به گزارش خبرگزاری فارس از داراب، مشغول پرسه در فضای مجازی هستم که در گروه گردشگری، پیامی نظرم را جلب می‌کند.
پیامی که حاوی معرفی عروسکهای سنتی شهرستان داراب است و یادآور فرهنگ فولکلور و فرهنگ متعلق به پیشینیان است که باید در احیاء و انتقال آن به نسلهای بعدی برای برای جهت‌دهی به نسل آینده و آشنایی آنها با فرهنگ بومی بکوشیم.
در این متن نوشته شده: " امروز تمام وقت از صبح تا الان، در گوگل دنبال تکه ای زیبا و دوست داشتنی از تاریخ نه چندان دور کودکیمان بودم اما نیافتم آنچه از آن مردم شهر خودم بود.
کودکیمان سخت گره خورده بود با تکه پارچه هایی از لباسهایی کهنه که برای ساخت عروسکهای کوچک چوبی، پنبه ای و پارچه ای بود. هرچند همیشه همان عروسکها دستمان بود، اما تکراری نمیشد، زشت نمیشد.
در ساخت اکثر آنها از وسایلی مشترک استفاده میشد. عروسکهای پاپنبه ای که داخل آنها از پنبه پر میشد و عروسکهای پارچه ای که اسکلت اصلی آنها از چوب خشک درخت بود. بعضی سکه و پارچه های رنگی برای لباسها و گاهی از موهای چیده شده خود فرد یا کاموا نیز استفاده می‌کردند.
این عروسکها با همان رنگهای متنوع، رویایی‌ترین تکه ای از تاریخ گذشته بود. کاش میشد تکرار کنیم. زنده نگه داریم و دوست بداریم، آنچه که کودکیمان را در آن زمان رنگارنگ کرد"
این متن که با عکس تعدادی از عروسکهای سنتی ارسال شده، شاید در نظر نخست موضوع ویژه‌ای نباشد اما با نگاهی کلان‌تر این گونه آثار می‌تواند در ردیف گردشگری خلاق مطرح شود و فرهنگ فولکلور را تقویت کند.
لزوم احیای هنرهای سنتی در جهت تقویت گردشگری خلاق
شهرستان داراب در زمینه آواهای محلی و بومی، لباسهای محلی، عروسک و تزئینات منزل، حصیربافی، گلیم شری، قالی‌بافی همچنین غذاهای محلی سرآمد است و همه اینها از مواردی است که معرف حیات مجموعه فرهنگی داراب بوده که احیای آن می‌تواند مسیر روشن و هدفمندی را در عرصه گردشگری رهنمون کند.
با هنرمندی که در ساخت عروسک های بومی فعالیت دارد، گفتگو می‌کنم.
فرزانه عسکری به خبرنگار فارس در داراب می‌گوید: عروسکهای محلی به مرور زمان سیر تکاملی پیدا کرده و در گذشته از پارچه و وسایل دیگر نظیر سکه، پنبه و چوب همچنین کاموا و وسایل ساده دیگر ساخته میشد.
وی ادامه می‌دهد: هنوز اطلاعات به طور کامل راجع به این عروسک ها تکمیل نشده است اما بر اساس شنیده‌ها از گذشتگان از افراد مسن نام این عروسک ها که دست و پای آنها به وسیله پنبه پر می‌شود، پا پنبه‌ای است و لباس پوشیدن آنها در حد بضاعت موجود بود و لباسی که شبیه لباس محلی که سازنده استفاده می کرد، نظیر چهارقد و پیراهن بلند
تن عروسک می‌کردند.
این هنرمند دارابی اظهار می‌دارد: عروسکهای پا پنبه ای، لته‌ای و چوبی، نام عروسکهای سنتی و بومی شهر ما است که بیش از ۶۰ سال قدمت دارد، این که می‌گویم ۶۰، یک میانگین از سن مادران و کسانی است که در کودکی، همین سبک عروسک را درست می‌کردند.
وی با بیان اینکه عروسکهای بومی با استفاده از ابزار موجود ساخته میشد، اضافه می‌کند: چوب، پارچه، سکه یا پارچه فتیله شده برای پیچیدن به صورت گردی صورت، وسایلی است که برای ساخت عروسک بومی از آن بهره می‌بردند و دلیل ماندگار بودن این نوع عروسکها، شاید ساده بودن آنان است که در هر زمان برای همه امکان ساختنش می‌باشد، عروسک دیگر نیز پا پنبه ای بود که بدن او از پنبه پر میشد.
برآنیم تا زنده کنیم آنچه ما را ساخته است
فرزانه خاطرنشان می‌کند: همه کسانی که کودکی خود را در دهه ۶۰ یا پیش از آن سپری کرده‌اند، خوب از جزئیات ساخت این نوع عروسک مطلع هستند.
وی ضمن تاکید بر احیاء این هنر بومی بیان می‌کند: برآنیم تا زنده کنیم آنچه ما را ساخته و نگذاریم روزمرگی‌ها از یادمان ببرد، آنچه بانی شادیهای ناب کودکیمان بود.
وی احیاء هنرهای سنتی را مستلزم این می‌داند که همه اقشار به آن بها دهند و می‌گوید: وقتی به هنری بها ندهیم در گذر زمان دفن می شود، این در حالی است که باید هنرهای موجود را به آیندگان انتقال دهیم.
وی که راجع به هنرهای سنتی تحقیق می‌کند، اظهار می‌دارد: وقتی عروسک پی پاخه به عنوان عروسک سنتی گرایش به ثبت ملی رسیده، در داراب نیز می‌توانیم برای ثبت ملی عروسکهای بومی اقدام نماییم، در شهرستان گراش همچنین طی گردهمایی، به خواندن لالایی‌های قدیمی و گردآوری آن می‌پردازند، ما نیز می توانیم آواهای غنی محلی را که در شهرستان داراب وجود دارد، گردآوری کرده و ثبت کنیم، کافی است جستجو کرده و افراد قدیمی را بیابیم.
عروسکهای سنتی؛ نمایانگر سبک زندگی زمانه خود
این بانوی هنرمند خاطرنشان می‌کند: یکی از ویژگی‌هایی که این عروسکها دارد این است که در گذشته با امکانات موجود ساخته می شد و نمایانگر امکانات و وسایلی بوده که آن روزها وجود داشت، برای همین اصیل‌تر و واقعی‌تر است.
فرزانه اضافه می‌کند: اما در حال حاضر مثل عروسکی با لباس قشقایی، صرفا نماد یک لباس است اما پا پنبه‌ای به گونه‌ای مروج سبک زندگی گذشتگان ما است.
وی با اشاره به ارائه فراخوانی جهت گردآوری هنرمندان بومی، می‌گوید: می‌توان روند ساخت این عروسکها را در یک نمایشگاه ارائه کرد و به علاقه‌مندان عرضه نمود.
به گزارش فارس، آنچه از پیشینیان به ما رسیده، چارچوب فرهنگی ما را تشکیل می‌دهد و احیاء فرهنگ سنتی هر منطقه نیز با تاکید بر همین موضوع شکل می‌گیرد.
فرهنگی که همانند پلی مستحکم، از گذشته آمده و در زمان حال ما را همراهی می‌کند و تا آینده نیز تداوم دارد.
بنابراین حفظ و احیاء میراث ملموس یا ناملموس گذشته، ضرورتی است که نباید در گذر زمان رنگ ببازد.
انتهای پیام/س/خ
