از همان کودکی محبت و اردات به امام هشتم شیعیان در دل ایرانیان جای گرفته و این احساس و علاقه هیچ محدودیتی ندارد و سن و سال نمی شناسد.
وجود مرقد مطهر سلطان برای مردمان این سرزمین سرشار از لطف و کرامت است و پیامدهای بیشمار به همراه دارد، وجودش سراسر خیر و برکت است و زائران بر سر سفره سخاوت و مهربانی او مهمان میشوند.
زیارت و پناه بردن به این امام رئوف، به جاهل معرفت میدهد، به آوارگان ماوا میدهد، به گرسنه طعام تقوا میبخشد و علاج دردهای ظاهری و باطنی بیماران میشود.
خراسان پایتخت معنوی ایران است که سایه رحمت امام رضا (ع) در سراسر این مملکت گسترده شده است، او جلوه رحمت خداست که زیارتش روح را از همه کدورت ها و کینه ها جدا و غل و زنجیر گناه را از گردن باز میکند.
هشتمین امام شیعیان، حضرت علی بن موسی الرضا (ع)، یازدهم ذالقعده، سال ۱۴۸ هجری در مدینه چشم به جهان گشود. نام مبارکش را «علی» گذاشتند، کنیه اش «ابوالحسن» و القابش، رضا، صابر، رضی و وفی بود که مشهورترین آنها «رضا» است.
امام هشتم شیعیان «انیس النفوس» است و عطوفتش اقتضا میکند با هر نفسی انس بگیرد و دستی که به درگاهش بالا رود، درمانده و ضعیف باز نمیگردد.
وجود مرقد مطهر علی بن موسی الرضا(ع) موجب شادمانی و خوشی دل های ایرانیان است، درگاه سلطان غم را از دل پاک می کند و بارگاه طلاییش، زائران را در دنیای ناامیدی رها نمیکند.
اخلاق و ادب، زهد، عبادت، سخاوت، تواضع، صبر و مقاومت بارزترین ویژگی شخصیتی این امام همام است که ترویج آن در جامعه بیش از هر زمان دیگری احساس میشود.
امام رضا در مورد زیارت خودشان فرمودند که «اگر کسی خالصاً و با معرفت به زیارت بیاید، بر می گردد از خراسان در حالی که «غفرالله ذنوبه» گناهانی که بین خودش و پروردگار بوده بخشیده میشود». در کتاب عیون اخبار رضا هست که حضرت فرمود «هر کس به زیارت من بیاید من سه جا به بازدید او خواهم رفت. یکی لحظه ای که ملک الموت می آید و جانش را میگیرد، جای دوم وقتی او را در قبر قرار می دهند و محل سوم روز قیامت در مقام شفاعت من حاضر می شوم و زائرم را شفاعت میکنم».
امام(ع) از هر فرصتی در جهت اعتلای اسلام و گسترش فرهنگ ناب شیعی استفاده کرد، ایجاد فضاهای زیارتی و عبادی، شفاخانه، مسدود کردن انحرافات، اقتدار و گسترش اسلام، تربیت شاگردان متخصص در علوم مختل، ایجاد موقوفات و تبدیل خراسان رضوی به یکی از پایگاههای بزرگ شیعی تنها بخشی از برکات حضور آن حضرت در ایران است.
اصل مذاکره و توجه آن حضرت به زیردستان و تلاش ایشان برای رفع فاصله بین فقر و غنا ابعد دیگری از زندگی این امام همام است، ورود حضرت به ایران و سپس شهادت و ایجاد مرقد مطهرش در خراسان موجب رونق شیعه و آشنایی تمام فرقههای اسلامی با امامت و وقوف از جایگاه آنها در اسلام و هم چنین گرایش عموم مردم به فرهنگ اهل بیت(ع) و تشیع شد.
بنابر منابع تاریخی، حضرت با آمدنشان، ایران را تطهیر کردند و مسیر را برای شیعه شدن فراهم کردند، امام رضا(ع) در این سفر تاریخی، هر جا که توانست کوشید تا مردم را با اسلام و احکام مذهبی آشنا سازد. از جمله مهمترین فرازهای این سفر، توقف امام در نیشابور و سخن تاریخی ایشان در جمع گروه بسیاری از مردم و حدیث شناسان این شهر است.
در میان نقل قول های گوناگون درباره روز و ماه و سال شهادت امام رضا(ع)، مشهورتر آن است که حضرت در روز جمعه، آخر ماه صفر سال ۲۰۳ هجری قمری به شهادت رسیده، در حالی که ۵۵ سال از عمر مبارک امام سپری شده است. محل شهادت امام هم به گفته همه تاریخ نویسان، شهر توس و محل دفن ایشان نیز در باغ حمید بن قحطبه در سناباد بوده که بعدها (مشهد الرضاـ محل شهادت امام رضا علیه السلام) نام گرفته و اینک به نام مشهد شهرت دارد.