های اصلی شهرها خلاصه و سبب شد رنگ و نمای محیط شهری بسیار متفاوت از فضای مرسوم انتخاباتی دوره‌های پیشین باشد.
کاهش ۸۰ درصدی تبلیغات محیطی
رییس ستاد انتخابات خراسان رضوی در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: بر اساس ارزیابی های میدانی، تبلیغات انتخاباتی محیطی در فضای حقیقی استان در این دوره از انتخابات شوراها به حداقل رسید و می‌توان گفت به حد و اندازه ۲۰ درصد دوره پیشین هم نرسید.
محمدعلی نبی‌پور افزود: یکی از عوامل اصلی کاهش تبلیغات محیطی، همه گیری کرونا است، لذا نگرانی مردم و نامزدها از تجمعات، تاثیر قابل توجهی بر تغییر شیوه تبلیغات انتخاباتی گذاشته و فضا را به سوی تبلیغات مجازی کشانده است.
وی ادامه داد: اکنون از نظر اقتصادی هزینه های تبلیغات کاغذی بسیار گران شده است و حال آنکه تبلیغات در فضای مجازی باعث کاهش شدید هزینه ها شده است، بر این اساس ستادهای انتخاباتی نامزدها نیز استقبال بیشتری از این نوع فضای تبلیغی داشته اند.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار خراسان رضوی تبلیغات مجازی را به صرفه عنوان و بیان کرد: فراگیری و سرعت بالای انتقال تبلیغات در فضای مجازی از دیگر دلایل رونق تبلیغات در این فضا شده است.
نبی پور گفت: در فضای مجازی، گستره افراد و جامعه هدف بیشتر است و از سوی دیگر این فضا به مرجع (اخبار و اطلاعات) برای اقشار زیادی از جامعه تبدیل شده است و همه این عوامل دست به دست هم داده تا تبلیغات انتخاباتی از فضای حقیقی به فضای مجازی نقل مکان کند.
سقوط شدید سفارش چاپ
رییس اتحادیه چاپخانه‌داران خراسان رضوی نیز در مورد وضعیت تبلیغات سنتی می‌گوید: تبلیغات نامزدها و چاپ بنرها و پوسترهای انتخاباتی نسبت به دوره‌های پیشین انتخابات بسیار کاهش یافته است به طوری که این دوره از انتخابات نتوانست بازار چاپخانه‌های استان را رونقی ببخشد.
علی مغانی افزود: سفارش‌های گرفته شده برای چاپ تبلیغات انتخاباتی، امسال به کمتر از یک سی‌ام دوره‌های پیشین انتخابات کاهش یافته است.
وی ادامه داد: با این حال تقاضای نامزدهای انتخابات شورای شهر مشهد برای چاپ پوستر و بنرهای تبلیغاتی بیشتر از تقاضای ستادهای تبلیغاتی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری است.
رییس اتحادیه چاپخانه‌داران خراسان رضوی گفت: حجم اصلی تبلیغات نامزدها در این دوره انتخابات به عرصه مجازی منتقل شده است زیرا تبلیغات محیطی کاهش و فعالان انتخاباتی بسیار کمتر از دوره‌های پیشین سراغ چاپخانه‌ها آمده‌اند.
وی همچنین به افزایش هزینه‌های چاپ اشاره و بیان کرد: قیمت کاغذ و اقلام چاپی در یک سال اخیر روند صعودی داشته است بگونه ای که از ۶ ماه پیش تاکنون قیمت هر بند ۵۰۰ گرمی کاغذ از ۲۰۰ هزار تومان به ۷۰۰ هزار تومان، قیمت هر کیلوگرم مرکب از ۸۰ به ۱۸۰ هزار تومان رسیده و اجرت کار چاپ نیز با توجه به بالا رفتن نرخ دستمزد کارگران افزایش یافته است.
مغانی افزود: در برابر افزایش قیمت تمام شده اقلام چاپی، سفارش برای چاپ به دلایل متعدد از جمله رشد فناوری و کاهش توان اقتصادی مردم روند کاهشی داشته است به طوری که چاپخانه ها که پیشتر دستکم ۲ نوبت در روز کار می کردند اکنون در یک نوبت کار می کنند و بسیاری از آنها حتی ناگزیر به تعدیل نیروی انسانی خود شده اند.
وی ادامه داد: قطع برق در چند هفته اخیر نیز مزید بر علت شده و ۸۰ واحد چاپ، مستقر در شهرک صنعتی چاپ حوالی مشهد، سه روز در هفته از ساعت هشت تا ۱۶ با قطع برق مواجه هستند و این واحدها ناگزیر در این ساعات تعطیل هستند.
رشد ۹۰ درصدی تبلیغات مجازی
مسوول ستاد انتخاباتی محسن رضایی در شرق کشور نیز گفت: جنب و جوش انتخاباتی در این دوره از انتخابات در فضای مجازی شکل گرفته بگونه ای که تبلیغات مجازی در این دوره نسبت به دوره‌های قبلی انتخابات ۹۰ درصد افزایش یافته است.
حجت الاسلام حمید خادمیان افزود: در دوره های قبل فعالیت ستادهای محیطی مورد نیاز بود اما در این دوره پذیرفته ایم که فعالیتها مجازی شود و اکنون ۷۰ درصد از فعالیت انتخاباتی خود را به استفاده از فضای مجازی و رسانه های نوین اختصاص داده‌ایم.
وی گفت: به منظور رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و در اجرای تصمیم شورای راهبردی ستاد انتخاباتی آقای رضایی، فعالیت انتخاباتی در فضای محیطی صورت نمی گیرد.
مسوول ستاد انتخاباتی محسن رضایی در استانهای خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان افزود: اکنون با شعار "هر گوشی تلفن همراه یک ستاد انتخاباتی"، فعالیت تبلیغاتی را به فضای مجازی و عرصه فناوری های نوین کشانده ایم و از این طریق کار را جلو می بریم، فعالیت های محیطی رقبا نیز بازخورد مناسبی نداشته است.
هرچند شاید خالی بودن فضای حقیقی از تبلیغات سنتی و کاغذی، قدری به موضوع عدم مشارکت در انتخابات دامن بزند اما باید دید تحرکات در فضای مجازی توانسته انگیزه لازم برای مشارکت را در مردم تقویت کند.
نبی پور، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار خراسان رضوی در خصوص رصد و بررسی فضای مجازی و حجم تبلیغات گفت: تاکنون بررسی دقیقی از حجم تبلیغات در فضای مجازی استان انجام نشده است و از افزایش حجم تبلیغات مجازی در انتخابات کنونی آمار دقیق و مستندی در دست نیست.
سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، ششمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا، دومین دوره انتخابات میان دوره‌ای پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری ۲۸ خردادماه در پنج هزار و ۷۳ شعبه اخذ رای، ۸۷ شهر و ۲ هزار و ۵۸۶ روستای خراسان رضوی برگزار می‌شود.
در مجموع ۱۷ هزار و ۸۶۰ نامزد در خراسان رضوی برای کسب هشت هزار و ۷۳۷ کرسی شوراهای اسلامی شهر و روستا به رقابت می پردازند و سه نامزد انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس خبرگان نیز در حال رقابت برای دستیابی به جایگاه یک نماینده باقیمانده این استان در این مجلس هستند.
