ابراهیم رحیم پور درباره تحولات اخیر افغانستان و اینکه چه اتفاقی افتاده که طالبان تا این حد در افغانستان پیشروی کرده است، گفت: اتفاقی نیفتاده و این اتفاقات مربوط به الان نیست. در واقع این اتفاق از زمان ترامپ طراحی شد. رییس جمهوری سابق آمریکا از زمان روی کار آمدن و حتی قبل از آن به متحدان خود ژاپن، عربستان، کره و غیره گفته بود که امنیت شما را مفت تامین نمی‌کنم. امنیت خود را خودتان باید تامین کنید و اگر از ما کمک بخواهید باید پول آن را بدهید.
این دیپلمات پیشین افزود: آمریکا از سال ۲۰۰۱ که با هدف مبارزه با تروریسم به افغانستان حمله کرد تاکنون که ۲۰ سال از آن زمان گذشته، هیچ اقدام مثبتی در منطقه نداشته است. فرمول آمریکا واضح است؛ همان‌هایی که بخاطر بمباران آنها، افغانستان را ۲۰ سال به این وضعیت فلاکت بار رساند، الان می‌گوید برمی‌گردد و کشور را دست همان‌ها می‌دهد. یعنی تروریست‌ها نه تنها کم نشدند بلکه چند برابر شده‌اند.
رحیم پور اظهار کرد: وقتی حوادث افغانستان را نگاه می‌کنید، وحشتناک بودن ترورها را می‌بینید؛ ترورهای قبلی بوی حیوانی نمی‌داد اما اکنون این ترورها فجیع‌تر شده است. در فعل و انفعالات و مذاکراتی که با آمریکایی‌ها در قطر و قبل از آن داشته‌اند، نهایتا افغانستان، ذبح شده است.
وی با بیان اینکه این نتیجه در مسیر مذاکرات هم پیش بینی می‌شد، گفت: در انتخابات افغانستان شاهد بودیم که ۱۵درصد واجدین شرایط رای دادند و رییس جمهوری با ۸ درصد آرا برنده شد. بعد هم مجبور شدند با عبدالله ائتلاف کنند. حالا با این ۱۵ درصد می‌خواهند کشور را اداره کنند.
معاون پیشین آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه اضافه کرد: همان زمان هم گفته بودم که برنده واقعی انتخابات افغانستان، طالبان است. بعد از ۲۰ سال شعارهایی که داده می‌شود مثال واضحی برای این موضوع است که وقتی در جهان سوم کشورها به وسیله قدرت‌ها به ویژه آمریکایی ها اداره می‌شود، مردم از چنین دولت‌هایی مایوس می‌شوند.
رحیم پور خاطرنشان کرد: آمریکا هم مردم افغانستان را رها کرد و هم دولتی که خود حامی آنان بود را ترک کرد. افغانستان ثروتی ندارد که آمریکا از آن پولی بگیرد از این رو می‌بینید که بعد از ۲۰ سال آمریکایی‌ها افغانستان را ترک می‌کنند و تنش‌ها و درگیری‌های داخلی بروز می‌کند.
این دیپلمات پیشین کشورمان ادامه داد: ۸۰ درصد خاک افغانستان در اختیار طالبان است و قاعدتا می‌تواند ۱۰۰ درصد را در اختیار بگیرد. حتی ظاهر شاه که مقتدرترین پادشاه افغانستان بود در زمان اقتدار خود بیش از ۵۰ درصد افغانستان را در اختیار نداشت. حالا هم به نظر می رسد این اتفاقات نتیجه «بده بستان» با آمریکا و دست‌هایی پشت پرده است.
این کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه در نتیجه این اتفاقات، ایران، پاکستان، چین و روسیه با وضعیت جدیدی روبرو می‌شوند، یادآورشد: هر کدام از این کشورها که روابط خوبی با آمریکا ندارند، به نحوی با بحران جدیدی مواجه می‌شوند.
وی خاطرنشان کرد: آمریکا حساب و کتاب‌هایش را کرده و برایش مهم نیست سرنوشت این ملت بعد از این‌همه بمباران به کجا می‌رسد و ترک افغانستان در شرایطی که تروریسم، مواد مخدر و فقر در این کشور تشدید شده، نامردی است.
احتمال شکل‌گیری دولت ائتلافی بین طالبان و گروههای جهادی / شان نزول گروههای جهادی مبارزه با نیروهای اجنبی بوده است
معاون پیشین آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه در ادامه درخصوص نقش داعش در تحولات افغانستان گفت: طالبان و داعش یکی نیستند اما در عین حال داعش بخشی از کار را با حمایت نیروهای بیرون افغانستان ادامه خواهد داد. اگر دولتی در کابل بیاید که مقبولیت داخلی و بیرونی نداشته باشد، داعش می‌تواند با پول‌های خارجی‌ها تحرکاتی داشته باشد و بعید نیست این تحرکات در مناطق مرزی ما هم روی بدهد.
رحیم پور در پاسخ به این سوال که آیا گروههای جهادی در مقابله با طالبان وارد میدان می‌شوند یا نه، گفت: گروههای جهادی این ظرفیت را دارند شان نزول این گروه‌ها مقابله با نیروهای اجنبی بوده است. بعد از خروج شوروی هم نیروهای جهادی وهم طالبان مدتی قدرت را در اختیار داشتند و این دو رقبای یکدیگر بودند.
وی اضافه کرد: اگر طالبان قدرت را بگیرد و با همان سبک قبلی اداره کند گروههای جهادی وارد عمل خواهند شد اما اگر طالبان توسط دوستان‌شان آموزش دیده باشند و نخواهند مانند قبل عمل کنند شاید دولت ائتلافی در منطقه شکل بگیرد که بخشی از آن نیروهای جهادی خواهند بود.
این دیپلمات پیشین در پاسخ به سوالی درباره مذاکرات قطر گفت: از نظر آمریکایی‌ها اهداف کنفرانس قطر، همان چیزی است که الان به آن عمل شد و آمریکا به دنبال خروج با تفاهم، ازادی زندانیان خود و کاهش هزینه های نظامی و تلفات آتی بود و اینها همه حاصل می‌شود اما از نشست قطر برای دولت و بخش زیادی از مردم افغانستان نتیجه‌ای حاصل نمی شود. به نظر می‌رسد معادلاتی در قطر رخ داده است. طالبان نمی‌خواهد نشان بدهد که آمریکایی‌ها و خودشان، پیروز میدان بوده‌اند اما محاسبات و تحولات افغانستان این را نشان می دهد.
تجزیه افغانستان محتمل نیست/ حمایت‌های آمریکا نباشد ارتش افغانستان دوام نمی‌آورد
رحیم پور همچنین در پاسخ به سوالی درباره تجزیه افغانستان گفت: تجزیه افغانستان محتمل نیست. اگر چنین باشد باید بخش پشتون نشین که پاکستان به آن نگاه می کند، جدا شود که بعید است.
وی در پاسخ به سوال دیگری درباره احتمال سقوط کابل گفت: سفر اشرف غنی به واشنگتن با محوریت تعیین تکلیف دولت است نه خود افغانستان و از این جهت بعید می‌دانم از واشنگتن هم خیری در این زمینه حاصل شود. حکومتی که به قدرت خارجی وابسته باشد و آنها هم محاسبات‌شان براساس منافع خودشان‌است لذا بعید می دانم چیزی ازاین سفرعاید شود البته امیدوارم نتیجه این سفر این باشد که کابل سقوط نکند.
رحیم پور درباره رویکرد ایران، روسیه چین و پاکستان به تحولات افغانستان گفت: آمریکا و بایدن در مواضع خود نسبت به این ۴ کشور موضع خوبی ندارند. پاکستان متحد قبلی آمریکا بود اما در وضعیت جدید گرایش آمریکا به هند است نه پاکستان و پاکستانی‌ها هم نباید از سناریویی که در افغانستان اجرا می شود خشنود باشند.
معاون پیشین آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه اضافه کرد: البته روس‌ها مشکلی با گرایشات غربی دولت کابل ندارند اما این که بحران و طغیان نامعلوم جایگزین وضعیت فعلی شود در مورد آن قطعا نظر مساعد ندارند. در واقع روس ها موافق تغییر نیستند مگر اینکه دولت فعلی روس‌ها را هم حساب کند و در وضعیت جدید با آنها کار کند.
وی افزود: دولت جدید متاسفانه شانس زیادی ندارد و سرنوشتش نامعلوم است و صرفا به امید کمک‌های آمریکا دل بسته اند و اگر حمایت‌های مالی آمریکا ادامه نیابد، ارتش افغانستان دوام نمی‌آورد.
