اعتیاد معمولاً شامل ناتوانی در کنترل مصرف مواد یا رفتارهای خاص است. این میتواند باعث ازدستدادن شغل، مشکلات در سلامتی و برهم خوردن روابط عاطفی شود. در پاسخ، شما ممکن است تصمیم بگیرید که مواد یا رفتار خود را ترک کنید، فقط متوجه شوید که علیرغم تمام تلاش خود، کوتاه میآیید.
درمورد اعتیاد شیمیایی و درک آن مشکلات زیادی وجود دارد زیرا درمورد اینکه چه موادی باعث وابستگی و اعتیاد میشود، اغلب سردرگمی وجود دارد و به همین دلیل است که جدیدترین نسخه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی استفاده از اصطلاح "اختلال مصرف مواد" را توصیه میکند. این طبقهبندی شامل معیارهایی است که به متخصصان مراقبتهای بهداشتی در تشخیص موارد خفیف، متوسط، کمک میکند.
علائم رایج اختلال مصرف مواد عبارتند از:
- شوق به مصرف آنقدر شدید است که توانایی شما را درمورد فکرکردن درباره چیزهای دیگر تحت تأثیر قرار میدهد
- نیاز به استفاده بیشتری از مواد برای تجربه همان اثرات اولیه
- اگر نتوانید بهراحتی به ماده دسترسی پیدا کنید، ناراحت یا آزرده میشوید
- باعث ایجاد خلل در فعالیتهایی مانند رانندگی، کار و... میشود
- به دلیل استفاده از مواد در مدیریت کارهای خود، در مدرسه یا دانشگاه، یا مسئولیتهای خانه مشکل دارید.
- در روابط دوستی و خانوادگی خود دچار مشکل میشوید
- وقت کمتری را صرف فعالیتهایی میکنید که قبلاً از آنها لذت میبردید
درباره مفهوم اعتیاد رفتاری و اینکه آیا اعتیاد رفتاری، اعتیاد بهحساب میآید؟ اختلافنظر وجود دارد. بااینحال، دی اس ام اکنون دو اعتیاد رفتاری را تشخیص میدهد. نکتهای که رفتارها به اعتیاد تبدیل میشوند این است که: رفتارهای خاصی که میتواند باعث اعتیاد شود.
بهعنوانمثال، برخی ممکن است موافق باشند که اعتیاد به خرید، رابطه جنسی و ورزش وجود دارد اما این ایده را که افراد میتوانند به فیسبوک اعتیاد پیدا کنند زیر سؤال میبرند.
اما هنوز سند و مدرکی از طرف دی اسام بر اینکه یکسری از رفتارها میتواند اعتیاد باشد ارائه نشده است.
در نتیجه، هیچ معیار رسمی تشخیصی وجود ندارد. اما رفتارهای عمومی رایج شامل موارد زیر است:
• افرادی که زمان زیادی را برای کارهای روزمره، یا مسئولیتهای خود میگذارند. حتی اگر باعث تأثیر منفی در روابط آنها شود.
• افرادی که احساسات خود را همیشه از دیگران پنهان میکنند یا افرادی که عادت به دروغ گفتن دارند.
اعتیاد رفتاری رایج که افراد معمولاً به دنبال درمان آن هستند عبارتاند از:
• اعتیاد به خرید
• اعتیاد به ورزش
• اعتیاد به غذا
• اعتیاد به رابطه جنسی
• اعتیاد به تلویزیون
• اعتیاد به فیسبوک (شبکههای اجتماعی)
ترک یا کنترل مصرف مواد بهتنهایی و بدون حمایت از یک متخصص آموزشدیده، بسیار سخت است. اولین مرحله درمان برخی از اشکال اختلال مصرف مواد، از جمله مواردی که شامل، بنزودیازپینها و هروئین هستند، به طور معمول شامل سمزدایی تحت نظارت پزشکی است. این بیماری هیچ مشکلی را درمان نمیکند، اما میتواند به افراد کمک کند تا با خیال راحت از روند ترک استفاده کنند.
از آنجا به بعد معمولاً یکی از موارد زیر توصیه میشود.
• درمان مسکونی:
توانبخشی یا درمان مسکونی شامل اقامت در یک مرکز درمانی است که متخصصین آموزشدیده آموزش پزشکی را ارائه میدهند و از آن حمایت میکنند. برخی از برنامهها فقط چند هفته طول میکشد، درحالیکه برخی دیگر ممکن است چند ماه تا یک سال طول بکشد. بسیاری از برنامههای توانبخشی نیز عناصر رویکردهای درمانی زیر را در برمیگیرند.
• رواندرمان:
رواندرمانی و مشاوره در مورد اعتیاد میتواند به بهبودی کمک کند، بهخصوص اگر کسی شروع به استفاده از مواد برای مقابله با احساسات ناراحتکننده کند. یک درمانگر میتواند به آنها کمک کند برخی از دلایل مصرف مواد خود را کشف کنند و برای مقابله با چالشها راهکارهای مقابلهای جدیدی ارائه دهند.
• دارو
در برخی موارد، دارو میتواند به افرادی که اعتیاد دارند کمک کند تا موفقیت بیشتری در بهبودی داشته باشند.
این بهویژه میتواند برای جلوگیری از افرادی که با اختلال مصرف مواد درگیر، نیکوتین یا مواد مخدر روبرو هستند مفید باشد. این داروها به روشهای مختلف کار میکنند، اما بهطورکلی به کاهش اشتیاق برای این ماده و کاهش علائم ترک کمک میکنند. ارائهدهندگان درمان معمولاً استفاده از دارو را در ترکیب با سایر روشهای درمانی مانند درمان برای رسیدگی به عوامل اساسی توصیه میکنند.
برنامههای ۱۲ مرحلهای برای کمک به افراد آماده میشوند تا از آن ها استفاده کند. این برنامهها به روشهای درمانی خودآموزی متکی هستند و شامل پشتیبانی گروهی ناشناس از افراد دیگری هستند که برای بهبودی تلاش میکنند.
راحتی و راهنمایی دیگران در تلاش برای بهبودی میتواند تفاوت زیادی ایجاد کند. بااینحال، این برنامهها معمولاً بهخودیخود پشتیبانی کافی را ارائه نمیدهند. بهعلاوه، مدل 12 مرحلهای برای همه مناسب نیست.
برنامههای دیگر، مانند اسمارت ریکاوری ممکن است گزینه بهتری برای افرادی باشد که به دنبال روش علمی بیشتری برای پشتیبانی گروه هستند.
همانند اعتیاد شیمیایی، عوامل مختلفی میتوانند در اعتیاد رفتاری نقش داشته باشند. رویکردهای درمانی ممکن است متفاوت باشد، اما درمان معمولاً اولین توصیه است.
نوعی از درمان که بهعنوان درمان شناختی رفتاری شناخته میشود که اغلب برای اعتیاد رفتاری بسیار مفید است. درمان شناختی رفتاری افکار و احساسات را که باعث پریشانی میشود را تحت تأثیر قرار میدهد که این میتواند در مرور زمان نیاز به رفتارهای اعتیادآور را کاهش دهد.
انواع دیگر درمانی نیز میتواند به رفع موضوعات اساسی کمک کند که ممکن است در اعتیاد رفتاری نقش داشته باشد، مانند نگرانیهای مربوط به روابط.
گروههای خودیاری و انواع دیگر حمایتهای همسالان میتوانند به اعتیاد رفتاری کمک کنند، بهویژه هنگامیکه در ترکیب با درمان شناختی و رفتاری استفاده میشود. برخی از منابع معتبر همچنین نشان میدهد که داروهای ضدافسردگی اس آر آل ممکن است فوایدی برای درمان اعتیاد داشته باشد
ممکن است هنوز کارشناسان چیزهای بیشتری در مورد چگونگی و چرایی اعتیاد یاد بگیرند، اما یک چیز واضح است: اعتیاد قابلدرمان است. وبسایت اداره مصرف مواد و خدمات بهداشت روان میتواند به شما کمک کند منابع بهبودی را برای خود یا یکی از عزیزان خود پیدا کنید.