به گزارش خبرنگار مهر، عباس عاشوری نژاد در نشست مجازی شناخت سیره رضوی با موضوع «آزاداندیشی در سیره رضوی» اظهار داشت: این ایام دهه کرامت فرصتی برای اندیشیدن و بهتر زندگی کردن است تا دوباره به خود، زندگی، روزگار خود بیاندیشیم و اگر راهی را اشتباه رفته‌ایم اصلاح کنیم و شرایط جدیدی را برای زندگی خود فراهم کنیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر با اشاره به زندگی نامه کوتاهی از امام رضا (ع) افزود: دوران زندگی امام رضا (ع) به عنوان اصل طلایی تمدن اسلامی شناخته می‌شود که در آن دوران مسلمانان از نظر تمدنی یعنی اندیشه و تفکر و هم دستاوردهای مادی مانند شهرسازی و معماری سرآمد جهان بودند و کارهایی کردند که در ذهن و زبان همه مردم جهان باقی ماند.
عباس عاشوری نژاد افزود: امام رضا (ع) در این دوران و عصر نقش بسیار مهمی و برجسته ای را ایفا می‌کردند و اگر نبود که امام (ع) با جغرافیای ذهنی وسیع با اندیشمندان و مخالفان دوران خود گفتگو و بحث می‌کردند، جایگاه مسلمانان آن گونه تثبیت نمی‌شد و این بسیار مهم است که در این دوران، امام رضا (ع) علاوه بر آنکه مدتی ولایت عهدی را بر عهده داشتند به عنوان یکی از ستون فقرات اندیشه و تفکر تمدن اسلامی مطرح بودند.
نویسنده و پژوهشگر تاریخ بیان کرد: شناخت جغرافیای ذهنی و چارچوب فکری امام رضا (ع) بیشتر به این دلیل که می‌بینیم ما تا چه اندازه می‌توانیم از نوع عملکرد، تفکر و اندیشه ایشان در زندگی امروز خود استفاده کنیم حائز اهمیت است.
عاشوری نژاد تصریح کرد: آزاداندیشی یکی از ضروریات نه تنها جهان دیروز بلکه جهان امروز نیز هست و ما به چشم خود در همین قرن ۲۱ مشاهده کردیم که چه جریان‌های متحجر و متعصب دینی و غیر دینی جهان را آشفته کردند و زندگی انسان‌ها را بر هم زدند لذا این بسیار مهم است که اگر آزاداندیشی در جهان رشد پیدا نکند و جریان‌های متحجر غلبه پیدا کنند چه بر سر دنیا می‌آورند.
وی گفت: وجود این جریان‌های متحجر حتی دینی مانند داعش و طالبان و غیره سختی‌ها و مشکلات زیادی را برای مردم ایجاد کرد و زندگی را بر مردم سخت کرد که اهمیت و ضرورت آزاداندیشی را بیان می‌کند و هر جا که آزاداندیشی نباشد، جریان متحجر و متعصبانه غلبه پیدا می‌کند و هر جایی که این جریان غلبه یابد جهان ناامن‌تر و زندگی برای مردم سخت‌تر خواهد شد.
عاشوری نژاد بیان کرد: آزاداندیشی را برای زندگی بهتر می‌خواهیم و زندگی بهتر نیازمند آزاداندیشی است.
وی با بیان ریشه واژه آزاداندیشی گفت: بسیاری از مفاهیم خوب و ارزشمند که در جهان غرب سامان پیدا کرد و کتاب‌ها نوشته شد و در جهت عملیاتی کردن آن قدم‌ها برداشته شد ریشه در تمدن اسلامی دارد و ما ردپای آن را در تمدن اسلامی می‌بینیم.
وی گفت: ما در دین مبین اسلام، قرآن کریم، سیره پیامبر گرامی اسلام (ص) و ائمه (ع) اهمیت به اندیشه و تفکر را به فراوانی و بسیار می‌بینیم و هر نقبی را که به اندیشه آنها می زنیم می‌بینیم به صراحت به این امر اشاره شده است.
نویسنده و پژوهشگر تاریخ بیان کرد: آزاداندیشی مبتنی بر اندیشه و تفکر است یعنی اینکه انسان از نیروی عقل خود به بالاترین درجه ممکن استفاده کند چون همه پدیده‌های که در عالم رخ می‌دهد زاییده فکر و اندیشه انسان است و اگر اندیشه بارور نباشد و یک انسان نتواند آزاداندیشانه به مسائل خود و جهان بیاندیشد و درباره آنها گفتگو کند نمی‌تواند راه حل درستی را برای رسیدن به سعادت و خوشبختی پیدا کند.
وی اضافه کرد: امام رضا (ع) در عصر طلایی فرهنگ و اندیشه اسلامی و دوران و شرایط و فضایی که بحث‌های و جریان‌های علمی و مذهبی وجود داشت گل سرسبد بود و مامون با وجود جایگاهی که داشت از نظر فکر و اندیشه و تفکر دست به دامان ایشان بود.
عاشوری نژاد با اشاره به اینکه شاخص‌های تفکر امام (ع) برای ما بسیار مهم است گفت: از شاخص‌های مهم آزاداندیشی امام (ع) این است که ایشان هیچ گاه با مخالفان فکری، مذهبی و تمدنی برخورد خشونت آمیز و تحقیرآمیزی نداشت پس یک انسان آزاداندیش به دیگران به چشم حقارت نگاه نمی‌کند حتی اگر امام رضا (ع) و دریای علم و معرفت باشد.
وی ادامه داد: از دیگر ویژگی‌ها انسان آزاداندیش اینکه خود را از دیگران برتر نمی‌داند، دانش کافی و فراوان داشته باشد و بخصوص بر ژرف ساخت زبان تسلط داشته باشد.
نویسنده و پژوهشگر تاریخ اضافه کرد: اینکه امام زمانی که با دیگران صحبت کند باید زبان افراد را بفهمد و فهمیدن زبان افراد به معنای فقط روساخت زبان نیست بلکه در معنای تفکر عمق اندیشه‌های آنها را از طریق واژه‌ها درک کند و امام رضا (ع) با یهودیان، مسیحیان، فارسیان به زبان خود آنها صحبت می‌کردند.
وی با اشاره به اینکه داشتن عدالت و انصاف از دیگر ویژگی‌های انسان آزاداندیش است گفت: انسان و جامعه‌ای که در آن عدالت و انصاف ندارد آن جامعه و انسان آزاداندیش نیست و اینکه در گفتگو با دیگران این عدالت و انصاف باید وجود داشته باشد و امام رضا (ع) بر آن همواره تاکید می‌فرمودند.
عاشوری نژاد تصریح کرد: صبر از دیگر شاخص‌های آزاداندیشی است با نگاهی بر سیره رضوی می‌بینیم امام (ع) در مناظرات فراوان خود و برخورد با مخالفان صبر تمام می‌کردند.
وی با اشاره به اینکه خوب گوش دادن و شنیدن از ویژگی‌های افراد آزاداندیش است گفت: انسان آزاداندیش حرف دیگران را با آرامش و دقت و کامل گوش می‌دهد و تفکر می‌کند و سخنی حکیمانه می‌گوید و در مناظره‌ها و سیره امام رضا (ع) این موارد را به فراوانی دیده می‌شود.
نویسنده و پژوهشگر تاریخ با بیان اینکه احترام به دیگران شاخصه دیگر آزاداندیشی است گفت: هر کس ادب و احترام در گفتگو و ارتباط با دیگران نداشته باشد نمی‌تواند آزاد اندیش باشد و لازمه آزاداندیشی احترام به دیگران است و امام رضا (ع) در مباحث و گفتگوهای خود با مخالفان به فراوانی به آنها احترام می‌گذاشتند.
وی گفت: مشورت با دیگران از شاخصه‌های دیگر آزاداندیشی است که در سیره امام رضا (ع) این شاخصه نیز به فراوانی دیده می‌شود.
وی در پایان عنوان کرد: امام رضا (ع) شخصیتی آزاداندیش بودند که مشورت کردن با دیگران، فروتنی، احترام به دیگران در گفتگو ها و مباحث فکری، گوش دادن با دقت به حرف طرف مقابل، صبر، عدالت و انصاف، دنیایی از دانش و معرفت و آگاهی، تسلط به زبان‌های آن زمان از جمله ویژگی‌های ایشان بود که همه اینها امام رضا (ع) را به عنوان یک شخصیت آزاداندیش معرفی کرد و این شاخصه‌های می‌تواند مورد توجه ما به عنوان شیعیان قرار گیرد تا شیعیان واقعی آن حضرت باشم.
نشست مجازی شناخت سیره رضوی با موضوع «آزاداندیشی در سیره رضوی» و «کرامت انسانی در سیره رضوی» با همت حوزه علمیه الزهرا (س) و دانشگاه پیام نور گناوه به مناسبت میلاد باسعادت حضرت امام رضا (ع) و دهه کرامت برگزار شد.
