سعید سرکار روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار دانشگاه و آموزش ایرنا افزود: پزشکی دنیا در حال حرکت به سمت جراحی رباتیک است. در حال حاضر دستگاه رباتیک جراحی داوینچی ساخت کشور آمریکا وارد بازار شده و مورد استفاده جامعه پزشکی قرار گرفته است.
وی با تاکید بر اینکه جراحان به دلیل دقت بسیار بالا و صدمات کمتر به سمت جراحی رباتیک می روند، ادامه داد: در ایران ۱۱ سال پیش در سال ۸۹ کار روی پروژه ربات جراح با همکاری مرکز فناوری های ریاست جمهوری شروع شد و اکنون بعد از گذراندن مراحل تکاملی، در حال حاضر سامانه جراحی رباتیک از راه دور در کشور طراحی و تولید شده و در آزمون های حیوانی قرار دارد.
سرکار با اشاره به عمل جراحی از راه دور روی سگ که با ربات جراح سینا ایرانی به تازگی بین دو بیمارستان سینا و امام خمینی (ره) انجام شد، تصریح کرد: درحال حاضر جراحی ها به صورت جراحی باز، جراحی لاپاراسکوپی و جراحی رباتیک انجام می شود. جراحی رباتیک پیشرفته ترین نوع جراحی است؛ چرا که با دقت بالاتر و غیر تهاجمی تر انجام می شود.
وی اظهار داشت: در ایران در زمینه جراحی رباتیک کارهای خوبی در دانشگاه انجام شده است. اولین دوره جراحی رباتیک در گروه فیزیک پزشکی و مهندسی پزشکی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران راه اندازی شد که تنها رشته دوره دکتری جراحی رباتیک پزشکی یا رباتیک پزشکی است که تدریس می شود.
سرکار با اشاره به فاز حیوانی ربات جراح سینا گفت: هنوز جراحی رباتیک روی انسان در ایران انجام نشده و امید است با گذشت یک تا یک سال و نیم فاز انسانی بتوانیم بر روی انسان جراحی رباتیک را انجام دهیم و بعد از آن مجوز ورود به خدمات بالینی را اخذ کنیم.
رییس پژوهشکده فناوری و تجهیزات پیشرفته پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: با توجه به تجهیزاتی که در مرکز مهارت های پیشرفته بالینی بیمارستان امام خمینی (ره) وجود دارد جراحان علاقه مند می توانند جراحی رباتیک راه دور را آموزش ببینند.
سرکار ادامه داد: در این مرکز جراحان می توانند جراحی چشم، لاپاراسکوپی و کاربرد تجهیزات پیشرفته پزشکی را کار کنند و بعد از اینکه مهارت آنها روی سیمولاتورها بالا رفت، جراحی بیمار را انجام دهند. رزیدنت ها و کسانی که دوره های آموزشی جراحی می بینند می توانند در این مرکز کار روی سیمولاتورها(شبیه سازها ) را تجربه کنند.
وی یادآور شد: در مرکز آموزش مهارت‌های پیشرفته بالینی ایران در بیمارستان امام خمینی دو نوع تجهیزات پزشکی در حوزه «شبیه‌سازهای پبشرفته بالینی و جراحی» و «تجهیزات پیشرفته پزشکی برای ارائه آموزش‌های تخصصی» وجود دارد.
سرکار گفت: همه این تجهیزات توسط شرکت های دانش بنیان و فناوران ایرانی طراحی و ساخته شده است و تمامی مراحل آموزشی نیز توسط جراحان برجسته و اساتید دانشگاه تهران ارائه می‌شود تا دانشجویان در کنار آشنایی با تجهیزات پیشرفته پزشکی ایران‌ساخت از تجربیات این افراد هم بهره‌مند شوند. سامانه راهبری جراحی پارسیس، سامانه جراحی رباتیک از راه دور سینا، شبیه‌ساز جراحی رباتیک سینا، شبیه‌ساز جراحی لاپاروسکوپی، شبیه‌ساز بی‌حسی نخاعی، شبیه‌ساز جراحی چشم، ربات دستیار جراح در جراحی‌های لاپاروسکوپی و شبیه‌ساز سه‌بعدی مهارت‌های بالینی از جمله تجهیزات موجود در این مرکز است.
به گزارش ایرنا، نخستین عمل جراحی رباتیک از راه دور در ایران، با استفاده از ربات جراح سینا ساخت شرکت دانش‌بنیان نوآوران رباتیک و پزشکی سینا با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری روز چهارشنبه دوم تیرماه امسال با موفقیت روی یک سگ انجام شد. جراحی رباتیک از راه دور توسط دکتر طالب پور که در بیمارستان سینا مستقر بود، انجام شد، درحالی که بیمار که یک سگ بود به همراه ربات در بیمارستان امام خمینی در فاصله هفت کیلومتری از جراح قرار داشتند.
ربات جراح سینا به نام ابوعلی سینا دانشمند ایرانی نامگذاری شده و در واقع این ربات متناظر با ربات داوینچی که در آمریکا ساخته شده، طراحی شده است. عملکرد این ربات یک سیستم پیشرفته جراحی از راه دور است که از طریق یک مانیتور و دو بازوی رباتیک انجام می شود.
این ربات دارای یک کنسول جراحی است که جراح در پشت آن قرار می گیرد و با استفاده از دو بازوی رباتیک قادر به کنترل و هدایت جراحی است. در کنار کنسول یک مانیتور قرار دارد که جراح می تواند تاثیر عمل جراحی را مشاهده کند. تصویر عمل هم از طریق یک ربات انجام می گیرد که جراح می تواند از طریق یک پدال آن تصویر را نیز کنترل کند. نیروهایی که با ابزار جراحی به بیمار منتقل می شود قابل اندازه گیری است تا جراحی با دقت و کیفیت بیشتری انجام شود .
آمریکا تنها کشوری است که این سیستم را به مرحله تجاری آن رسانده است. سایر ربات های مشابه فقط برای تحقیقات استفاده می شود،. درصورتی که نوآوری به مرحله تجاری برسد، ایران دومین کشور در زمینه ربات جراح خواهد بود.
