محمدرضا فاروقی افزود: بوروکراسی پیچیده اداری، عدم اجرای قوانین کارآمد، کنترل‌های زائد و اجرای قوانین ناکارآمد پدیده قاچاق را تبدیل به پدیده غیرقابل کنترل در ایران کرده است. در رقابت با کالای قاچاق، امروز تولیدکننده ما دچار چالش‌های جدی شده است. تولیدکنندگان لوازم خانگی داخلی با کالای قاچاق در حال رقابت هستند. متاسفانه امروزه در مقابل کالاهای قاچاق، تولیدکننده‌ای قرار دارد که به جهت تامین مواد اولیه مدت‌ها در صف گمرکات معطل می‌ماند و چرخه تولید برای آنها متوقف می‌شود.
وی موضوع دیگر حائز اهمیت را قوانین ناکارآمد دانست و گفت: مطابق قانون حداکثر استفاده توان تولید، اختیاراتی به وزارت صنعت، معدن و تجارت تا آخر برنامه‌های پنجم و ششم توسعه داده شده است که بتواند سفارش کالاهای مصرفی بادوام را ممنوع یا موانع تعرفه‌ای بر آن اعمال کند، نه اینکه نهاده‌های اولیه تولید مشمول این قانون شود. این ناهماهنگی بهترین فرصت را در اختیار کالای قاچاق می‌گذارد.
فاروقی گفت: موانع تعرفه‌ای یکی از ابزارهای حمایت از تولید داخل است که با توجه به عدم اعمال نرخ ارز برای محاسبات گمرکی، شاهد حمایتی بودن تعرفه‌ها نیستیم.
وی ادامه داد: کالاهای قاچاق در فروشگاه‌های رسمی دیگر عرضه نمی‌شوند بلکه بازار آن تماما در اختیار فضای مجازی است. اساسا مطابق ماده ۱۸ قانون حداکثر استفاده از تولید، تبلیع کالای خارجی که نمونه مشابه داخلی دارد، در صدا‌وسیما، مطبوعات، تابلوهای شهری، وسایل حمل‌و‌نقل همگانی و حتی در فضای مجازی ممنوع است.
فاروقی گفت: از سال ۹۷، عموما ورود کالاهای مصرفی و مشخصا کالاهای مصرفی بادوام ممنوع است. راحت‌ترین شکل مبارزه با قاچاق در قاچاق لوازم خانگی سنگین است تا کالاهایی کوچک مثل لوازم آرایشی و بهداشتی. بوروکراسی پیچیده اداری در ورود سبب شده واردکننده به هر طریقی برای تامین نیاز مصرف به هر روشی روی بیاورد. سال گذشته چند بار رویه تخصیص ارز تغییر کرد. بانک مرکزی از گلوگاه تخصیص ارز روبه‌روی واردات می‌ایستد. امروز هر جا که نگاه می‌کنیم لوازم خانگی خارجی وجود دارد، در صورتی که واردات اینها ممنوع است. یخچالی که ۱۵ میلیون می‌ارزد بالغ بر ۸۰ میلیون فروخته می‌شود. شبکه توزیع به این ترتیب تولیدکننده ما را فلج کرده است.
علیرضا صدریخواه، مدیرکل دفتر بازبینی و حسابرسی گمرک ایران هم که در این نشست حضور داشت، گفت: آدرس اشتباه دادن، ما را به اشتباه می‌اندازد. بازار توزیع ما یک بازار رجیسترشده نیست، برای همین قابل رصد نیست. نمی‌توان در عصر امروز تبلیغات را کنترل یا سرکوب کرد. چند درگاه و شبکه و رسانه را می‌توان کنترل کرد؟ سهم واردات مرزنشینان را هم نمی‌توان در این میان نادیده گرفت. من خودم دیدم که این شیوه از قاچاق موجب شده بود که ۶۳۰وانت در صف باشند آن هم صرفا از یکی از مرزهای ایران.
سال گذشته گمرک یکی از مهم‌ترین بخش‌های کاری خود را به آموزش اختصاص داد که حاکمیت، بخش خصوصی و تولیدکننده بتوانند به هم کمک کنند.
