به گزارش اقتصادنیوز به نقل از خبرآنلاین، اعضای شورای امنیت سازمان ملل روز چهارشنبه به وقت محلی در موعد ارائه گزارش شش ماهه آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل متحد درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ گردهم آمدند و نظرات خود را در این باره بیان کردند.
روز گذشته اولین جلسه حضوری شورای امنیت پس از دو سال شیوع کووید 19 با موضوع بررسی گزارش برجامی دبیرکل سازمان ملل آغاز شد. در این جلسه که نمایندگان 5 کشور جهان که همان اعضای 1+5 را تشکیل می دهند از رئیس جمهور منتخب ایران خواستند که شرایط را برای احیای برجام و رفع موانع آن ایجاد کند.در این جلسه اعضای شورای امنیت بر رفع کامل تحریم ها تاکید کرده و خواستار اجرای قطعنامه 2231 شدند. در این نشست رزماری دیکارلو معاون سیاسی دبیر کل سازمان ملل متحد در نشست شورای امنیت سازمان ملل با آغاز جلسه گفت: مذاکرات وین فرصتی برای بازگشت متقابل آمریکا و ایران به برجام است.
معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل متحد افزود: ادامه مذاکرات وین فرصتی برای آمریکا و ایران فراهم کرد تا به پایبندی موثر برنامه جامع اقدام مشترک و قطعنامه ۲۲۳۱ بازگردند.
دیکارلو تصریح کرد این یک پیشرفت حیاتی و مورد استقبال بوده و ضروری است همه کشورهای عضو از هر اقدامی که باعث اثر منفی بر تلاشهای دیپلماتیک جاری است، خودداری کنند.
در ادامه مشروح گزارش این نشست را می خوانیم:
سفیر دائم و تامالاختیار انگلیس در نشست شورای امنیت با درخواست از رئیس جمهور منتخب ایران گفت: از رئیسی میخواهیم ایران را در مسیر متفاوتی قرار دهد.
باربارا وود وارد نماینده و سفیر انگلیس در سازمان ملل نیز در این نشست اعلام کرد انگلیس از گفتگوی ایران و عربستان سعودی استقبال میکند. گفتوگو، سنگبنای جلوگیری از تشدید تنشها در منطقه است.
دیپلمات ارشد انگلیس در سازمان ملل افزود: اظهارات رئیسجمهوری منتخب ایران در روز ۱۸ ژوئن مبنی بر اینکه دولت او آماده گفتوگو با عربستان سعودی خواهد بود را در نظر داریم و از رئیسجمهور منتخب ایران میخواهیم ایران را وارد مسیر متفاوتی کند. او میتواند این کار را با توجه به نگرانی برنامه هستهای ایران، پایان دادن به فعالیتهای بیثبات کننده ایران و نقض حقوق بشر و همچنین آزادکردن زندانیان انگلیسی از ایران، انجام دهد.
وی افزود: اولویت ما بازگشت آمریکا به برجام و پایبندی کامل ایران به تعهدات خود است تا منافع این توافق به همه برسد. ما از نقض تعهدات ایران درباره مسایل هستهای به ویژه اقدامات تشنجزایی که از ۲۱ ژانویه آغاز کرد، عمیقا نگران هستیم.
دیپلمات انگلیس مدعی شد: این گامها خطر اشاعه تسلیحات اتمی را افزایش میدهد. آنها پیامدهای برگشت ناپذیر برای تواناییهای اتمی ایران دارند و منافع منع گسترش تسلیحات اتمی برجام را تضعیف میسازند.
وی ادعا کرد: ما از محدود کردن فعالیت نظارتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ایران نگران هستیم . ایران باید همکاری کاملی با آژانس بینالمللی انرژی اتمی داشته باشد و به تمام سایتها و فعالیتها برای اطمینان از اینکه آژانس میتواند به طور کامل ماموریت خود را تحت قطعنامه ۲۲۳۱ اجرا کند، دسترسی بدهد.
وی مدعی شد: سال ۲۰۲۱ همچنین شاهد تداوم فعالیتهای بیثبات کننده ایران در سراسر خاورمیانه شامل فعالیتهای ناسازگار با قطعنامه ۲۲۳۱ بوده است. فناوری موشکی ایران اعم از آنهایی که ظرفیت بالقوه برای حمل تسلیحات کشتار جمعی دارند، تهدیدی برای امنیت منطقهای است.
نماینده فرانسه در سازمان ملل متحد نیز گفت: بعد از شش دور مذاکرات برجام، معیارهای بازگشت به برجام به روشنی مشخص شدهاند. اکنون وقت آن است که تصمیمهای شجاعانهای گرفته شوند. بنابراین وقت آن است که مذاکرات خاتمه یافته و به همه طرفها اجازه داده شود تا فوراً به توافق برگردند.
دیپلمات فرانسوی افزود مذاکرات نمیتواند برای مدت نامحدود ادامه پیدا کند زیرا در صورت گذشت زمان زیاد، معیارهای بازگشت به برجام و منافع آن دیگر یکی نخواهد بود.
وی اظهار داشت: اینکه آژانس بینالمللی انرژی اتمی قادر به انجام فعالیتهای نظارتی خود در ایران نیست بسیار نگرانکننده است. از ایران میخواهیم همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را از سر گرفته و فوراً دسترسی کامل این نهاد بینالمللی را برقرار کند.
وی در عین حال ادعا کرد ما فراتر و بالاتر از این توافق هستهای، نگرانیهای دیگری از امنیت منطقه و جهان داریم که باید با مشارکت شرکا و کشورهای منطقه به آنها هم پرداخته شود.
نماینده آمریکا و ناقض برجام نیز در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد مدعی شد ایران به بیتوجهی به چشمانداز قطعنامه ۲۲۳۱ ادامه میدهد که میخواهد ایران هیچ اقدامی در ارتباط با موشک بالستیک که برای حمل کلاهک هستهای طراحی شده باشد، انجام ندهد و این مساله شامل پرتاب چنین موشکهایی که از این فناوری استفاده شده باشد، هم میشود.
جفری دلاورنتیس مشاور ارشد در امور ویژه سیاسی تصریح کرد:ما همچون سه کشور اروپایی و اسرائیل با توجه به نامه آنها در ارتباط با فعالیت موشک بالستیک ایران، نگران هستیم.
معاون نماینده آمریکا مدعی شد ما ارزیابی ایران و روسیه را مبنی بر اینکه این فعالیتها توسط قطعنامه ۲۲۳۱ پوشش داده نمیشوند، رد میکنیم. این فعالیتها به صراحت در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت مطرح شده است.
نقض کننده برجام از ایران خواست از هر اقدام تنشآمیز بیشتر خودداری کند و به طور کامل به پایبندی از تعهدات برجامی خود بازگردد که شامل نظارت، تاییدیه و اجرای پروتکل الحاقی میشود.
نماینده آلمان در نشست شورای امنیت نیز در سخنانی گفت: برجام هیچ جایگزین منطقی ندارد. ما میدانیم بازگرداندن این توافق به حیات، کاملاً امکانپذیر و شدنی است.
دیپلمات آلمانی افزود: مذاکرات نمیتواند بدون مصالحه به سرانجام برسد. ما با ارزیابی برخی از همکارانمان مبنی بر اینکه گامهای هستهای ایران کاملاً بازگشتپذیر هستند موافق نیستیم. این اقدامات باعث کسب دانشهای تکنولوژیکی میشوند و منافع منعاشاعهای برجام را تضعیف میکنند.
معاون نمایندگی چین در سازمان ملل نیز در سخنانی اظهار داشت آمریکا در اقدامی یکجانبه از برجام خارج شده و برعهده واشنگتن است که بدون هیچ پیششرطی نخستین گام را برای بازگشت به این توافق بردارد.
وی با بیان اینکه ایران نیز بر همین اساس باید به پایبندی کامل به برجام برگردد، تصریح کرد ایران با توجه به خروج آمریکا از برجام خواستار دریافت ضمانت از آمریکا برای عدم تکرار این تجربه است که این درخواست قابل درک است و باید به آن پاسخ داده شود.
وی ابراز امیدواری کرد طرفهای مذاکرات وین به زودی تصمیم سیاسی خود را برای بازگشت به برجام اتخاذ کنند.
معاون نمایندگی چین در سازمان ملل اظهار داشت: آمریکا به طور مکرر ابراز کرده که خواهان بازگشت به توافق است و اعلام کرده است که چندجانبهگرایی بازگشته است. آمریکا باید تلاش بزرگتری انجام دهد و خلوص نیت نشان دهد تا به یک اتفاق نظر برسند.
دیپلمات چین اضافه کرد: اینکه آمریکا بتواند با ایران و دیگر طرفهای مرتبط برای ادامه انطباق با برجام به یک توافق برسد، آزمایش نهایی برای آمریکا خواهد بود که آیا آمریکا میخواهد به چندجانبهگرایی عمل کند یا خیر.
وی خاطر نشان کرد خروج آمریکا از برجام عدم اعتماد بین ایران و آمریکا را تشدید کرد و مانع اصلی در بازگشت متقابل به پایبندی به برجام است.
معاون نمایندگی چین در سازمان ملل اظهار داشت: ایران به عنوان عضوی از جامعه بینالمللی، حق دارد از فضای ماورای جو استفاده صلحآمیز داشته باشد. طرفهای دیگر برداشت نادرستی از برنامه موشکی و فضایی ایران دارند.
وی با بیان اینکه پکن به طور کلی همه تحریمهای یکجانبه آمریکا را مردود میداند و همه تحریمهای یکجانبه اعم از علیه ایران باید فوری برداشته شوند، گفت: جامعه بینالمللی بار دیگر فرصت دارد از آمریکا بخواهد تحریمهای یکجانبه خود علیه ایران را برطرف کند.
واسیلی نبنزیا نماینده روسیه در سازمان ملل نیز در این نشست گفت: دبیرکل هیچ اطلاعات رسمی در مورد تجهیزات مغایر با بند ۴ پیوست B قطعنامه ۲۲۳۱، از جمله در مورد مربوط به موشکهای بالستیک (بند ۹ گزارش) دریافت نکرده است.
وی افزود: ما در نامه خود که در رابطه با ادعاهای تعدادی از کشورها تهیه شده است، به طور مفصل توضیح دادیم که اتهامات همکاران غربی ما در مورد برنامه بالستیک ایران بی اساس است.
وی تصریح کرد: شنیدن اتهامات نقض مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ از زبان نماینده آمریکا که خود همچنان به نقض این قطعنامه ادامه می دهند، عجیب و نامناسب بود.
نماینده روسیه در سازمان ملل اظهار داشت: ساده لوحانه است که انتظار داشته باشیم آوارهایی که با خروج یکجانبه آمریکا از برجام و اقدامات بعدی آن برای از بین بردن "توافق" به جا مانده است، به طرز جادویی در چند روز یا چند هفته "پاک" شود. همه ما باید واقع بین باشیم. احیای عملکرد طبیعی برجام به صبر، استقامت و اراده سیاسی همه شرکت کنندگان نیاز دارد.
وی گفت: اکنون سالهاست که با توسل به عقل سلیم شرکای خود سعی در ارائه یک منطق ساده داریم؛ اگر هدف دستیابی به توافق است، دیگر نیازی به شر دانستن ایران و قرار دادن آن به عنوان منبع همه مشکلات نیست.
نماینده روسیه در سازمان ملل اضافه کرد: ایران با منافع، نگرانیها و برداشتهای خاص خود از خطرات در زمینه امنیت ملی، یک شریک برابر است. ایران به عنوان یک کشور مستقل از همه این حقوق برخوردار است.
وی خاطر نشان کرد: در روابط بین الملل، کشورها موظف به دوست داشتن یکدیگر نیستند اما باید با احترام با هم رفتار کنیم. اگر این اصل در روابط با ایران رعایت شود، روند حل و فصل بسیار راحتتر پیش میرود.
وی یادآوری کرد هدف برجام دقیقاً تشخیص این بود که برنامه هستهای ایران با برنامههای مشابه سایر شرکتکنندگان ان پی تی با سلاح غیر هستهای تفاوتی ندارد.
وی اضافه کرد: مهم است فراخوان کشورهای عضو برای تشدید همکاریهای عادی تجاری با ایران از جمله با استفاده از مکانیزمهای اینستکس و زنجیره تأمین کمیسیون مشترک برجام در گزارش فعلی دبیرکل نیز بیان شود.
وی افزود: اما از برخی همکاران معنای مخالف این را می شنویم: گسترش محدودیتهای فعالیتهای هسته ای ایران، حفظ تحریمهای یکجانبه تأمین سلاحهای متعارف که قطعنامه ۲۲۳۱ را نقض می کنند، یا حتی اشاراتی مبنی بر "اصلاح" برجام یا به نوعی با توجه به جنبههای امنیت منطقهای.
وی خاطر نشان کرد: می خواهم یادآوری کنم که قطعنامه ۲۲۳۱ هرگز به منظور "مهار" ایران نبوده است. این مساله همیشه در مورد عادیسازی نهایی همکاریهای اقتصادی، علمی و فنی بین المللی با ایران از جمله در زمینه صلح آمیز هستهای، پس از حذف سوالات قبلی آژانس انرژی هسته ای بوده است.
سفیر روسیه در سازمان ملل اظهار داشت: علت آنچه که امروز دریافت کردیم، نتیجه مستقیم اقدامات تخریبی ایالات متحده برای تضعیف برجام است.
وی گفت: تمام اقدامات ایران برای "مسدود کردن" موقت تعهدات خود، برخی "نقض" های غیر مجاز نیست، همانطور که برخی از همکاران در حال حاضر سعی در ارائه آن دارند، اما واکنشی طبیعی نسبت به شکست "توافق" از طرف آمریکا است.
دیپلمات روسیه اضافه کرد: متأسفانه، ما هنوز شاهد تجدید نظر واقعی در تصمیمهای دولت قبلی ایالات متحده نبودهایم.
وی خاطر نشان کرد: در عمل طرف آمریکایی سیاست "حداکثر فشار" بر ایران و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل از جمله حفظ اثر محدودیتهای یکجانبه و تحریم تسلیحاتی علیه ایران ادامه میدهد، اگرچه تمام محدودیتهای سازمان ملل در این زمینه متوقف شده است.
وی افزود: البته جای تأسف دارد که این تنش، از جمله، منجر به کاهش قابل توجه مقیاس فعالیتهای تأییدیه آژانس انرژی هسته ای در ایران شد اما مهم است که همه مراحل ایران بازگشت پذیر است که بارها توسط آژانس انرژی هسته ای تأیید شده است.
وی ادامه داد: به همان اندازه مهم است که ایران بدون کنار گذاشتن تعهدات خود در زمینه منع گسترش سلاح های هستهای، گفتوگوهای خود را با آژانس ادامه دهد.
"اولوف اسکوک" نماینده اتحادیه اروپا در سازمان ملل متحد نیز در سخنانی در این نشست گفت: برجام همچنان در مرحله حساسی قرار دارد.
وی بر ضرورت بازگشت به برجام و اجرای کامل آن تاکید کرد و افزود: فضای پیرامونی برنامه جامع اقدام مشترک ارتقا یافته است و همزمان نگرانیهای زیادی با وجود خوش بینی درباره مذاکرات هسته ای وین هم وجود دارد.
نماینده اتحادیه اروپا اظهار داشت: برجام که ۶ سال از آن میگذرد، حاصل تلاش دیپلماتیک و چندجانبه جامعه بینالمللی به ویژه شورای امنیت سازمان ملل متحد است.
وی خاطر نشان کرد: برجام در پی خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ و بازگرداندن تحریمها و همچنین اتخاذ گامهایی از سوی ایران که با برنامه ناسازگار بود، تحت فشار قابل ملاحظهای قرار گرفت.
اسکوک تصریح کرد اتحادیه اروپا کاملاً به برجام متعهد مانده و مصمم است به کار خود با جامعه بین المللی برای حفظ آن ادامه دهد.
نماینده اتحادیه اروپا گفت: ما از آمادگی ابراز شده آمریکا برای لغو تحریم های مرتبط با برجام استقبال می کنیم.
نماینده دائم هند در سازمان ملل متحد نیز در این نشست اظهار داشت: هند از اجرای کامل و موثر برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ حمایت میکند.
وی افزود: همه موضوعات مربوط به برجام باید از طریق مسالمتآمیز و از طریق گفتوگو و دیپلماسی حل و فصل شود.
دیپلمات هند تصریح کرد همه طرفهای مشارکتکننده باید به تعهدات خود مطابق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، پایبند باشند.
وی اظهار امیدواری کرد تعامل جاری به یک نتیجه مثبت منجر شود.
نماینده هند در سازمان ملل از ایران خواست به همکاری خود با آژانس بینالمللی انرژی اتمی ادامه دهد.
وی تصریح کرد منافع مشترک و بلند مدت همه کشورها در اجرای کامل برجام از سوی همه طرفها است.
مجید تخت روانچی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل در نشست شورای امنیت درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ گفت: نوبت آمریکا و البته اتحادیه اروپایی و سه کشور اروپایی است که تصمیمات سختی برای بازگشت به پایبندی کامل به برجام اتخاذ کنند.
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل در نشست روز چهارشنبه به وقت محلی در شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی یازدهمین گزارش دبیر کل افزود: بر خلاف برخی اعضای باقیمانده در برجام که در سالهای گذشته صرفاً به حمایت زبانی از برجام بسنده کردند، کشوری که هزینه هنگفتی برای این توافق پرداخت، ایران بود. بنابراین، الآن نوبت آمریکا و البته اتحادیه اروپایی و سه کشور اروپائی است که تصمیمات سختی برای بازگشت به پایبندی کامل به برجام اتخاذ کنند.
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: ما چه در زمان مذاکرات برجام و چه در زمان انعقاد و اجرای آن، صداقت کامل خود را اثبات کردهایم. ما طی سالیان متمادی، عزم راسخ خود برای زنده نگه داشتن برجام را با صبر استراتژیک و خویشتنداری حداکثری خود نشان دادهایم. ما این اقدامات را در حالی انجام دادیم که نه در آن زمان و نه الآن، از منافع مورد انتظار از برجام بهرهای نبردهایم.