همایش ملی مرز، مناسبات اجتماعی و توسعه فرهنگی به همت معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی استان کردستان، به صورت مجازی و در سه پنل تخصصی با حضور اساتید برجسته جامعه شناسی کشور از روز سه شنبه 25 آذرماه آغاز شد، و امروز دوشنبه اول دی ماه به کار خود پایان داد.
به گفته اکبر اسدی، رییس جهاددانشگاهی استان کردستان، دبیر خانه این همایش پس از اعلام فراخوان در سال 98، پذیرای 35 مقاله از سراسر کشور بوده که پس از بررسی هیات داروان 18 مقاله از 7 استان کردستان، کرمانشاه، تهران، همدان، گلستان، گیلان و سیستان بلوچستان برای پوستر و ارائه منتخب شد.
جلیل سحابی، دبیر علمی این همایش، هدف از برگزاری همایش ملی مرز را با توجه به مرزی بودن کردستان هم برای مرزنشینان و هم برای سیاستگذاران دارای اهمیت ذکر کرد و ادامه داد: مسائل و مشکلات فرهنگی و اقتصادی در مرز به ویژه کولبری به عنوان معضل اصلی مرزهای استان می تواند با بهره مندی از ظرفیت های علمی این همایش مرتفع شود.
وی گفت: تاکید بر روی بعد فرهنگی از جمله زبان و پوشش و غذاهای محلی در مناطق مرزی، همکاری نهادهای مختلف با دولت، مرزبانی و حتی اداره کار در راستای خلق و ایجاد تعاونی های مرزنشین، بازسازی رویکردهایی که از مرز محرومیت زدایی می کنند، تغییر رویکرد و دیگاه دلت نسبت به مرزنشینان، تلاش در جهت شناسایی مسئله کولبران به عنوان یک مسئله اجتماعی و تلاش در جهت مشارکت مردم منطقه در کشاورزی و مسایل باغی از جمله راهکارهای پیشنهادی توسط کارشناسان امر در این همایش است.
از کلیدواژه های مورد استفاده در این همایش می توان به موارد زیر اشاره کرد؛ دکتر آزاد ارمکی استاد جامعه شناسی دانشگاه تهران بر تاریخ شفاهی، روایت های فرهنگی از جمله قصه و داستان در مناطق مرزی و فرهنگ های سنتی که به صورت مشخص در مناسبات فرهنگی می تواند ارزشمند باشد و ما را در برابر تهاجم فرهنگی محافظت کند تاکید داشته است. کردستان ویژگی های فرهنگی زیادی دارد و به ویژه در تاریخ شفاهی و زبانی در این راستا پیشتاز است، همچنین غذا در مناطق دیگر ایران می تواند ارزش فرهنگی محسوب شود.
اسدالله از دانشگاه بوعلی سینای همدان، با نقل قولی از ابن خلدون در مقاله خود گفته که با افزایش فاصله از مرکز، سطح برخورداری مردم کاهش می یابد، و به همین خاطر مردم نیز تمایل بیشتری به مرکز کشور پیدا می کنند.
دکتر احمدی فرد استاد جامعه شناسی دانشگاه فرهنگیان در مقاله خود بر دومقوله امنیت و توسعه تاکید داشته و گفته که این دو مقوله به هم نیازمند هستند و باید در مناطق مرزی بودجه های تزریقی و جهشی برای ساماندهی جذب شود.
دکتر کامل دلپسند در مقاله خود بر گزارش میدانی از وضعیت کولبری در مرز تاکیداتی داشته و گفته که سامان دادن کولبری می تواند جنبه های مثبتی به لحاظ محلی و منطقه ای داشته باشد و نحوه انعکاس مشکلات کولبران در رسانه ها می تواند مورد سوء استفاده دشمنان قرار گیرد.
دکتر باینگانی از دانشگاه گلستان در مقاله خود بر روی امنیت فرهنگی به ویژه در بعد خانواده و ظرفیت های مذهبی و مصرف گرایی فرهنگی، تاکید داشته است.
امید قادرزاده بر شناسایی مناطق مرزی و مرزنشینان و تداخل کارکردی نهادهای مختلف که تا چه اندازه می تواند مرزنشینان را د چار سردرگمی کند، تاکید کرده است.
دکتر مالمیر از دانشگاه شهید بهشتی نیز آمار مناطق مرزی را 54 درصد اعلام کرده استان کردستان را بین 16 استان مرزی در رتبه 9 قرار داده است.